Inleiding

Het WINKEL-WOONHUIS werd gebouwd in 1909 naar ontwerp van architect Jos Donders. Het Jugendstilpand vormt een onderdeel van een ononderbroken gevelwand in de binnenstad. De winkelpui en het interieur daarachter zijn rond 1980 uitgebroken.

Omschrijving

Het smalle vierlaagse pand heeft een rechthoekige plattegrond en een zadeldak met rode daktegels. De gevels zijn opgetrokken uit witte verblendsteen met hardstenen decoraties. De begane grondverdieping is uitgebroken, daarboven heeft de gevel een tweedeling. Links is er een halfsteens vooruitspringend smal gedeelte dat eindigt als een torentje met tentdak. Rechts is er een breed gedeelte met erker en balkon. Doordat de raamopeningen per verdieping kleiner worden en de uitwerking van balkon en loggia's per verdieping meer diepte suggereert, wordt de hoogtewerking van het pand geaccentueerd. De borstwering van de erker en de stijl links onder het lessenaarsdakje op de eerste etage worden aan het oog onttrokken door een groot reclamebord. Het rechter bouwdeel heeft een driedeling, met steeds een breed middengedeelte en smalle zijdelen. De rechthoekige erker heeft een samengesteld raam. Tussen deze erker en de loggia er boven bevindt zich een houten lijst met cirkel-streepdecoratie. Boven het raam heeft deze lijst, zoals de hardstenen lateien bij de overige ramen, een verdiepte waaiervorm. De loggia is voorzien van diverse ranke houten stijlen met geometrisch snijwerk. Als borstwering zijn ijzeren hekwerkjes met geometrische ormen geplaatst. Openslaande deuren, zijramen en bovenlicht met kleine roedenverdeling komen uit op deze etage. Het platte dak kraagt breed uit, gedragen door sierklosjes. De stijlen van het balkon hierboven lopen door als vervolg van de loggiastijlen. De ijzeren sierbalustrade heeft hier andere geometrische patronen.

Het gevelvlak achter het balkon is opengewerkt, gesteund door twee vierkante verblendstenen zuiltjes met hardstenen teerlingkapiteel, waarop een brede hardstenen latei rust. Achter deze zuiltjes een verdiepte loggia, met in zesdeling deur en ramen met kleine roedenverdeling in de bovenlichten. Deze loggia wordt boven de latei extra verlicht door een rechthoekige muuropening met waaierlatei. De gevel wordt beëindigd door een ver uitkragende houten gootlijst op ranke houten klosjes. Rechts op het dak is een smalle schoorsteen met ezelsrugafdekking geplaatst. Het smalle geveldeel links heeft op de etage een balkon onder een lessenaarsdak met rode schubtegels, op een rank houten frame met houtsnijwerk. De ramen hebben aan deze zijde een hardstenen dorpel, latei en speklaag ter hoogte van de wisseldorpel, waaronder de louvreluiken zijn gezet. De bovenlichten hebben een kleine roedenverdeling. Boven de latei van het raam op de tweede etage springt de gevel door middel van een uitkragende hardstenen tand- en sierlijst halfsteens uit. Waar de gevel rechts besloten wordt door de gootlijst, rijst het deel links nog iets hoger op. Er is een torenachtige bekroning met samengesteld raam, voorzien van kleine ruitjes, waarvan drie onder en één middenboven. De gootlijst wordt ondersteund door gesneden klosjes.

Waardering

Het pand is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als getuigenis van de sociaal-economische ontwikkeling, door de bouw van hoge winkelhuizen aan de oude straten van het stadscentrum en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het winkel-woonhuis. Architectuurhistorisch is het van belang vanwege de wijze waarop de ornamentiek en het materiaalgebruik in een regionale variant van de Art Nouveau in dienst worden gesteld van de detailhandel, het is tevens van belang in het oeuvre van de architect. Het gebouw is waardevol vanwege de gaafheid van het exterieur, de ensemblewaarde en in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.