Inleiding

SCHUTSLUIS, tussen 1923 en 1928 gebouwd door Rijkswaterstaat.

Het als werkverschaffingsproject gegraven Maas-Waalkanaal voorzag in een korte en goede verbinding tussen Limburg en het noorden en oosten van ons land. De aanleg van het kanaal was verbonden met de Maaskanalisatie-werkzaamheden. Zowel bij Heumen aan de Maas als bij Nijmegen aan de Waal werd een schutsluis gebouwd. Het Nijmeegse kunstwerk nabij Weurt betreft een gestrekte, dubbel kerende schutsluis met twee sluishoofden en roldeuren. De roldeur van het tussenhoofd is verwijderd. Bij het sluishoofd aan de Waalzijde (buitenhoofd) bevindt zich in de Industrieweg een verkeersbrug die als hefbrug is uitgevoerd teneinde een vrije doorvaart te garanderen. De sluis is vrijwel altijd in werking. Alleen als de waterstand in de Waal en de Maas gelijk zijn, kan de sluis worden opengezet. De sluis is dubbel kerend omdat de waterstand in de Waal zowel hoger als lager kan zijn dan die in de (opgestuwde) Maas.

Omschrijving

Dubbel kerende SCHUTSLUIS met twee sluishoofden en een gestrekte schutkolk met niet meer functionerend tussenhoofd. De sluishoofden en de kolkwanden zijn gemetseld en voorzien van natuurstenen hoekstenen en dekzerken. De asymmetrische sluishoofden hebben aan de westzijde elk een diepe deurkast voor het afsluitmiddel, in casu een stalen roldeur. Bij het openen en sluiten van de sluis maken deze vlakke rechthoekige deuren een horizontale beweging - loodrecht op de sluisas - over een laaggelegen rolbaan. De constructie van de dikke deuren bestaat uit vakwerkregels en een enigszins gewelfde beplating aan beide zijden. De sluishoofdwanden en de kolkwanden liggen in een rechte lijn. De kolkbreedte is gelijk aan de doorvaartbreedte. In de gemetselde kolkwanden zijn op twee niveaus kleine haalkommen met pennen uitgespaard, alsmede enkele stenen trappen. Grote stenen bolders bevinden zich boven op de kolkwanden.

Waardering

SCHUTSLUIS uit de periode 1923-1928.

- Van architectuurhistorische waarde als typologisch goed voorbeeld van een gestrekte, dubbel kerende schutsluis met twee sluishoofden waarin voor die tijd moderne roldeuren als afsluitmiddel zijn opgenomen. De sluis is goed bewaard gebleven en van belang voor de geschiedenis van de bouwtechniek vanwege de toepassing van moderne materialen en technieken.

- De sluis vormt een essentieel onderdeel van het Maas-Waalkanaal, dat in het kader van de Maaskanalisatie-werkzaamheden is gegraven teneinde een kortere noordzuid-verbinding over water mogelijk te maken. De situering van het bouwwerk samen met de verkeersbrug is verbonden met de ontwikkeling van de omgeving tot industriegebied.

- Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een economische en een geografisch-landschappelijke ontwikkeling, in casu het realiseren van een goede noordzuid-verbinding over water in Oost-Nederland.