Inleiding

VILLA "De Varenhof", na een brand in 1849 gebouwd in opdracht van de kunstschilder Guillaume Anne van der Brugghen. Van het afgebrande huis is alleen de kelder bewaard gebleven. De wit gepleisterde villa heeft een nagenoeg symmetrische opzet met middenrisaliet en flauw hellende zadeldaken met overstek. Deze verschijningsvorm en de situering in een bosrijke omgeving tegen een hoge stuwwal verlenen het pand het karakter van een Zwitsers chalet.

Villa "De Varenhof" bevindt zich aan de oostelijke rand van de bebouwde kom van Nijmegen, nabij de grens met de gemeente Berg en Dal. Het vrijstaande pand staat aan de voet van de stuwwal en maakt een breed front naar de Ooypolder die meteen aan de overzijde van de Ubbergseweg begint. G.A. van der Brugghen heeft op de verdieping een schildersatelier gehad met twee grote ramen die een weids uitzicht over de polder bieden.

De garage aan de achterzijde van het huis valt buiten de bescherming.

Omschrijving

VILLA van twee bouwlagen en lage vliering op nagenoeg rechthoekig grondplan. Het bouwvolume bestaat uit een hoge middenpartij met risaliet aan de voorzijde en twee lagere zijvleugels. De middenpartij en de zijvleugels hebben elk een flauw hellende zadeldak. Het zadeldak van de middenpartij heeft de nokas loodrecht op de voorgevel (straatzijde). De daken van de zijvleugels zijn haaks hierop geprojecteerd. De daken zijn gedekt met bitumen en wateren af via bakgoten. De dakoverstekken rusten op doorgestoken daksporen, zijn afgezet met windveren en worden bij de nok bekroond door een akroterie (palmet-motief).

De wit gepleisterde GEVELS hebben een cordonlijst ter hoogte van de verdiepingsvloer. Gevelornamenten zijn niet toegepast. De gevelopeningen zijn overwegend rechthoekig van vorm. Het merendeel van de vensters heeft vierruits openslaande ramen. De hogere vensters op de begane grond, de verdieping van de middenpartij en de toegevoegde verdieping op de berging aan de achterzijde hebben alle tevens een tweeruits bovenlicht. De linker en rechter zijgevel hebben elk een qua vormgeving bij dit venstertype aansluitende dubbele tuindeur. Met uitzondering van de achterzijde zijn alle vensters en tuindeuren voorzien van persiennes. De symmetrisch ingedeelde voorgevel is zes vensterassen breed. De geveltop van de twee vensterassen brede middenrisaliet is voorzien van het opschrift: "DE VARENHOF". De zijgevels zijn twee vensterassen breed. De hoofdentree bevindt zich in de linker zijgevel. De dubbele paneeldeur en het bovenlicht met geometrische roedenindeling zijn gevat in een kozijn met kwartrond hoekprofiel. Boven het bovenlicht bevindt zich een flauw hellend afdak. In de achtergevel bevinden zich ter plaatse van de hal en trap twee grote rondboogvensters (ijzeren roeden in ruitjespatroon). Tegen de achtergevel sluit een tweelaags uitbouw aan. De berging op de begane grond heeft een ingang en een rondboogvenstertje. De later toegevoegde verdieping onder doorgetrokken dakschild heeft drie zesruits vensters en een gewijzigde ingang.

De RUIMTELIJKE INDELING van het langgerekte pand bestaat uit drie woonvertrekken op een rij aan de voorzijde, verkeersruimten (vestibule annex garderobe, gang annex trap en hal) en een keuken aan de achterzijde. De kelder bevindt zich onder de woonkamer aan de linker voorzijde. De slaapkamers en het voormalige schildersatelier bevinden zich op de verdieping. De belangrijkste vertrekken zijn omwille van de lichttoetreding en het uitzicht aan de voorzijde gesitueerd. In het pand is een groot aantal oorspronkelijke INTERIEURELEMENTEN bewaard gebleven, zoals paneeldeuren gevat in geprofileerde kozijnen met kroonlijsten; vouwblinden voor de ramen; tegel- en parketvloeren; een wenteltrap met binnenboom, gietijzeren spijlen en geprofileerde handlijst met omgekrulde uiteinden; een natuurstenen schouw met haardplaat (St. Joris en de draak) en houten banken in de hal; kelder met tongewelf.

Waardering

VILLA "De Varenhof" uit 1849.

- Van architectuurhistorische waarde als typologisch goed en gaaf voorbeeld van een woonhuis uit het midden van de 19de eeuw waarvan de uiterlijke verschijningsvorm geïnspireerd is op het Zwitsers chalet. Tevens is het pand een goed voorbeeld van een woonhuis met een langgerekte plattegrond, waarbij de belangrijkste woonvertrekken aan de voorzijde zijn gesitueerd en de verkeersruimten aan de achterzijde. De dienst- en woonvertrekken zijn zoveel mogelijk van elkaar zijn gescheiden. Voorts is het pand van belang vanwege de bewaard gebleven oorspronkelijke interieurelementen. - Van stedenbouwkundige waarde vanwege de markante, en voor Nederland betrekkelijk zeldzame situering tegen een behoorlijke helling; in casu de met bomen begroeide oostelijk flank van de Nijmeegse stuwwal met weids uitzicht over de Ooypolder.

- Van cultuurhistorische waarde als voormalig woonhuis annex atelier van de kunstschilder Guillaume Anne van der Brugghen. De hoge verdieping met grote ramen ter plaatse van de middenrisaliet komt voort uit de bestemming van schildersatelier.