Inleiding

Dubbele VILLA aan de Arnhemsestraatweg. De twee panden werden in één keer rond 1885 gebouwd in een bijzonder rijke Eclectische stijl waarin o.a. Lodewijk XV kenmerken te herkennen zijn in de stucdecoraties. Nr. 37 heeft de ingang in de zijgevel, nr. 39 in de voorgevel. Alle gevels van de panden zijn witbepleisterd en rijk gedetailleerd (nr. 39 heeft een moderne ruwe pleisterlaag, nr. 39 is glad uitgevoerd). Rond het dubbele pand bevindt zich een grote tuin met o.a. esdoorns en acacia's. Het dubbele pand is een der rijkst gedetailleerde, in eclectische stijl uitgevoerde panden in de gemeente Rheden. Het dubbele pand is vrij gaaf bewaard gebleven. Wijzigingen betreffen voornamelijk de dakbedekking en verschillende verdwenen balustrades van balkons of veranda's.

Omschrijving

Beide villa's hebben een rechthoekige plattegrond en bestaan uit een souterrain, een bel-etage, een verdieping en een zolderverdieping. Omdat het terrein hellend is, is het souterrain ter plaatse van de zij- en achtergevels meer bovengronds gelegen dan aan de frontzijde waar het niet zichtbaar is. Beide panden afzonderlijk hebben een afgeplat schilddak, dat bij nr. 39 belegd is met asfaltleien en bij nr. 37 met betonpannen. Nr. 37 heeft aan de achterzijde een lager gedeelte met zadeldak. Op beide daken bevinden zich diverse schoorstenen. De gevels worden aan de bovenzijde afgesloten met een hoofdgestel met architraaflijst, vlak fries en een geprofileerde, gecorniste kroonlijst, die ter plaatse van nr. 37 ondersteund wordt door consoles. Het pand Arnhemsestraatweg 37 is risalerend ten opzichte van nr. 39. De gevels zijn rijkelijk gedetailleerd met pilasters die op de begane grond voorzien zijn van diamantkoppen en op de verdieping van cannelures. De pilasters hebben opgelegde horizontale banden en worden aan de bovenzijde afgesloten met kapitelen. De vensters en balkondeuren hebben geprofileerde stucomlijstingen, die bij nr. 37 iets rijker uitgevoerd zijn. Stucdecoraties zijn aangebracht boven de vensters in de vorm van ondermeer mensenhoofden en festoenen.

Arnhemsestraatweg 37

De VOORGEVEL heeft twee vensterassen. De linkeras is op de begane grond voorzien van een bordes, omraamd met een fraai bewerkte houten balustrade. De rechthoekige vensteropeningen zijn op de verdieping voorzien van T-schuiframen. De begane grond heeft links een schuifdeur en rechts een 2-ruits schuifraam. De vensters hebben persiennes. Hoekpilasters als vernoemd begrenzen de gevel. Zowel op de eerste als tweede bouwlaag zijn, ter hoogte van de wissel- en bovendorpels van de ramen, gepleisterde banden aangebracht. De verdiepingscheiding wordt gevormd door een zwaar geprofileerde en omlopende cordonlijst die ter plaatse van de vensters verspringt en een knik vertoont, zodat er een frontonachtige vorm ontstaat. De cordonlijst wordt ter plaatse van de vensters ondersteund door consoles. In het vijfhoekig veld tussen vensters en cordonlijst zijn mensenhoofdjes en festoenen aangebracht. De vensters op de verdieping zijn aan de bovenzijde afgesloten met een kroonlijst op consoles met daaronder een festoen. Boven de kroonlijstjes zijn cartoucheachtige stucdecoraties aangebracht tussen consoles die de kroonlijst ondersteunen. De vensters in beide bouwlagen hebben doorlopende onderdorpels. Daaronder zijn opliggende panelen met accoladevormige onderzijden aangebracht. In het dakvlak is tussen beide verdiepingvensters een uitbundig gedecoreerde dakkapel, voorzien van een rondbogige vensteropening met stolpraam, vast kalf en rondbogig bovenlicht, geplaatst. Het raam heeft een omlijsting met diamantkoppen en heeft aan weerszijden een gecanneleerde halfzuil met kapiteel. De dakkapel heeft een gecorniste kroonlijst, steunend op consoles. Het platte dakvlak draagt een houten element, bestaande uit een fronton met daaronder twee pilasters, voluutstukken en opgelegde panelen.

De LINKER ZIJGEVEL is wat betreft pilasters en vensteromlijstingen op dezelfde wijze gedecoreerd als de voorgevel. De rechter vensteras heeft op de begane grond en op de verdieping een T-schuifraam met persiennes. Links daarvan bevindt zich een ingangsrisaliet met opliggende horizontale banden en hoekblokken. Het rechthoekige ingangsportaal wordt aan de bovenzijde bekroond met een fronton en stucwerk. De ingangspartij bestaat uit een dubbele paneeldeur met gietijzeren deurroosters, frontons en een bovenlicht. Een aantal traptreden bevinden zich voor de ingang. De balustrade van de trap is niet oorspronkelijk. Boven het portiek een T-schuifraam met persiennes, daarboven een tweetal gekoppelde rondboogvensters. Het risaliet doorbreekt de kroonlijst en is bekroond met een zeer steil ingezwenkt schilddak met piron en asfaltleien. Links naast de risaliet springt de gevel terug en wordt lager. De achtergevel van het hoofdblok bevat aan deze zijde enkele blinde omlijste velden en een getoogd en getralied keldervenster. Ter hoogte van de ingang bevindt zich een rondbogig venster. Het lagere geveldeel bevat enkele getoogde keldervensters en een bakstenen trap naar de kelder. Daarboven leidt een houten trap naar de keukendeur. Rechts naast deze deur bevinden zich twee kleine getoogde vensters. Links naast de trap bevinden zich een getoogd en getralied keldervenster met daarboven een 2-ruits schuifraam met persiennes.

