Inleiding

WINDMOLEN "Windlust", beltmolen met bovenkruier bestaande uit een romp uit 1872 en een in de jaren 1980-1993 gereconstrueerd interieur en maalwerk. De molen is gesitueerd binnen een gave biotoop in de Roevenderschans ten zuiden van Nederweert. De molen is als koren- en oliemolen gebouwd door molenmaker Jan Hubert Adriaens uit Weert. Tot 1886 was de molen gezamenlijk eigendom van voornoemde molenbouwer, de molenaar Jacobus Breukers en de landbouwer Martinus Breukers. Vanaf omstreeks 1915 werd de molen uitgerust met een hulpaandrijving, waarvan de machinekamer nog altijd aanwezig is. Aanvankelijk betrof dit een benzinemotor, vanaf 1921 een zuiggasmotor. In 1944 is de molen met uitzondering van de romp verwoest. De houten zolders, de kap, het gaande werk en het staartwerk zijn reconstructies uit 1980-1993.

Omschrijving

WINDMOLEN van het type beltmolen met een vijf verdiepingen tellende conische bakstenen romp en een houten bovenkruier. In de noordzijde van de molenbelt bevindt zich een in 1910-1925 gebouwd machinehuis. De aarden belt bevat een invaart op het oosten met bakstenen, rechthoekig front waarin boven de poort een omstreeks 1981 opnieuw ingemetselde gevelsteen met Ao 1872. De invaart heeft dubbele houten deuren, die zijn beschilderd met een zandlopermotief. Aan weerzijden lopen keermuren die zijn afgewerkt met vlechtingen. Op de berg rondom de molen enkele kruipalen waaraan de staart verankerd wordt. De een bouwlaag tellende, in baksteen opgetrokken noordelijke aanbouw is platgedekt en bezit enkele rechthoekige gevelopeningen in de noordgevel met vernieuwde invullingen. Langs de westgevel van de aanbouw een stenen buitentrap naar de belt. De rechtlijnige molenromp bezit ter plaatse van de diverse verdiepingen licht segmentboogvormig afgesloten vensters en deuropeningen. Deze zijn met nieuwe houten vensters en deuren gevuld. De ramen hebben roedenverdeling en de deuren zijn opgeklampt. De houten draaibare kap ligt op een Engels kruiwerk. De kap heeft een wiekenkruis met stalen, Oudhollands opgehekte roeden. De kap heeft een asfaltbedekking. Het INTERIEUR van de molen is gereconstrueerd naar voor de bouwperiode en streek gebruikelijk model. De oorspronkelijke ruimte in de belt heeft vier spaarbogen die in het oosten en noorden toegang geven tot invaarten met tongewelven, resp. naar buiten en naar het machinehuis. Het noordelijke gewelf is tijdens de restauratie opnieuw opgemetseld. De vloer van de centrale ruimte kent een bestrating waarin drie ronde hardstenen zijn opgenomen die onderdeel waren van een kollergang van een oliemolen. De maalzolder, steenzolder en luizolder zijn voorzien van nieuwe houten zolderingen, hier bevindt zich het nieuw houten gaande werk en een koppel kunststenen. De gietijzeren as van het gangwerk is een secundair aangewend exemplaar van fabrikaat Wed. A. Sterkman & Zn., 's Gravenhage (1861).

Waardering

WINDMOLEN 'Windlust' op Roeven is van cultuurhistorische waarde en van algemeen belang vanwege de bestemming die verbonden is met een technische en sociaal-economische ontwikkeling. De molen bezit typologische waarde door de aanwezigheid van een aangebouwd machinehuis waardoor de molen illustratief is voor de ontwikkelingsgeschiedenis naar het motorgemaaltijdperk. De molen heeft architectuurhistorische waarde als een goed voorbeeld van een in de streek gebruikelijk type molen, met een authentieke, gaaf bewaarde belt en romp. De molen heeft ensemblewaarden vanwege de ligging in een vrijwel gave biotoop in het buitengebied van Nederweert ten zuiden van de Zuid-Willemsvaart. Hier speelt de molen een belangrijke beeldbepalende rol als historisch, functioneel en markerend verticaal element in het landschap.