Inleiding

DWARSHUISBOERDERIJ met aangebouwde BIJSCHUUR en STOOKHUT. Het complex is in 1870 herbouwd aan de Stadsweg in opdracht van S. Dijkema; de boerderij lag eerder verder achteruit het land in. Het in Ambachtelijk-traditionele bouwstijl met Eclectische elementen vormgegeven pand is onlangs gerestaureerd: de oorspronkelijke achtruits vensters zijn vervangen door nieuwe achtruits, de achter- en zijgevels van hoofd- en bijschuur zijn in oude staat opnieuw opgemetseld. Tevens is het dak vernieuwd en voorzien van golfplaten.

Het complex is opvallend gelegen aan de doorgaande weg van Garrelsweer naar Wirdum. Het heeft een diepe voortuin en wordt deels omsloten door een gracht en singelbeplanting. Over de gracht ligt een "nieuw" betonnen voetgangersbruggetje met grindbetonnen pijlers, verbonden door buizen en midden op de brug een ijzeren hekje. Een lange oprijlaan met aan weerszijden essen loopt langs de oostzijde van de boerderij naar het achtererf. Een groot ijzeren HEK, bestaande uit twee gegroefde hoofdpijlers met denappel en twee beweegbare hekken met regels en stijlen met punten, markeert aan de noordoostzijde de voormalige toegang tot het voorhuis.

Omschrijving

DWARSHUISBOERDERIJ opgetrokken in een roodbruine baksteen, bestaande uit een voorhuis, hals en hoofdschuur met aangebouwde bijschuur en stookhut. Het geheel onderkelderde VOORHUIS heeft een schilddak, gedekt met een zwart geglazuurde platte Friese pan, met een kroonlijst en twee gemetselde schoorstenen op de nok. De gevels worden geleed door achtruits vensters onder een getoogde strek en tweeruits keldervensters onder een getoogde strek. De hoofdentree bevindt zich midden in de voorgevel (noord) en bestaat uit een dubbele paneeldeur met twee deurlichten, onder een bovenlicht met gietijzeren levensboom met vergulde leeuw; de deur heeft een omlijsting met kroonlijst; voor de deur een stoep met vijf natuurstenen treden. Aan weerszijden van de deur een gevelsteen met daarop de initialen S.K.D. en B.O.B.

De HALS, die het voorhuis met de hoofdschuur verbindt, heeft een aangekapt dak dat gedekt wordt door een zwart geglazuurde Hollandse pan. Aan de oostzijde bevinden zich een paneeldeur onder een bovenlicht en twee zesruits vensters, alle met getoogde strek; aan de noordzijde een zesruits venster met getoogde strek en aan de westzijde twee H-vensters met strek.

De HOOFDSCHUUR heeft een wolfdak gedekt met golfplaat (niet origineel) en houten uilenborden. In de noordgevel bevinden zich een deur met deurlicht onder een bovenlicht met rollaag, een H-venster met rollaag en een ijzeren roosvenster; de westgevel heeft zeventien getoogde ijzeren vierruits vensters onder een strek; de oostgevel heeft zes vierruits vensters met rollaag, de zuidgevel heeft twee dubbele staldeuren met een bovenlicht onder een korfboog, waarvan de één een sluisteen met een koe heeft en de ander één met een paard, dubbele getoogde deeldeuren met in de sluitsteen het bouwjaar 1870, vier ijzeren rondboogvensters met roedenverdeling en vier halfronde ijzeren zaadvensters.

Een gemetselde muur aan de rechterzijde van de zuidgevel verbindt de hoofdschuur met de BIJSCHUUR. De bijschuur heeft een wolfdak gedekt met golfplaten (niet origineel) en houten uilenborden in de nokeinden. In de zuidgevel bevinden zich dubbele staldeuren onder een korfboog, dubbele schuurdeuren met een tweedelig bovenlicht met roedenverdeling onder een rollaag, een rondboogvormige schuurdeur en een ijzeren zesruits rondboogvenster; de oostgevel is blind en noordgevel heeft twee kleine vensters.

De STOOKHUT die via een smal gemetseld muurtje aan de noordwestzijde van de hoofdschuur is vastgebouwd, heeft een zadeldak gedekt met een zwart geglazuurde Hollandse pan. De gevel aan de westzijde heeft een topschoorsteen met uitgebouwde schacht tussen twee tweeruits vensters met rollaag. In de noordgevel bevinden zich een opgeklampte deur en twee zesruits vensters met rollaag.

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: de gang met omlijste paneeldeuren, dubbele tochtdeuren met gekleurd glas onder een korfboogvormig bovenlicht met decoratieve ornamenten. In de voorkamers de houten vensterbanken met blinden, de balkenplafonds en de schouwen (één van hout en één van marmer).

Waardering

Dwarshuisboerderij met aangebouwde bijschuur en stookhut en een toegangshek, van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een dwarshuisboerderij met bijschuur, stookhut en hek uit 1870

- vanwege de sobere, doch verzorgde vormgeving

- vanwege de redelijk grote mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege enkele waardevolle interieuronderdelen

- vanwege de opvallende ligging aan de doorgaande weg van Garrelsweer naar Wirdum, aan de overzijde van het Damsterdiep.