Weteringschans 24, Amsterdam
Inleiding
Een in 1878-1880 tot stand gekomen geheel vrijstaande VILLA met HEK tussen de Weteringschans en de Singelgracht gelegen in een reeks van vrijstaande gebouwen. Gebouwd in opdracht van F.J.W.H. Schmitz naar een ontwerp van architect P.F. Laarman in de stijl van het eclecticisme, met veel invloed van de neo- renaissance in de detaillering. De dichtgezette ruimten onder erker en serre vallen buiten de bescherming. Delen van het oorspronkelijke hek zijn bewaard gebleven.
N.B. In 1900 vond naar ontwerp van de architect Ed. Cuypers een inwendige verbouwing plaats. In 1934 werd het pand mede geschikt gemaakt als kantoor voor de N.V. Levensverzekeringsmaatschappij NILLMY van 1859.
Omschrijving
Op een samengesteld vierkant grondplan tot stand gekomen villa bestaande uit een souterrain, vier bouwlagen en een kapverdieping. Alleen de torenspits kent een hogergelegen torenkamer. Samengestelde en gebroken kap met steile dakschilden, waarna vrijwel plat zinken-roeven dak. Schilden afgezet met geprofileerde lijsten. Toren bekroond met afgeknotte ronde spits. Schilden en spits gedekt met shingles. De spits heeft drie dakkapellen met venster met dubbel draairaam, halfrond getoogd bovenlicht en houten kader met klauwstukken, lijstwerk en piron. Aan de bovenzijde een fries waarboven een plat met achtzijdige en rondlopende balustrade en vlaggemast. Aan de ZW-zijde en aan de ZO-zijde bevinden zich twee van dergelijke dakkapellen; aan de NO-zijde drie van dergelijke dakkapellen. Aan de NW-zijde loopt de gevel hoger door en toont daar twee licht getoogde vensters met stijl en kalf. Hierboven een fries met kroonlijst en witgepleisterde posten met volute. De gevels zijn opgebouwd uit gemetselde en gepleisterde delen. De gevels worden hierdoor horizontaal en vertikaal geleed. Delen van het oorspronkelijke hek met gemetselde en gepleisterde onderbouw en ijzeren hekwerk met posten en gepleisterd hoekstuk.
Aan de ZO-zijde bevindt zich de gevel met de entrée. Souterrain als sokkel met plint en rustica met pleisterwerk met deels natuursteenimitatie en vensters met traliewerk. Een stoep met natuurstenen leuning verleent toegang tot dubbele eikehouten paneeldeur. Boven het kalf bevindt zich een halfrond en geleed bovenlicht. Witgepleisterd en deels geprofileerd gevelvlak. Sierlijke consoles dragen een balkon met balustrade waarachter licht getoogd T-venster in kader. Geblokte hoeklisenen dragen fries met kroonlijst. Aan de rechterzijde een risalerend geveldeel met metsel- en pleisterwerk. Bij de hoofdverdieping een dubbelvenster boven korte blinde balustrade en met bewerkte middenstijl. Aan weerszijden geblokte liseen en hoekliseen. Deze dragen fries met klassiek ornament in het midden. Op de verdieping een T- venster en geblokte lisenen en hoeklisenen met fries en kroonlijst. Aan de linkerzijde bevindt zich de ronde en aangebouwde toren. Per bouwlaag drie getoogde vensters in gepleisterd kader met geornamenteerde sluitsteen. De hoofdverdieping en tweede verdieping hebben een blinde balustrade. Bij de eerste verdieping dragen sierlijke consoles een omlopend balkon met balustrade en posten. De vensters van de tweede verdieping zijn halfrond getoogd. Hierboven fries met dragende ornamenten onder kroonlijst.
Aan de ZW-zijde souterrain met vensteropeningen. Aan de rechterzijde de toren. Links een risalerend deel met driezijdig uitgebouwde erker op geprofileerde en vierkante ranke gietijzeren pijlers op natuurstenen sokkel. De ruimte tussen deze zuilen is recent dichtgezet en bij het achterliggende vertrek getrokken. Erker met vensters met kalf en gebogen driezijdige afdekking boven kroonlijst. Hierop het driezijdige balkon van de eerste verdieping. Balkon met balustrade. Meervoudig geleed en licht getoogd venster. De doorlopende flankerende hoeklisenen dragen cordon- en kroonlijst. Tussen risalerend geveldeel en toren bevindt zich een geveldeel met licht getoogd venster per verdieping. Indeling en verdere ornamentiek vergelijkbaar.
Aan de NW-zijde symmetrische gevel met centrale brede serre op geprofileerde en vierkante ranke gietijzeren pijlers op natuurstenen sokkel. De ruimte tussen de zuilen is recent dichtgezet en bij het achterliggende vertrek getrokken. De serre heeft een blinde balustrade en afgeronde hoeken en heeft rondom venstres met doorlopend kalf en bovenlichten. Aan weerszijden van de serre een licht getoogd venster met bewerkte sluitsteen en klassiek ornament. Geblokte hoeklisenen dragen witgepleisterde hoge gevellijst waarboven de vier vensterassen van de eerste verdieping. De twee vensters in het midden hebben boven de toging een afsluitende kroonlijst. Verder flankerende geblokte lisenen en hoeklisenen en kroonlijst.
Aan de NO-zijde twee sterk risalerende geveldelen op de hoeken. Aan de linkerzijde boven souterrain met getralied venster per verdieping een licht getoogd venster. Vergelijkbare sluitstenen, klassiek ornament, geblokte hoeklisenen, gevellijsten, fries en blinde balusterade. Aan de rechterzijde bij de hoofdverdieping een driezijdig uitgewerkte erker; ook op het niveau van het souterrain een overeenkomstige uitbouw. Witgepleisterde halfzuilen met basement, band en kapiteel, verder fries en kroonlijst. Bij de eerste verdieping een balkon met balustrade en posten. Vergelijkbare sluitstenen, geblokte hoeklisenen en fries en kroonlijst. Achter het tussenliggende geveldeel ligt het trappehuis. Bij de hoofdverdieping een lager en geleed venster met getrapte lijst, hierboven een venster als omschreven. Boven een korte gevellijst verder nog twee kleine ronde vensters in wit kader. Kleine rechthoekige vensteropeningen in het fries.
Waardering
Vrijstaande en rijk gedetailleerde villa van belang vanwege de architectuurhistorische en typologische waarde. Zeldzaam voorbeeld van villabouw binnen de Singelgracht, gelegen tegenover het Rijksmuseum. Van belang vanwege de situering binnen de stedebouwkundige context van het Singelgrachtgebied.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Weteringschans | 24 | – | 1017 SG | Amsterdam | Binnenstad | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | I | 6100 | – | Amsterdam |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1878 | 1880 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Laarman, P.F. ; Stad Amsterdam | architect / bouwkundige / constructeur | – |