Burgemeester van Rijnsingel 1, Venlo
Inleiding
Monumentaal en verfijnd gedecoreerd Jugendstilwoonhuis op rechthoekig grondvlak in dwarsrichting achter rooilijn aan de Burgermeester van Rijnsingel te Venlo, een exemplarisch voorbeeld van de voorname architectuur langs singels en uitvalswegen. Opvallend is de markante stedenbouwkundige situering, recht tegenover het station van Venlo. Het pand is in 1905 door architect Henri Seelen gebouwd in opdracht van C. de Rijk voor notarisfamilie Nijssen. Het naburige pand, Burgermeester van Rijnsingel 1, diende als kantoor van de notaris, het onderhavige pand als woning. Ofschoon het exterieur betrekkelijk sober is, herbergt het interieur daarentegen één van de meest uitgesproken stucwerkplafonds in Art Nouveau-stijl in Limburg. Sedert de plaatsing op de Gemeentelijke Monumentenlijst in 1989 is het pand nagenoeg volledig gerestaureerd; hierbij zijn ook de stolpramen met oude indeling hersteld, waardoor het verticalisme in de gevel is teruggebracht.
Omschrijving
Drielaags woonhuis met kelder en kapverdieping in dwarsrichting onder zadeldak gedekt met muldenpannen en houten bakgoot op spanten en hardstenen consoles. Het pand heeft een hoge hardstenen plint en een opstand van gele baksteen (verblendsteen) met metselwerk in kruisverband en geprofileerde, afgeronde, bruin geglazuurde baksteen in venster- en deuromlijstingen. Rechthoekige gevelopeningen met houten kozijnen, in de eerste en tweede bouwlaag onder segmentboog. De indeling van de gevel is als volgt.
De VOORGEVEL is -met uitzondering van de positionering van de voordeur- symmetrisch van opzet en wordt verticaal geleed door drie traveeën. Deze geleding wordt versterkt door drie lisenen in de bovenste bouwlagen; twee lisenen aan de uiteinden van de gevel (één direct links van de linkertravee en één direct rechts van de rechtertravee) en één in het absolute midden. De linker en rechter liseen hebben grote gebeeldhouwde hardstenen elementen in de aanzet, waaronder een medaillon met de datering van het pand. Deze aanzetten bevinden zich halverwege de tweede bouwlaag. Beide lisenen worden beëindigd door een hardstenen liseenbekroning. De middelste liseen is veel smaller en kleiner met aanzet in de derde bouwlaag, en liseenbekroning in een console met florale motieven.
In de plint bevinden zich links en midden twee kleine langwerpige keldervensters. Tussen en naast deze vensters lijkt de plint te worden gevormd door drie hardstenen basementen van pilasters, welke denkbeeldig worden gevormd door de bakstenen opstand in de eerste twee traveeën van de gevel. De plint wordt afgesloten door een hardstenen sierrand, welke ter hoogte van de twee vensters in de eerste bouwlaag dienst doet als vensterbank. Beide vensters hebben een glas-in-loodbovenlicht met latei, onder segmentboog. Rechts in de eerste bouwlaag bevindt zich de houten voordeur met hoog glas-in-loodbovenlicht, waarboven een latei en segmentboog. Links naast de voordeur de originele brievenbus in geometrische Jugendstil.
De gevelopeningen in de tweede bouwlaag zijn voorzien van glas-in-lood. Links en rechts een venster met bovenlicht en in de middelste travee een openslaande deur naar het balkon, eveneens met bovenlicht. De bovenlichten van de drie gevelopeningen zijn afgerond en onder segmentboog met hardstenen aanzetstukken, maar niet onder latei. Het balkon van de eerste verdieping wordt gesteund door twee consoles ter weerszijden van de segmentboog van het rechter venster in de eerste bouwlaag. Deze consoles zijn bewerkt met geometrische motieven. Het balkon bestaat uit een hardstenen plaat en een balustrade van twee vierkante, hardstenen gecanneleerde zuilen met smeedijzeren hekwerk. De onderkant van de hardstenen plaat is voorzien van gebeeldhouwde decoraties.
In de derde bouwlaag bevinden zich vier gevelopeningen, overigens zonder bovenlicht. Een dubbel openslaand venster in zowel het linker als rechterdeel van de derde bouwlaag, en twee enkele vensters in het midden van de gevel, gescheiden door de reeds genoemde centrale liseen. Zowel de vensters ter linkerzijde, als ter rechterzijde van de centrale liseen, worden onderling verbonden door een hardstenen vensterbank en geornamenteerde hardstenen lateien. Tussen het dak en de vensters bevinden zich siertegels, ingeklemd door de liseenbekroningen.
