Inleiding

Elf ARBEIDERSWONINGEN van de Woninggroep Nuinhof, 1919, in een traditionele, door de chaletstijl beïnvloede bouwtrant. Gebouwd in opdracht van de Bouwvereniging 'Nuth Vooruit' voor de spoorwegarbeiders van het nabijgelegen spoorwegemplacement, naar een ontwerp van architect N.J. van Tiene te Maastricht. De elf woningen zijn gesitueerd in het oostelijke deel van de woninggroep en hebben enkele renovaties ondergaan. Alle sedert 1919 gerealiseerde aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Elf arbeiderswoningen met gedeeltelijke souterrainverdieping, twee bouwlagen en zolderverdieping. Elke woning heeft een vanwege een uitgebouwde berging dwars op de achtergevel, L-vormige plattegrond. De uitbouwen van de panden Spoorstraat 12 en 13 zijn kleiner van volume in vergelijking met de overige panden. De plattegronden van de panden Spoorstraat 12/13, Spoorstraat 14/15, Spoorstraat 16/18, Spoorstraat 22/24 en Spoorstraat 26/28 zijn onderling gespiegeld. De plattegrond van Spoorstraat 20 is onder meer identiek aan die van Spoorstraat 22, met een uitbouw aan de linkerhelft van de achtergevel.

De panden 12 en 13 zijn voorzien van een schilddak met insteekkap, de overige panden worden gedekt door zadeldaken met een drietal insteekkappen. Rode Hollandse pannen van recenter datum. De bergingen aan de achtergevels zijn voorzien van lessenaarsdaken, met uitzondering van de berging van één laag onder plat achter Spoorstraat 20. Nokschoorstenen, hoogoplopende schoorstenen op de zijdakvlakken van de hoekpanden. Luifelgoten, bekleed met groene trespa, steunend op houten consoles.

In baksteen opgetrokken gevels, gemetseld in halfsteens verband. Plint met rollaag. Bakstenen dorpels, segmentboogvormige strekken. Geel pleisterwerk in de vulstukken en de ingestoken topgevels van Spoorstraat 12/13, Spoorstraat 22 en Spoorstraat 28.

Vernieuwde, rechthoekige vensters en deuren in hout en kunststof, waarin de oorspronkelijke T-indeling en/of kleine roedeverdeling van de bovenlichten doorgaans niet is gehandhaafd. Deze vensters en deuren zijn in de eerste bouwlaag en de topgevels geplaatst in segmentboogvormige lijsten met vulstukken.

Het geheel heeft een asymmetrisch ingedeelde straatgevel. De panden Spoorstraat 12/13 hebben een onderling gespiegelde, in twee delen trapsgewijs risalerende voorgevel. In de rest van de straatwand risaleren de voorgevels van de panden Spoorstraat 22 en Spoorstraat 28 in hun geheel ten opzichte van de overige panden en lopen uit in een topgevel met ingestoken kap. De voorgevels van de panden Spoorstraat 16/18 hebben samen nog een gedeeltelijk risaliet, uitlopend in een topgevel zonder pleistering.

De panden zijn voorzien van een gevelindeling, waarbij Spoorstraat 12/13, Spoorstraat 14/15, Spoorstraat 24/26 en Spoorstraat 22/28 onderling zijn gespiegeld.

De panden Spoorstraat 12 en Spoorstraat 13 hebben in het middenrisaliet een rechthoekige deur met zij- en bovenlichten in een segmentbooglijst met vulstuk. Daarboven een rechthoekig venster met bovenlicht en in de topgevel een rechthoekig venster. Daarnaast, in de terugliggende gevelvelden, twee rechthoekige vensters met bovenlicht in een segmentbooglijst met vulstuk. In de tweede laag een rechthoekig dubbel kruiskozijn.

Spoorstraat 14 en Spoorstraat 15 hebben in de eerste laag een rechthoekige deur met bovenlicht in een segmentbooglijst met vulstuk, alsmede een groot rechthoekig vensterkozijn met zijlicht. Dit grote vensterkozijn vervangt de twee oorspronkelijke, rechthoekige houten T-vensters met 8-ruits bovenlicht. In de tweede laag, hoog onder het overstek, een rechthoekig dubbel verticaal ingedeeld venster en een klein rechthoekig, ongeleed venster.

