Inleiding

PAKHUIS voor stro ontworpen in 1939 door de architecten G. en W. Wieringa uit Coevorden in een functionele bouwtrant in opdracht van de Carton- en Papierfabriek voorheen W.A. Scholten b.v.. Het pakhuis maakt deel uit van de strokartonfabriek die in 1903-04 werd opgericht in opdracht van de N.V. Carton- en papierfabriek v/h W.A. Scholten, gevestigd in Groningen, tegenwoordig Kappa genaamd. De groot-industrieel W.A. Scholten had in 1879 zijn eerste strokartonfabriek in Sappemeer opgericht. Deze nieuwe fabriek werd achter de oude gebouwd en breidde zich in de loop der tijd uit. In 1939 brandde het hoofdgebouw af; de papierfabriek stond echter nog overeind. In deze tijd werden plannen gemaakt voor het nieuwe gebouw. Tegenwoordig is van de oorspronkelijke fabrieksbebouwing weinig over. Het pakhuis, dat omstreeks 1960 buiten gebruik werd gesteld, staat momenteel leeg. Aan elke zijde van het gebouw bevinden zich aanbouwen, die wegens te geringe ouderdom en/of te weinig architectonische kwaliteit niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking komen.

Het pand is markant gelegen aan de westzijde van het grote fabrieksterrein van Kappa, aan de Noorderstraat.

Omschrijving

Het geheel onderkelderde PAKHUIS voor stro op rechthoekige plattegrond heeft als hoofdconstructie een gewapend betonskelet: betonnen kolommen met afgeschuinde hoeken dragen vloeren en kap. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen en worden gedekt door een betonnen zadeldak; aan beide korte zijden een volume onder plat dak dat is doorgetrokken boven de gootlijst; elf hoge gemetselde schoorstenen met betonnen kap; twaalf betonnen pijpen op het dak; aan de noordzijde een betonnen jacobsladder; betonnen goot; strakke betonnen windveren. De gevels worden geleed door vensters waarin ijzeren roedenverdeling waarvoor nu deels golfplaat is gezet.

In de voorgevel (oostzijde) drie keer drie vierkante vensters (oorspronkelijk vijf keer), dubbele stalen deuren, een niet-originele aanbouw (niet beschermd), waarboven vijf keer drie staande vensters (oorspronkelijk zes keer) en driemaal zes keer drie staande vensters, alle met ijzeren roedenverdeling. Het rechter geveldeel onder plat dak dat boven de gootlijst is doorgetrokken wordt geleed door twee over de gehele lengte van de gevel doorlopende vensters met roedenverdeling.

In de zuidgevel boven het aangebouwde hollandergebouw (niet beschermd) in het risalerende linker geveldeel onder plat dak dat boven de gootlijst is doorgetrokken twee keer dubbele vensters met roedenverdeling die over de gehele lengte van de gevel doorlopen. In het rechter geveldeel vijf keer twee staande vensters met ijzeren roedenverdeling.

Tegen de achtergevel (westzijde) zijn aanbouwen van jongere datum geplaatst (niet beschermd). In de platte geveldelen aan weerszijden van de achtergevel, boven deze aanbouwen, twee vensters met roedenverdeling die over de gehele lengte van de gevel lopen. In het centrale geveldeel drie keer drie staande vensters en tweemaal zes keer drie staande vensters, alle met ijzeren roedenverdeling.

In het platte volume van de noordgevel centraal de betonnen jacobsladder waarboven twee staande vensters; aan de linkerzijde twee over de gehele lengte van de gevel lopende vensters met roedenverdeling, drie keer drie staande vensters, drie vierkante vensters en drie staande vensters, alle met ijzeren roedenverdeling; aan de rechterzijde twee staande vensters en tweemaal vier staande vensters, alle met ijzeren roedenverdeling.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: het betonskelet, de betonnen vakwerkspanten en de betonnen bordestrap met aan weerszijden een dichte betonnen leuning waarop een rond ijzeren profiel.

Waardering

Pakhuis behorende bij een stro- en papierfabriek van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een stropakhuis uit 1939 in de provincie Groningen

- vanwege de functionele vormgeving en opvallende detaillering

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid

- vanwege de toepassing van een betonskelet met betonnen kap

- vanwege de markante en beeldbepalende ligging aan de Noorderstraat

- als herinnering aan de stro- en de papierfabriek opgericht door W.A. Scholten

- vanwege het grote belang van strokartonindustrie voor de ontwikkeling van Hoogezand-Sappemeer