Inleiding

Woonhuis met bedrijfsgebouw op rechthoekig grondvlak in dwarsrichting achter rooilijn aan de Burgemeester van Rijnsingel te Venlo, een exemplarisch voorbeeld van de voorname architectuur langs singels en uitvalswegen. Het pand is in 1896 in Neo-Renaissancestijl gebouwd in opdracht van de drukkerijfamilie Mostmans-Van der Grinten; de architect is onbekend. Het pand was aanvankelijk vrijstaand met ommuurde tuin, maar is later aan twee kanten ingesloten door bebouwing. De oude tuinmuur aan de achterzijde is nog deels aanwezig (achtermuur en funderingen linker zijmuur). Beide panden zijn in 1990 gezandstraald.

Omschrijving pand Burgemeester van Rijnsingel 18

Tweelaags pand met rechthoekig grondplan in dwarsrichting met kelder en kapverdieping onder afgeplatte mansarde met leien in maasdekking, met houten bakgoot op geornamenteerde consoles. Het pand heeft een hardstenen plint en een opstand van rode baksteen met metselwerk in kruisverband. Diverse rechthoekige houten T-vensters onder segmentboog (eerste bouwlaag) en onder halfronde boog (tweede bouwlaag). Boven de gevelopeningen bevindt zich -rustend op twee hardstenen consoles- een latei voorzien van een cementering, waarboven de betreffende boog waarvan de verdiepte velden worden gevuld met siermetselwerk van rode- en gele baksteen in verschillende patronen. De lateien zijn onderling verbonden door middel van een doorlopende hardstenen speklaag. De voorgevel is met uitzondering van de voordeur symmetrisch van opzet met een verticale geleding van drie traveeën waarbij de randen van de voorgevel zijn afgezet met hardsteen. Horizontale geleding door middel van speklagen. De gevelindeling is als volgt.

In de plint van de VOORGEVEL bevinden zich twee segmentboogvormige kelderraampjes, beschermd door een ijzeren roede. Rechts in de plint bevindt zich een hardstenen trapje van vier treden naar de in een portiekje gelegen, iets terugwijkende voordeur. Boven de twee genoemde kelderraampjes bevinden zich twee verdiepte rechthoekige gevelvlakken, waarbij de onderste rand niet wordt gevormd door baksteen, maar natuursteen. De bovenste rand wordt gevormd door een hardstenen geprofileerde sierlijst annex vensterbank, welke over de gehele lengte van de voorgevel doorloopt. In deze vlakken bevindt zich een eenvoudig geometrisch patroon van rode en gele baksteen.

In de eerste bouwlaag bevinden zich twee vensters, links en midden, en rechts een portiekje waarin zich de houten voordeur bevindt. Diamantkoppen fungeren als aanzet en sluitstenen van de segmentbogen boven de vensters, en pironnen vormen de bekroning. In het midden van de voordeur bevindt zich een venster welke wordt beschermd door siersmeedijzeren traliewerk en omlijst is door een hoofdgestel, bekroond door een schelp- of waaiermotief met pironnen; onder de brievenbus bevinden zich twee panelen. De deur heeft een vierkant bovenlicht.

In de tweede bouwlaag bevinden zich drie vensters waarvan de halfronde bogen worden geleed door vijf diamantkoppen, maar niet bekroond worden door een piron zoals de segmentbogen in de eerste bouwlaag. Tussen deze vensters en de daklijst bevindt zich een band van siermetselwerk van baksteen in kettingvormig patroon. Tussen de geornamenteerde consoles welke de daklijst ondersteunen, bevindt zich een fries met bolvormige ornamenten met daarboven een houten tandlijst.

In de kapverdieping bevindt zich een kleine TOPGEVEL, waarin zich twee rechthoekige vensters met bovenlicht bevinden, gescheiden door een raamstijl. Aan weerszijden van deze vensters bevindt zich een door hardstenen diamantkoppen gelede bakstenen pilaster met klauwstukken, waarvan het kapiteel een hardstenen dekplaat draagt. Op deze dekplaat een bakstenen rand tussen twee grote diamantkoppen, welke op hun beurt een nog grotere, licht uitzwenkende dekplaat dragen waarop de gevelbekroning rust. Deze bestaat uit een klokvormige gemengd baksteen-hardstenen opstand, welke is afgetopt met een hardstenen dekplaat met piron. Ook de aanzetten van de klokgevelvormige opstand zijn bekroond met een piron.

De ACHTERGEVEL is aan de linkerzijde over drie bouwlagen uitgebouwd (keukenuitbouw). Aan de rechterzijde bevindt zich een over één bouwlaag uitgebouwde erker, welke als balkon dient voor de tweede bouwlaag van dit terugwijkende geveldeel. Het linkerdeel telt in de derde bouwlaag een vernieuwd venster onder lichte segmentboog, een T-venster met drieruits bovenlicht onder segmentboog in de tweede bouwlaag, en twee kleine rechthoekige raampjes onder segmentboog in de eerste bouwlaag. Rechts van deze raampjes bevindt zich een dichtgemaakte gevelopening. De erker is een driehoekige uitbouw op hardstenen plint, grotendeels bestaand uit glas. Aan de voorzijde van de erker bevindt zich een deur met bovenlicht naar de tuin. De twee andere hoeken bestaan grotendeels uit vensters met bovenlicht, waarbij de onderkant bestaat uit een lage bakstenen opstand van rode baksteen in schuin halfsteens verband. De vensters van de erker zijn voorzien van een geometrische, Mondriaan-achtige, roedenverdeling. De met consoles gesteunde uitkragende dakrand dient als balkon voor de eerste verdieping. De begrenzing van dit balkon wordt gevormd door een decoratief hekwerk met houtsnijwerk. Op dit balkon komt een deur uit met afgerond tweeruits bovenlicht.

