De Sprenck, Middelburg
Inleiding
Grote, vrijstaande villa. Opzet en structuur van het ontwerp met 19de eeuwse karakteristieken, in detaillering en afwerking Berlagiaanse en Jugendstil invloeden.
Omschrijving
De villa bezit een rechthoekige plattegrond met twee uitspringende partijen aan de voorgevel en één aan de linkerzijgevel; een begane grond, een eerste verdieping en een forse kapverdieping, gedeeltelijk onderkelderd. Gevels opgetrokken uit rode machinale baksteen, voorzien van geknipte voegen. Ontlastingsbogen veelal in gele baksteen met kalkstenen aanzetstukken; voegen van de bogen rood gekleurd. Gootlijst op geprofileerde klossen, waaronder een rollaag van gele baksteen is aangebracht. Natuurstenen delen veelal in franse kalksteen uitgevoerd.
De kap bestaat uit een schilddak met plat voorzien van dwarskappen over de uitspringende gevelpartijen. De trappenhuispartij aan de achtergevel is tot platdak-niveau opgetrokken. De schuine dakvlakken zijn gedekt metblauwe, verglaasde tuile du nord. Kleine houten dakkapellen met 6-ruits vensters. Voorgevel met terugliggende middenpartij met veranda en balkon, geflankeerd door twee hoger opgaande hoekpartijen met topgevels welke voorzien zijn van vakwerk topvulling. Rechter hoekpartij met oorspronkelijke 5-vlaks erker met zink gedekt schilddak waarop een balkon.
De oorspronkelijk 5-vlaks erker tegen linker hoekpartij is vergroot tot een rechthoekige met gedeeltelijke gebruikmaking van oorspronkelijke kozijnen en plattegrond; oorspronkelijke roedeverdelingen in beide erkers verwijderd.
Gevelkozijnen enkelvoudig en samengesteld met schuiframen waarin nog grotendeels oorspronkelijke roedeverdelingen in bovenramen en onderramen.
Deurpartijen merendeels vervangen of gewijzigd. In de topgevels zijn de kozijnen als onderdeel van het vakwerk opgenomen en voorzien van een 6-ruits bovenlicht; de oorspronkelijke schuifdeuren naar de veranda zijndoor een vaste pui vervangen. De ondersteunbalk van het dakoverstek boven het balkon wordt gesteund door geprofileerde sleutelstukken.
Linkerzijgevel met links een uitspringende hoekpartij met erker op de verdieping en topgevel voorzien van zadeldak met wolfseind. Enkelvoudigehouten raamkozijnen met schuiframen met roede verdelingen in de bovenramen; topgevelkozijn uitgevoerd als onderdeel van het vakwerk. Verdiepingerker met vakwerk borstwering met metselwerkvulling. Geprofileerde kozijnen, enkelruits onderramen; bovenlichten met roedeverdeling voorzien van geel kathedraalglas. In de hoek tussen hoekpartij en gevelvlak bevindt zich de entreepartij waarboven een overdekt balkon op kalkstenen (voorzover origineel) hoekkolom en pilasters, met elkaar verbonden door bogen.
Onderzijde balkon uitgevoerd als bakstenen kruisgewelf; balkondak op kalkstenen zuilen/halfzuilen, natuurstenen balustrade; basement en kapiteel met bladmotief. Entree met 18-ruits bovenlicht door kalkstenen kalf van de deur gescheiden, deur met 8-ruits bovendeel en 3-paneels onderdeel. Kalkstenen gedenksteen met opschrift: "april 1904, H.L. Boogaert ....". Gedeeltelijk voor invaliden aangepaste hardstenen entree stoeptrede; bordes met tegelvloer.
Aan de linkergevel de enige resterende schoorsteen (van 4 oorspronkelijke), iets uitgebouwd; oorspronkelijke beëindiging is verwijderd.