De oorspronkelijk onderling gespiegelde indeling van Spoorstraat 16 en Spoorstraat 18 is verstoord door de plaatsing van een groot vensterkozijn in de eerste laag van Spoorstraat 16. Dit vensterkozijn vervangt de twee oorspronkelijke, rechthoekige houten T-vensters met 8-ruits bovenlicht, die bij Spoorstraat 18 inmiddels zijn vervangen door twee rechthoekige vensters met bovenlicht. De segmentbooglijsten met vulstukken zijn nog aanwezig. Boven deze vensters bevinden zich, hoog onder het overstek, rechthoekige vensters met dubbele verticale indeling. In het gezamenlijke middenrisaliet van Spoorstraat 16 en Spoorstraat 18, uitlopend in een ongepleisterde ingestoken topgevel, bevinden zich beide entreedeuren. De deuren zijn rechthoekig, voorzien van een bovenlicht en geplaatst in een segmentbooglijst met vulstuk. In de topgevel twee rechthoekige, ongelede vensters.

De oorspronkelijk onderling gespiegelde indeling van Spoorstraat 24 en Spoorstraat 26 is verstoord door de plaatsing van een groot vensterkozijn in de eerste laag van Spoorstraat 24. Dit vensterkozijn vervangt de twee oorspronkelijke, rechthoekige houten T-vensters met 8-ruits bovenlicht, die bij Spoorstraat 26 inmiddels zijn vervangen door twee rechthoekige vensters met bovenlicht. Verder hebben beide panden in de eerste laag een rechthoekige deur met bovenlicht in een segmentbooglijst, in de tweede laag twee rechthoekige vensters met bovenlicht.

De gevelindelingen van Spoorstraat 22 en Spoorstraat 28 zijn onderling gespiegeld. Deze indeling bestaat in de eerste laag uit een rechthoekige voordeur met bovenlicht en twee rechthoekige vensters met bovenlicht, alle drie in een segmentboogvormige lijst met vulstuk. In de tweede laag zijn deze panden voorzien van twee rechthoekige vensters met bovenlicht in een segmentbooglijst met vulstuk. In de ten dele gespiegelde topgevels bevindt zich een rechthoekig venster in een segmentbooglijst met vulstuk.

De gevelindeling van Spoorstraat 20 is, met uitzondering van het risalerende geveldeel, identiek aan die van Spoorstraat 18.

De hoekpanden hebben blinde zijgevels.

In de achtergevels zijn de panden met berging voorzien van één vensteras, waarin oorspronkelijk een rechthoekig kruiskozijn in segmentbooglijst in de eerste laag, in de tweede laag een rechthoekig vensterkozijn hoog onder de luifelgoot. Boven de berging van één laag onder plat achter Spoorstraat 20, hoog onder de luifelgoot, bevindt zich een tweede rechthoekig vensterkozijn.

De achtergevels van Spoorstraat 12/13 tellen twee vensterassen.

Waardering

Deze elf spoorwegarbeiderswoningen van de woninggroep Nuinhof zijn van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling met een voor de regio aanzienlijke innovatieve waarde. De architectuurhistorische waarden van de woningen worden bepaald door de bouwstijl, de betrokkenheid van architect N.J. van Tiene, de esthetische kwaliteiten van diens complexontwerp, door het materiaalgebruik en de ornamentiek. De woningen zijn van bijzondere betekenis vanwege de situering, die verbonden is met de ontwikkeling c.q. uitbreiding van dorp en streek; de panden zijn van belang voor het aanzien van dorp c.q. streek en beschikken over een historisch-ruimtelijke relatie met het nabijgelegen spoorwegemplacement. De woningen beschikken voor wat betreft het exterieur over een redelijke architectuurhistorische gaafheid en zijn van groot belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien zijn deze woningen voor spoorwegarbeiders in een bovenregionaal perspectief zowel architectuurhistorisch als typologisch zeldzaam.