Koornmarkt 22, Delft
Inleiding
Het POORTGEBOUW van het complex 'Garage Centraal' aan de Koornmarkt is gebouwd in 1926 in opdracht van G.C. Jense naar ontwerp van de architect L.C. Kalis. In het poortgebouw werden aan weerszijden van de doorrit naar het achterterrein autoshowrooms ingericht. Thans zijn in deze ruimten kantoren gevestigd. In de onderdoorgang is een bedrijfsruimte gecreëerd, waarbij de inrit goed herkenbaar is gebleven. De twee verdiepingen bevatten bovenwoningen. De op de gracht gerichte voorgevel van het gebouw is ontworpen in de stijl van de late Amsterdamse School, met een rijke, decoratieve en representatieve afwerking. Het poortgebouw bevindt zich in het beschermde stadsgezicht van Delft.
Omschrijving
Het poortgebouw is aan de oostzijde van de Koornmarkt gesitueerd en maakt deel uit van een gesloten gevelwand. Het gebouw heeft een U-vormige plattegrond en telt drie bouwlagen onder een plat dak. De gevels zijn gemetseld in rode baksteen in kettingverband.
De asymmetrische voorgevel (westzijde) heeft vier traveeën, waarvan de derde van links licht risaleert, breder is en de doorrit naar het achterterrein markeert, mede door een afwijkende gevelindeling en bekroning. De middenrisaliet is voorzien van twee licht risalerende hoekpilasters met expressief metselwerk in de kapitelen. De doorrit is afsluitbaar door middel van een meerdelige paneeldeur, wegklapbaar via een metalen rails in het betegelde oppervlak van het binnenterrein. De gevel is geplaatst op een hardstenen plint. De overgang van de eerste naar de tweede bouwlaag is gemarkeerd door een brede, geverfde betonnen latei. Een overstekende houten bakgoot vormt samen met een vertikaal gemetseld bakstenen fries de gevelbekroning van de teruggelegen geveldelen. De middenrisaliet is bekroond door een smalle geverfde betonnen latei en een kepervormige, in vertikaal verband gemetselde bakstenen top.
De drie voormalige showrooms zijn voorzien van grote rechthoekige vensteroppervlakken, met drie- of vierdelige bovenlichten met een invulling van glas-in-lood. Diepe inpandige portieken geven toegang tot de showrooms en het trappenhuis van de bovenwoningen. Deze portieken zijn voorzien van geometrische vloeren en tegellambrizeringen, en originele houten paneeldeuren met dubbele bovenlichten met glas-in-lood. In de tweede en derde bouwlaag zijn vensters met drie- en vierdelige rechthoekige schuiframen aangebracht, die in de voorgevel zijn voorzien van glas-in-lood bovenlichten. Uitzondering hierop vormt de middenrisaliet, waarin drie overhoeks geplaatste erkers zich over de tweede en derde bouwlaag uitstrekken. Glas-in-lood decoraties verschaffen het achter de gevel gesitueerde trappenhuis een kleurrijke sfeer.
De asymmetrische achtergevel is evenals de voorgevel opgebouwd uit vier niet gelijkmatige traveeën. De twee buitenste traveeën risaleren, hiermee de U-vormige plattegrond vormend. De linker hoekrisaliet telt twee bouwlagen, de rechter hoekrisaliet drie bouwlagen. Deze hoekrisalieten grenzen aan de één bouwlaag hoge garageboxen aan weerszijde van het binnenterrein.
De linker en rechter zijgevel zijn verbonden met de belendende bebouwing en zijn niet zichtbaar.
Waardering
Het poortgebouw van 'Garage Centraal' is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedenbouwkundige waarde.
Het poortgebouw is als onderdeel van het complex van cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een specifieke functie, namelijk een vroeg voorbeeld van een garagecomplex.
Het poortgebouw is van architectuurhistorische waarde als een bijzonder voorbeeld van een aan de late Amsterdamse School verwante bouwstijl en de plaats die het inneemt in het oeuvre van de architect Kalis.
Het poortgebouw heeft als onderdeel van het complex Garage Centraal stedenbouwkundige en ensemblewaarde vanwege de bijzondere, zeldzame ligging in het centrum van de stad Delft en vanwege de ruimtelijk-functionele relatie met de overige complexonderdelen. Het poortgebouw is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de redelijke mate van gaafheid.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex 'Garage Centraal', gebouwd aan de Koornmarkt in 1926 in opdracht van G.C. Jense naar ontwerp van de architect L.C. Kalis. Jense kocht in 1925 het complex Lorrewa, een voormalige blikfabriek op een diep terrein aan de Koornmarkt en de Molstraat. Hij liet de fabrieksgebouwen slopen, waarna een POORTGEBOUW met showrooms voor auto's en bovenwoningen, een aantal GARAGEBOXEN, een dubbele CHAUFFEURSWONING en een REPARATIEWERKPLAATS werden gebouwd. Het met het poortgebouw op de gracht georiënteerde complex staat in het beschermde stadsgezicht van Delft.
Omschrijving
Het complex is gesitueerd op een binnenterrein aan de oostzijde van de Koornmarkt en de zuidzijde van de Molstraat. Het terrein is vanaf de Koornmarkt toegankelijk middels een poortgebouw, waarin in oorsprong een doorrit naar het achterterrein, showrooms en appartementen zijn ondergebracht. In het pand met de twee chauffeurswoningen aan de Molstraat was een tweede poort opgenomen, die vanaf deze smalle straat toegang gaf tot het terrein. Op het binnenterrein bevinden zich aan de noord- en zuidzijde een aantal garageboxen. In de noordoosthoek van het terrein is de reparatiewerkplaats met betonnen schaaldak gebouwd.
Waardering
Het garagecomplex 'Centraal' is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedenbouwkundige waarde.
Het complex is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een specifieke functie verbonden met de opkomst van het gemotoriseerde verkeer, namelijk een vrij vroeg en compleet voorbeeld van een garagecomplex.
Het complex is van architectuurhistorische waarde als een voorbeeld van de late Amsterdamse Schoolstijl, de vroege toepassing van het betonnen schaaldak en vanwege de plaats die het complex inneemt in het oeuvre van de architect Kalis.
Het complex heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de bijzondere ligging binnen het centrum van de stad Delft en de ruimtelijk-functionele relatie tussen de complexonderdelen.
Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de redelijke mate van gaafheid.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Garagebedrijf | Boerderijen, molens en bedrijven | Nijverheid | oorspronkelijke functie | – |
Autogarage | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Opslag | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Koornmarkt | 22 | – | 2611 EG | Delft | – | – | Ja |
Koornmarkt | 22 | A | 2611 EG | Delft | – | – | – |
Koornmarkt | 24 | A | 2611 EG | Delft | – | – | – |
Koornmarkt | 24 | – | 2611 EG | Delft | – | – | – |
Koornmarkt | 26 | B | 2611 EG | Delft | – | – | – |
Koornmarkt | 26 | – | 2611 EG | Delft | – | – | – |
Koornmarkt | 26 | A | 2611 EG | Delft | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 3798 | – | Delft |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1926 | 1926 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Kalis, L.C. ; Drenthe | architect / bouwkundige / constructeur | – |