Ezelsveldlaan 55, Delft
Inleiding
Eenvoudige dubbele DIENSTWONING uit 1905-1911 van architect J.A.W. Vrijman in de trant van de Chalet-stijl, onderdeel van het complex Werktuigbouwkunde TU Delft. De woonhuizen behoorden bij het werktuigbouwkundig laboratorium voor de afdeling Werktuig- en Scheepsbouwkunde, dat van 1905-1911 gebouwd werd in de stijl van de vroege Neo-Hollandsche Renaissance naar ontwerp van de Rijksbouwkundige voor de gebouwen van onderwijs J.A.W. Vrijman.
Omschrijving
De dubbele dienstwoning is opgetrokken in baksteen (kruisverband, knipvoeg) vanuit een samengestelde plattegrond. Het bestaat uit een parallel aan de Ezelsveldlaan liggend hoofdvolume, een risalerend volume daarvoor (aan de noordzijde) en twee risalerende volumes aan de zuidzijde. De dienstwoning bestaat uit twee bouwlagen en wordt gedekt door wolfkappen met overstek, die gedekt zijn met blauwe leien in Maasdekking. De twee wolfkappen van de noordelijke risaliet staan haaks op het hoofddak en hebben een gezamenlijke zakgoot. In de oksels van deze volumes bevinden zich de entrees van de woningen in éénlaagse volumes met lessenaarsdaken. De uiteinden van de nokken zijn met zinken pirons bekroond. Ook de nokvorsten en hoekkepers zijn van zink. Voorts zijn er gemetselde schoorstenen. De daklijsten, het voorschot van de topgevels en de schuiframen zijn van hout vervaardigd. De onderdorpels en waterlijsten, die de gevels horizontaal geleden, bestaan uit natuursteen. Er is een lage, gecementeerd plint en het trasraam wordt afgesloten met een doorlopende waterlijst, die tevens dienst doet als lekdorpel van de vensters. De lekdorpels zijn aan de voorzijde van natuursteen, achter van kunssteen. De gespiegelde woningen hebben een symmetrische voorgevel, waarin de hemelwaterafvoer vanuit de gemeenschappelijke goot de scheiding van de woningen visueel benadrukt. De gevel van de risaliet bevat vier rechtgesloten vensters met eenvoudige, bakstenen ontlastingsbogen en boogvelden. Het bovenlicht van de schuiframen is voorzien van gekleurd glas-in-lood. Sierankers verrijken de gevel. Boven de waterlijst op verdiepingshoogte bevinden zich rechtgesloten vensters met driedelige ramen in diepe negge. De stijlen zijn vlak onder de bovendorpel rijker geprofileerd. Het houten beschot in de top vormt aan de onderzijde een zaagtandmotief. In de uitgebouwde woningentrees aan de voorzijde rechtgesloten vensters met zesdelige bovenlichten en aan de beide zijkanten gehoute paneeldeuren met een hardstenen stoep. In de oostelijke en westelijke, licht risalerende kopgevels van het hoofdvolume bevindt zich telkens één schuifraam met glas-in-lood op verdiepingshoogte. De symmetrische, nagenoeg gave achtergevel bevat diverse typen vensters, waaronder een gevelpui met dubbele openslaande tuindeuren met zij- en bovenlichten en geprofileerde latei. Het glas-in-lood is in de bovenlichten van Ezelsveldlaan 55 aanwezig. In de kopgevels van de hoekrisalieten bevinden zich op de eerste laag een deur, gekoppeld aan een venster, beide met bovenlicht en op de verdieping een schuifraam.
Het redelijk gave interieur van de woningen heeft de oorspronkelijk indeling behouden. De kamer-en-suite is echter uitgebroken; paneeldeuren zijn afgetimmerd; enkele verlaagde plafonds aangebracht.
Waardering
Dubbele dienstwoning van algemeen belang vanwege cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde
- als historisch-functioneel onderdeel van het complex Werktuigbouwkunde van de Technische Universiteit;
- als voorbeeld van een eenvoudige dienstwoning, in een door de Chaletstijl beïnvloedde bouwtrant, en vanwege de kenmerkende hoofdvorm, het materiaalgebruik en de detaillering en de redelijke mate van gaafheid daarvan.
