Inleiding

De in het villapark Overbeek gelegen vrijstaande villa LINDENHOF is ontworpen in 1910 door de architect J. London (1872-1953) uit Haarlem en draagt kenmerken van de zogenaamde Um-1800 stijl, die gebruik maakte van herkenbare stijlelementen en stijlvormen uit het verleden. Bij de architectuur uit deze periode werden vaak nieuwe bouwtechnieken toegepast; de panden kregen echter nog wel een traditioneel en monumentaal uiterlijk met natuursteenbekleding, pilasters, guirlandes etc. Het villapark Overbeek werd in 1901 aangelegd op het landgoed van het in de 18de eeuw na een brand herbouwde landhuis Overbeek. De barokke tuinaanleg was in 1800 vervangen door een park in landschapsstijl.Het landgoed werd in 1900 te koop aangeboden en op 21 juli 1901 werd het met huis verkocht voor f150.000,-. De koper was de mede door W. Honig op 15 december 1900 opgerichte NV Villapark 'Overbeek'. Honig was een succesvol architect die in Velp en omgeving werkzaam was en middels het villapark tevens een manier zag om zijn praktijk uit te breiden. Honig was later o.a. gemeenteopzichter en lid van de gemeenteraad en tevens in 1903 betrokken bij de aanleg van het villapark Schonenberg. Het in de traditionele landschapsstijl uitgevoerde ontwerp werd gemaakt door de bekende landschapsarchitect Hugo A.C. Poortman (1858-1953) en was gebaseerd op de Hollandse villaparken zoals het door Springer ontworpen villapark Duin en Daal in Bloemendaal. Er werden vijf nieuwe wegen aangelegd en de gracht rond het huis werd vergraven tot een centrale waterpartij met watervalletjes, rotspartijtjes en het eiland met de muziektent. De oude bomen werden zoveel mogelijk gespaard. De beplanting rond de vijver bestaat ondermeer uit sparren, robinia's, beuken, linden, tamme kastanjes, platanen en goudiepen. In de eerste drie meest succesvolle jaren werden de villa's in eigen beheer gebouwd en ontworpen door Honig. Later werden de villa's ook door andere architecten ontworpen. De vroegste bebouwing in het villapark kwam tot stand aan de Overbeeklaan en het begin van de Boulevard. Het huis Overbeek werd na een aantal mislukte pogingen om het landhuis te behouden als postkantoor of gemeentehuis in 1906 verkocht aan de bouwmaatschappij 'Westerkwartier' uit Amsterdam om gesloopt te worden. Door het terrein werd vervolgens een weg aangelegd die het in het verlengde lag van de Vijverlaan. De villa is gelegen aan dit deel Vijverlaan. Het pand wordt omgeven door een tuin die weg wordt gescheiden door een lage heg. In de voortuin bevindt zich aan weerszijden van het pad naar de ingang een knotlinde.

Omschrijving

Het pand heeft een rechthoekige plattegrond, twee bouwlagen en in baksteen in kruisverband gemetselde gevels. Het ver overstekende schilddak is belegd met leien in maasdekking en heeft twee fraaie bakstenen schoorstenen op de nokeinden. Op het voorschild bevinden zich drie halfronde dakkapellen met meerruitsverdelingen. Om het dak loopt een mastgoot. Aan de achterzijde bevindt zich een eenlaags aangebouwd schuurtje onder een tentdak dat door middel van een zadeldak met de hoofdbouwmassa verbonden is. Het pand heeft een door een rollaag afgesloten trasraam. Met uitzondering van de voorgevel zijn alle gevels asymmetrisch ingedeeld. Op de hoeken bevinden zich geblokte hoeklisenen. De vensters worden afgesloten door strekken.

De VOORGEVEL heeft een symmetrische indeling met op de begane grond twee halfronde erkers met bovenliggend balkon. De randen van de gemetselde balkonbalustrades zijn voorzien van guirlandes. Van de vijf ramen in elke erker zijn telkens het tweede en het vierde raam als schuifraam uitgevoerd. Alle ramen hebben 4-ruits bovenlichten met groen kathedraalglas. Op de balkons bevinden zich dubbele meerruits balkondeuren met zijlichten. De middenas van de gevel bevat de ingangspartij met daarin een paneeldeur, een rondbogig bovenlicht en zijlichten. De ingangspartij bevat siersmeedwerk en een natuursteenomlijsting. De rondbogige natuurstenen omlijsting rond het bovenlicht bestaat uit een bewerkt fries, een tandlijst en een kroonlijst op consoles. In het fries bevinden zich florale decoraties en een een metalen belettering met de naam van de villa. Boven de voordeur bevindt zich op de verdieping een ovaal schuifraam met meerruits verdeling. Rond het venster zijn guirlandes aangebracht.