De ACHTERGEVEL bevat een verhoogd gelegen en rond 1915 aangebrachte serre met schuifdeuren en getoogde ramen met daartussen gesneden stijlen. De serre heeft aan de bovenzijde een gesneden houten daklijst en een plat dak, waardoor een balkon gevormd wordt voor de verdieping. Het balkon heeft een eenvoudige houten balustrade. De schuivende balkondeur bevindt zich in een breed kozijn met zij- en bovenlichten en heeft persiennes. De geknikte dakrand heeft eveneens een gesneden lijst. De serre is vanuit de tuin via een aantal traptreden te bereiken.

Arnhemsestraatweg 39

Deze VOORGEVEL heeft twee assen en springt iets terug ten opzichte van nr. 37. De dubbele paneeldeur, voorzien van ijzeren roosters met bloemmotieven, is identiek aan die van het naastgelegen pand en uitgevoerd met houten panelen aan de onderzijde en frontons aan de bovenzijde. Het bovenlicht heeft een koperen 6-hoekige lantaarn. Voor het ingangsportiek liggen een drietal uitzwenkende hardstenen stoeptreden met gietijzeren hekpalen. De balustrade is verdwenen. Boven de voordeur bevindt zich een gebroken fronton met daarin een rechthoekig gestuct paneel met festoenen, afgedekt met een kroonlijst. De decoratie van deze gevel is iets eenvoudiger dan bij het naastgelegen pand. De cordonlijsten zijn niet zo sterk geaccentueerd, maar ook hier zijn stucdecoraties boven de vensters aangebracht. De gestucte mensenhoofden bevinden zich echter niet op de begane grond, zoals bij nr. 37, maar op de verdieping. Rechts op de voorgevel en rechts en links (in het muurvlak van nr. 37) bevinden zich pilasters als vernoemd. De verdieping heeft links een stolpraam en rechts een hogere dubbele balkondeur met balkonhek. De schuifdeur rechts naast de voordeur heeft een bovenlicht en een halfrond bordes, waarvan de balustrade ontbreekt. In het dakvlak bevindt zich een oeuil de boeuf.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft een middenrisaliet dat tot in de zolderverdieping is doorgetrokken en is voorzien van een zadeldak en een geprofileerde daklijst. De risaliet wordt aan weerszijden begrensd door pilasters als vernoemd. Op de zolderverdieping bevinden zich twee stolpramen in één houten kozijn met pilastervormige stijlen en een kroonlijstje. De ramen hebben ijzeren raamhekjes. Het kozijn bevindt zich in een getoogd gevelveld. Daaronder bevinden zich twee dubbele deuren in een segmentboogvormige omlijsting. De deuren openen naar het platte dak van een niet oorspronkelijke veranda met balustrade. De basis van de veranda wordt gevormd door het uitgebouwde gedeelte van het souterrain waarin zich een niet origineel venster bevindt. Links van de veranda is een driezijdig gesloten erker met plat dak en drie dichtgezette 2-ruits schuiframen met profielomlijsting geplaatst. Het stolpraam met bovenlicht daarboven heeft een omringende decoratie als vernoemd bij de voorgevel. Rechts van de risaliet zijn enkele nieuw ingehakte vensters van verschillend formaat aangebracht. Een trap voert naar de getoogde niet oorspronkelijke toegangsdeur naar het souterrain. Rechts van deze bevindt zich een terugspringend en niet oorspronkelijk geveldeel met een getoogd souterrainvenster met stolpraam en boven elkaar een dichtgezet schuifraam en een stolpraam met een profielomlijsting. In het dakvlak zijn twee niet oorspronkelijke dakkapellen en een schoorsteen aangebracht.

De ACHTERGEVEL had oorlogsschade en is vernieuwd. De gevel heeft twee stolpramen met bovenraam, een dubbele balkondeur met bovenramen en twee rechthoekige souterrainvensters. In het dakvlak bevindt zich een niet originele dakkapel.

Zowel Arnhemsestraatweg 37 als nr. 39 bevatten nog originele INTERIEURonderdelen zoals marmeren schouwen en vloeren, geprofileerde kozijnen en tochtportalen met glas-in-lood. In verscheidene kamers bevinden zich nog fraaie stucplafonds en houten lambrizeringen. Zeer fraai zijn de tochtportaalkozijnen, waarvan de ramen voorzien zijn van afgeronde hoeken.

Waardering

Dubbele VILLA in de stijl van het Eclecticisme uit ca.1880-1890.

Architectuurhistorische waarden:

- Het object is van belang vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp zoals deze tot uitdrukking komen in de karakteristieke (vrij gaaf bewaard gebleven) hoofdvorm, de detaillering en het materiaalgebruik. Een opvallend element vormen de rijke stucdecoraties in de gevels.

- Het object vormt een typisch voorbeeld van een pand, gebouwd in de stijl van het Eclecticisme. De dubbele villa vormt het rijkst gedetailleerde voorbeeld van deze stijl in de gemeente Rheden.

- Het object bezit nog meerdere oorspronklijke interieuronderdelen waardoor er sprake is van en bijzondere samenhang tuusen exterieur en interieur.

Het pand bezit stedenbouwkundige waarde:

- Het object heeft een ensemblewaarde als onderdeel van de grotendeels nog uit villa's en herenhuizen bestaande bebouwing aan de Arnhemsestraatweg uit de periode voor 1940.