De woningen hebben stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan de Ezelsveldlaan en de ruimtelijk-functionele en visuele relatie met de omringende bebouwing van Werktuigbouwkunde en de overige, voormalige gebouwen van de Technische Universiteit
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex Wertuigbouwkunde, bestaande uit werktuigkundig LABORATORIUM van de Technische Hogeschool Delft voor de afdeling Werktuig- en Scheepsbouwkunde (Ezelsveldlaan 61), een UNIVERSITEITSGEBOUW van dezelfde afdeling (Nieuwelaan 76), een FABRIEKSSCHOORSTEEN en een dubbele DIENSTWONING. Het complex werd van 1905-1911 gebouwd in de stijl van de vroege Neo-Hollandsche Renaissance naar definitief ontwerp van Vrijman.
In eerste instantie bestonden er plannen voor nieuwbouw aan de Oude Delft naar een ontwerp van Huet & Morre van 1897. Uiteindelijk werd in 1904 goedkeuring verleend aan een plan van rijksbouwkundige J. van Lokhorst. Na diens dood nam zijn opvolger J.A.W. Vrijman, Rijksbouwkundige voor de gebouwen van onderwijs, het project over. Het voormalige laboratorium bestaat uit drie hallen, die dienst deden voor proeven aan stoom-, gas- en petroleumwerktuigen. Het universiteitsgebouw aan de Nieuwelaan herbergde de studie- en collegezalen. In de tweede helft van de jaren vijftig verhuisde de afdeling naar haar nieuwe gebouw aan de Mekelweg.
In 1991 is het laboratorium verbouwd tot techniekmuseum naar ontwerp van architect ir. J. van Zwol. Hierbij is het karakter van de drie hallen zoveel mogelijk intact gelaten. De aanpassingen zijn nagenoeg revisibel. Historische onderdelen, zoals trappen en spanten zijn opnieuw verwerkt en/of in het zicht gelaten. De hallen zijn door middel van nieuwbouw, waarin zich onder meer de entree bevindt, met elkaar verbonden.
In de jaren negentig is het universiteitsgebouw verbouwd tot appartementencomplex.
Omschrijving
Het complex maakt onderdeel uit van de TU-wijk ten noorden van het Rijn-Schiekanaal. Het complex bevindt zich tussen de Ezelsveldlaan en de Nieuwelaan. De drie hallen liggen parallel aan deze lanen, in west-oostelijke richting. De grootste hal bevindt zich met de langsgevel pal op de rooilijn van de Ezelsveldlaan. Gelijkwijdig achter deze hal 1 ligt hal 2. Hal 3, het voormalige ketelhuis, staat terug ten opzichte van de Ezelsveldlaan en bevindt zich ten zuidwesten van hal 1. Hierdoor is een klein voorplein ontstaan, dat van de Ezelsveldlaan wordt afgescheiden door twee kleine éénlaagse bijgebouwen. De vrijstaande schoorsteen ligt ten zuidwesten van Hal 3, het ketelhuis. Ten westen van de hallen, aan de Ezelsveldlaan, bevindt zich de dubbele dienstwoning. Deze woning is via tussenleden verbonden met belendende bebouwing. Ten zuiden van Hal 3 ligt de voormalige rijwielstalling.
Waardering
Het complex Werktuigbouwkunde aan de Ezelsveldlaan 55;57;61/Nieuwelaan 67 uit 1905-1911 van architect Vrijman is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde
- als uitdrukking van een functie en als functioneel onderdeel van de TU-wijk;
- als voorbeeld van de Neo-Hollandsche Renaissance, vanwege de plaats die het inneemt in het oeuvre van Vrijman en vanwege de hoofdvorm, het materiaalgebruik en de detaillering en de hoge mate van gaafheid daarvan.
Het complex heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan de Ezelsveldlaan en de ruimtelijk-functionele en visuele relatie met de omringende bebouwing, namelijk de overige gebouwen van de Technische Universiteit.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Dienstwoning(K4) | Woningen en woningbouwcomplexen | Dienstwoning(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ezelsveldlaan | 55 | – | 2611 RV | Delft | – | – | Ja |
Ezelsveldlaan | 57 | – | 2611 RV | Delft | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | E | 3788 | – | Delft |
– | E | 3789 | – | Delft |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1905 | 1911 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Vrijman, J.A.W. ; Drenthe | architect / bouwkundige / constructeur | – |