De ACHTERGEVEL is zeer sober en bestaat uit een keukenuitbouw (links) en een erkeruitbouw (rechts). De keukenuitbouw heeft in de eerste bouwlaag een deur met afgerond bovenlicht onder segmentboog met links de dichtgemaakte gevelopening van het 'gemak'; hiervan is het afgeronde bovenlicht nog aanwezig. In de rechterzijgevel van de eerste bouwlaag van deze uitbouw bevinden zich twee rechthoekige vensters van ongelijke grootte, beide onder segmentboog. In het vlak van de tweede bouwlaag een groot drieruitsvenster met dito, afgerond bovenlicht onder segmentboog en hardstenen vensterbank. Het dak van deze uitbouw is plat met houten daklijst en gedekt met asfaltbitumen. De erkeruitbouw ligt iets terug, en bestaat uit een deur met bovenlicht en tweede bovenlicht (glas-in-lood), geflankeerd door twee ramen met glas-in-loodbovenlicht. De erkeruitbouw heeft een plat dak met houten daklijst en is gedekt met asfaltbitume. In het vlak van de tweede bouwlaag van het hoofdvolume bevindt zich in het midden een openslaande deur met afgerond bovenlicht onder segmentboog en rechts een openslaand venster, eveneens met afgerond bovenlicht en onder segmentboog. Het vlak van de derde bouwlaag bestaat uit drie tweeruitsvensters onder gedrukte segmentboog en hardstenen vensterbank. De LINKER ZIJGEVEL is blind en wordt geleed door smeedijzeren schootankers.
Het pand beschikt nog over diverse elementen van het originele INTERIEUR, met als blikvanger het Art Nouveau STUCWERK op de plafonds van de kamers-en-suite. Dit stucwerk bestaat uit weelderige stengels met bladeren welke aan de buitenzijde van de plafonds wingeren, met in het midden een stucwerkrozet. De vlakken van de plafonds worden geaccentueerd door een smalle gestucte sierrand met eveneens florale motieven. De suitedeuren zijn verwijderd; in de achterkamer is nog de originele zwartmarmeren schouw aanwezig. De kamers-en-suite worden van de erker gescheiden door een glazen deur met geëtst glas in eclecticistische trant. De erker beschikt nog over een authentieke tegelvloer in groenblauwe kleurstelling.
Andere interieurelementen betreffen o.a. de centrale gang met originele tegelvloer, authentieke eikenhouten trap met geornamenteerde hoofdbaluster èn halfronde boog welke wordt ondersteund door twee gestileerde Art Nouveauconsoles met florale motieven. Op de eerste verdieping zijn in enkele vertrekken ook nog stucwerkelementen aanwezig.
Waardering
Het woonhuis is van algemeen belang. Het is van cultuurhistorische belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de stichting van woningen in het bestaande stedelijke weefsel, in het bijzonder langs uitvalswegen en langs singels; het is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het woonhuis. Het object is architectuurhistorisch van belang omdat het een specimen van een stijl betreft, vanwege de esthetische kwaliteiten van het architectonisch ontwerp in combinatie met nog bestaande interieurelementen, en als voorbeeld van het oeuvre van architect Henri Seelen. Daarnaast is van het belang vanwege de architectonische gaafheid van zowel het interieur als het exterieur. Het is van belang vanwege de architectuurhistorische en historisch-stilistische zeldzaamheid.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex van twee Art Nouveau-woonhuizen aan de Burgermeester van Rijnsingel te Venlo, gesitueerd op de voormalige vestingwallen. Feitelijk vormen beide panden door hun ligging aan het grote verkeersplein tegenover het station het architectonische visitekaartje van de stad. Hoewel de panden uiterlijk heel verschillend zijn, maken ze deel uit van hetzelfde ontwerp en zijn ze in 1905 in opdracht van C. de Rijk gebouwd door architect Henri Seelen, bestemd voor notarisfamilie Nijssen. Hierbij deed het linkerpand (nr 1a) dienst als woonhuis en het rechter (nr 1) als kantoor. De panden kenden geen interne verbinding en zijn met uitzondering van de voorgevel nagenoeg symmetrisch.
In de Tweede Wereldoorlog dienden de panden als hoofdkwartier van de Duitse bezetter in Venlo, in de nadagen ervan als hoofdkwartier van de Geallieerden. Na de oorlog volgden leegstand en verval. Plaatsing op de Gemeentelijke Monumentenlijst van Venlo in 1989 heeft beide panden behoed voor sloopplannen door projectontwikkelaars. Nadien werden de panden uitvoerig gerestaureerd en weer bewoond.
Omschrijving
Twee tweelaagse woonhuizen in dwarsrichting met kelder en kapverdieping in dwarsrichting onder zadeldak (nr 1a) en mansardedak (nr 1), beide gedekt met muldenpannen. Beide huizen hebben een opstand van geglazuurde baksteen, de linker (nr 1a) hoofdzakelijk in geel, de rechter (nr 1) in rood. Een uitvoeriger omschrijving wordt gegeven bij de afzonderlijke objectomschrijvingen.
Waardering
Het complex is van algemeen belang. Het complex heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een culturele en sociaal-economische ontwikkeling, de stichting van huizen in het bestaande stedelijke weefsel, in het bijzonder langs singels en uitvalswegen. Het complex heeft architectuurhistorische waarde vanwege de verfijnde detaillering, bijzondere interieurelementen en het is van bijzonder belang in het oeuvre van de architect Henri Seelen. Het complex heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere ligging aan een plein, recht tegenover het station van Venlo. Het complex is van belang vanwege de architectonische gaafheid van exterieur en interieur; het is van belang vanwege architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen. Het complex is van belang vanwege de architectuurhistorische en historisch-stilistische zeldzaamheid.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Burgemeester van Rijnsingel | 1 | A | 5913 AM | Venlo | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 3698 | – | Venlo |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1905 | 1905 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Seelen, H. ; Limburg | architect / bouwkundige / constructeur | – |