Rechterzijgevel: nagenoeg symmetrisch van indeling rond een sobere, gemetselde verdiepingerker op kalkstenen consoles. Enkelvoudige kozijnenmet schuiframen met fijne roedeverdeling in de bovenramen; twee, iets uitgebouwde schoorstenen, tot hoogte van de dakgoot afgetopt.
Achtergevel asymmetrisch met verhoogde trappenhuispartij met glas-in-lood ramen met florale motieven naar ontwerp van C.A. Goethals en vervaardigd door "Het Prinsenhof" te Delft. Voorts op de verdieping enkelvoudige en samengestelde houten kozijnen met grotendeels oorspronkelijke roedeverdelingen. Linker raampartij bevatte in oorsprong de deur naar het balkon op een erker welke verwijderd is i.v.m. de bouw van de kantooruitbreiding.
De gevelopeningen op de begane grond dateren vrijwel alle uit 1985.
De verhoogde gevelpartij wordt afgesloten door een gemetselde balustradein gele en rode baksteen.
In het interieur verkeren onder meer de indelingen van de begane grond en de verdieping vrijwel geheel in oorspronkelijke toestand. De kamers zijn gesitueerd rondom de centrale hal en het trappenhuis. De wanden zijn grotendeels van oorsprong sober of van de oorspronkelijke lambris ontdaan. Plafonds (voorzover geen verlaagd plafond) deels uitgevoerd in stuc met beschilderde linnen velden waarop florale en enkele dierlijkemotieven; deels als beschilderde samengestelde balken plafonds: in de verandakamer en in de centrale hal en overloop. Enkele oorspronkelijke binnendeuren met geprofileerd kozijnwerk zijn nog aanwezig. Diverse stookplaatsen, merendeels uitgevoerd met Jugendstil motieven en voorzien van marmeren mantels. De verandakamer bezit onder meer een neo-zestiende eeuwse schouw, in analogie met de oorspronkelijke kamerafwerking.
De trap in het centrale trappenhuis is uitgevoerd als bordestrap met geprofileerde treden, boom, kardoezen; lambris met panelen. Oorspronkelijke vloerbedekking/afwerking niet meer aanwezig. De kap is uitgevoerd als een grenen gebinten kap.
Waardering Villa van algemeen belang wegens cultuurhistorische en architectuurhistorische waarden en als belangrijkste en beeldbepalend onderdeel van het complex.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex van villa en brug annex toegangshek op een fors erf, genaamd 'DeSprenck'; in 1904-'05 gebouwd voor jhr. P.J. Boogaert aan de landzijde van de Middelburgse (voor-)veste naar een ontwerp van aannemer C.A. Goethals te Middelburg, mogelijk geassisteerd door zijn zoon, architect A.L.J. Goethals. De kantooruitbreiding achter de villa is van recente datum en valt nietonder de bescherming.
Omschrijving
Grote vrijstaande villa welke in opzet en structuur 19e eeuwse karakteristieken vertoont. In detaillering en afwerking zijn Berlagiaanse en Jugendstil invloeden aanwezig. De villa bezit een rijke toepassing van natuursteen, met name franse kalksteen, als afwisseling van het metselwerk. Het interieur, met name lambris en betimmeringen, heeft sterk geleden onder de inundatie in de Tweede Wereldoorlog maar bezit nog diverse oorspronkelijke afwerkingen. De brug heeft Jugendstil-vormgegeven ijzerwerk en is daarin een vrijwel uniek exemplaar in Zeeland.
Waardering
Het geheel van villa, brug annex toegangshek en de ligging van het complex is van algemeen belang wegens cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde en vanwege de zeldzaamheid van de combinatie van gaafheid van de samenstellende onderdelen, het belang van het complex in relatie tot de gaafheid en herkenbaarheid van de stedelijke omgeving en genoemde architectuur en cultuurhistorische waarden.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Seissingel | 4 | – | 4333 GV | Middelburg | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | R | 221 | – | Middelburg |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1904 | 1905 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Goethals, C.A. ; Zeeland | aannemer / uitvoerder | – |
Goethals, A.L.J. ; Zeeland | architect / bouwkundige / constructeur | – |