In het pand zijn nog diverse elementen uit het originele INTERIEUR aanwezig. De gang heeft de originele tegelvloer en houten trap met geornamenteerde hoofdbaluster. Halverwege de gang bevinden zich twee gestucte pilasters met engelenkopjes. Het plafond heeft eenvoudige, veelal geometrische stucornamenten. Links van de centrale gang bevinden zich de kamers-en-suite, beide uitgerust met eenvoudige zwartmarmeren schouw en eenvoudige stucornamenten op het plafond. Suitedeuren nog aanwezig. De serre aan de achterzijde heeft de originele tegelvloer met florale motieven. De kelder beschikt nog over de originele wijnkelder met vierkante vakken en houten deuren.

Omschrijving pand Burgemeester van Rijnsingel 17a

Tweelaags, niet onderkelderd pand met rechthoekig grondplan in dwarsrichting, met kapverdieping onder schilddak met muldenpannen. Het pand heeft een hardstenen plint met een opstand van rode baksteen in metselwerk in kruisverband. De VOORGEVEL is asymmetrisch met rechts een risalerende topgevel welke door middel van een steekkap met het schilddak verbonden is. Diverse rechthoekige vensters met ijzeren latei onder gedrukte bakstenen segmentboog, waarvan de velden zijn gevuld met siermetselwerk in diverse patronen. De segmentbogen worden aan de uiteinden gemarkeerd door hardstenen diamantkoppen en worden bekroond door een diamantkop waarop een piron rust. Ook deze gevel wordt horizontaal geleed door speklagen; waarbij deze aansluiten op de speklagen van het woonpand, Burgemeester van Rijnsingel 18. De indeling is als volgt.

In de eerste bouwlaag bevindt tussen de hardstenen plint en het vernieuwde venster onder segmentboog een verdiept rechthoekig gevelvlak waarbij de onderste rand van natuursteen is. De bovenste rand wordt gevormd door een geprofileerde hardstenen sierlijst annex vensterbank, welke over de gehele lengte van de voorgevel doorloopt, met inbegrip van de voorgevel van nr. 18. In dit vlak bevindt zich een eenvoudig geometrisch patroon van rode en witte geglazuurde baksteen. Rechts van deze gevelopening bevindt zich de (eveneens vernieuwde) voordeur onder segmentboog. In de tweede bouwlaag bevinden zich twee rechthoekige vensters onder segmentboog.

De kapverdieping van nr 17a begint ter hoogte van de lateien in de tweede bouwlaag van het woonpand, nr 18. Links bevindt zich in deze kapverdieping een dakkapel onder tentdak met leien in maasdekking en bekroond met een nokpion. Rechts bevindt zich de TOPGEVEL, welke gemarkeerd wordt door een geprofileerde hardstenen sierlijst welke over de gehele lengte van nr 17a doorloopt en waarboven zich een band bevindt van siermetselwerk van geglazuurde baksteen in kettingvormig patroon. In de topgevel, een tuitgevel, bevindt zich een rechthoekig venster met bovenlicht en latei onder segmentboog. Aan weerszijden is het raam afgezet met natuursteen. De gevel wordt bekroond met een bakstenen opstand, waarop een dekplaat rust waarop zich een hardstenen waaiervormig fronton bevindt.

De ACHTERGEVEL van 17a is zeer sober. Alle gevelopeningen hebben een afgerond bovenlicht onder bakstenen segmentboog. Tegen het vlak van de eerste bouwlaag is een recente aanbouw gerealiseerd; deze heeft echter niet de oorspronkelijke gevelopeningen verstoord (deur in het midden met links en rechts daarvan een T-venster). In de tweede bouwlaag zijn de oorspronkelijke gevelopeningen nog wel van buiten te zien: drie T-vensters met houten kozijnen en hardstenen vensterbanken. In de kapverdieping bevindt zich eenzelfde soort venster, met daarboven in de nok van de gevel een kleine rechthoekige, dichtgemaakte opening.

Het pand heeft sinds de bouw nog nooit een andere dan een nijverheidsfunctie gekend. Dientengevolge is er in het INTERIEUR -voor zover er sprake kan zijn van een interieur in een dergelijk bedrijfspand- bijna niets veranderd. De voordeur komt uit op een kort gangetje, welke naar de centrale benedenruimte (productieruimte) leidt. Links van dit gangetje, aan de voorzijde van dit pand, bevindt zich het opzichters- annex administratiekantoortje. Deze ruimte wordt van de productieruimte op de begane grond gescheiden door een glazen wand van een dubbel vierruitsvenster met elk een tweeruits bovenlicht, en een deur met vierruitsvenster, met daarboven eveneens een tweeruits bovenlicht. Het onderste deel van de deur bestaat uit twee houten panelen. Het ijzeren hang- en sluitwerk is ook nog origineel. De verdiepingen bevatten grote open ruimten met balkenplafonds.

Waardering

Het object, bestaande uit woonhuis met bedrijfsgebouw aan de Burgemeester van Rijnsingel 17a en 18 is van algemeen belang. Het is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een culturele en sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de stichting van woningen in het bestaande stedelijke weefsel, in het bijzonder langs uitvalswegen en langs singels; het is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het woonhuis. Daarbij is de combinatie van een woonhuis met een bedrijfspand typologisch zeldzaam. Het object is architectuurhistorisch van belang vanwege de stijl, de esthetische kwaliteiten van het architectonisch ontwerp in combinatie met nog bestaande interieurelementen. Daarnaast heeft het object enige ensemblewaarde door de ligging aan de singel en is het van belang vanwege de gaafheid.