Inleiding

GRAFKELDER van de familie Alberda van Ekenstein, gelegen op de begraafplaats (niet beschermd) rond de reeds als rijksmonument aangewezen Nederlands Hervormde kerk (monumentnummer 8262). De begraafplaats, die deels omgracht is en wordt omzoomd door bomen, is markant gelegen op de wierde Tjamsweer. De grafkelder bevindt zich aan de zuidkant van de begraafplaats, aan de rand van het pad dat eromheen loopt. Het grafmonument is waarschijnlijk omstreeks 1880 opgetrokken in een neogotische trant in opdracht van Jhr. Mr. Willem Carel Anthoon Alberda van Ekenstein. De toegang tot de kelder is gericht naar het zuiden, naar de weg van Groningen naar Delfzijl.

Omschrijving

GRAFKELDER uit de tweede helft van de 19de eeuw, opgetrokken in roodbruine baksteen. De grafkelder bestaat uit een hoog voorportaal met daarachter een lage, langgerekte, bredere aanbouw waaronder zich de grafkelder bevindt. Het voorportaal heeft een zadeldak, bekleed met natuurstenen platen waar leien van eterniet (niet origineel) overheen zijn gelegd. Onder de dakrand loopt een concaaf, helderrood bakstenen profiel met op de hoeken natuurstenen aanzetstenen. In de voorzijde (zuidkant) van het portaal bevindt zich de entree naar de kelder, midden tussen twee hoeklisenen en een klimmend boogfries met natuurstenen aanzetstukken. De entree bestaat uit een dubbele, spitsboogvormige houten paneeldeur, omlijst door een natuurstenen gevlochten band, steunend op twee zuiltjes met fantasiekapiteel, en een spitsboogvormige rollaag van donkere baksteen; boven de entree het natuurstenen wapen van de familie Alberda van Ekenstein. In beide zijgevels van het portaal is een rondboogvormige nis uitgespaard; de achtergevel heeft een klimmend boogfries.

De langgerekte, lage aanbouw heeft eveneens een zadeldak bestaande uit natuurstenen platen met daaroverheen een bekleding van (niet oorspronkelijke) eternieten leien. De beide, dichte zijgevels hebben vier lisenen en de achtergevel (noordkant) heeft er drie, met in de middelste een rondboognis met een koperen ventilatierooster.

Waardering

GRAFKELDER uit de tweede helft van de 19de eeuw van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- vanwege de historische waarde, als aandenken aan de familie Alberda van Ekenstein

- vanwege de opvallende neogotische vormgeving

- vanwege de bijzondere ornamentiek

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de markante ligging aan de zuidkant van de begraafplaats, gericht naar de weg Groningen - Delfzijl