De LINKER ZIJGEVEL heeft links op de begane grond een deur met zijlichten en drie 6-ruits bovenlichten. De bovenliggende verdieping heeft een inpandig balkon geflankeerd door zuiltjes met Ionische kapitelen. Op het balkon bevindt zich een dubbele meerruits balkondeur met zijlichten. De rechter gevelhelft bezit een vijfzijdige erker met een bovenliggend balkon. De erker bezit vier brede ramen (waarvan het eerste en het vierde voorzien van schuiframen) met 8-ruits bovenlichten en twee smallere ramen met 2-ruits bovenlichten. De gemetselde balkonbalustrade is voorzien van een ovale opening omlijst door festoenen en is voorzien van een licht gebogen afdekking. Op het balkon bevindt zich een dubbele meerruits balkondeur met zijlichten.

De ACHTERGEVEL heeft in het midden op de begane grond een meerruits deur met zijllichten die toegang verleent tot het trappenhuis. Hierboven bevindt zich een groot negendelig raam met gebrandschilderd glas. Geheel links bevindt zich een aangebouwd schuurtje. Tussen dit en de deur naar het trappenhuis bevinden zich twee vensters waarvan het linker als schuifraam uitgevoerd is. Rechts van de deur bevindt zich een klein venster met een meerdelig raam bestaande uit een schuifraam met gebogen kalf en een 8-ruits bovenlicht met zijlichten met 2-ruits bovenlichten. De verdieping heeft links een venster met een 10- ruits bovenlicht. Rechts van het venster dat het trappenhuis verlicht bevindt zich een klein liggend venster. Rechts hiervan bevindt zich nog een venster met een stolpraam en een 10-ruits bovenlicht. In het dakschild bevindt zich in het midden een gebogen dakkapel met een meerruits bovenlicht.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft op de begane grond rechts van het midden een deur met een meerruits bovenlicht. Ter linkerzijde hiervan bevinden zich twee vensters met schuiframen en 10-ruits bovenlichten. Rechts van de deur bevindt zich een breed venster met twee gekoppelde schuiframen. De verdieping bezit in de linker gevelhelft twee vensters als op de begane grond.

Het rijk uitgevoerde INTERIEUR van het pand is bijzonder gaaf bewaard gebleven. Zo bevinden zich in het interieur ondermeer met zwart en witmarmeren tegels belegde vloeren, bij voorbeeld in de hal. Verschillende wanden in gangen en het trappenhuis zijn voorzien van een betegeling met bloemmotieven. In verschillende ramen is gebrandschilderd glas aangebracht zoals in deuren tussen de vestibule en het trappenhuis en in het venster dat het trappenhuis verlicht. In de boven verschillende paneeldeuren aangebrachte oeils de boefs, waarvan sommige van in stuc uitgevoerde guirlandes zijn voorzien, bevindt zich gebrandschilderd glas. Verder zijn verschillende schoorsteenmantels bewaard gebleven waarbij met name een bijzondere schouw in de linker achterkamer opvalt die volledig betegeld is met bijbeltegels en een paneel met de voorstelling van een boer die zijn akkers ploegt (tekst:'DE BOUWMAN WACHT VAN S'HEREN HAND, EEN MILDEN ZEGEN OP HET LAND').

Waardering:

Architectuurhistorische waarden:

- Het pand is van belang als gaaf bewaard voorbeeld van een villa met de kenmerken van de voor de periode rond 1910 karakteristieke Um 1800-stijl.

- Het door hoogwaardige esthetische kwaliteiten gekenmerkte pand is van belang omwille van de gaaf bewaard gebleven hoofdvorm, de detaillering en het bijzondere materiaalgebruik. De bijzondere detaillering komt met name tot uitdrukking in de zandstenen deuromlijsting van de ingang.

- Het pand is van belang vanwege het bijzonder rijk uitgevoerde en nog vrij gave interieur waardoor de samenhang tussen het exterieur en het interieur nog duidelijk aanwezig is.

- Het pand is van belang voor het oeuvre van de architect J. London (1872-1953) uit Haarlem.

Stedebouwkundige waarden:

- Het pand heeft een ensemble- en situeringswaarde als onderdeel van het naar ontwerp van de tuin- en landschapsarchitect Hugo Poortman in 1901 aangelegde villapark Overbeek. Het villapark vormt één van de twee in het eerste decennium in van de twintigste eeuw in Velp aangelegde villaparken.

Cultuurhistorische waarden:

- Het pand is van belang als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van een nieuwe en kapitaalkrachtige veelal stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's in ruim opgezette romantisch aangelegde villawijken. Het villapark Overbeek vormt het oudste en grootste villapark in de gemeente Rheden en droeg er mede toe bij dat het aanzien van het dorp en de sociale gelaagdheid van haar bevolking aanzienlijk veranderde.