Tuin- en parkaanleg, Warnsveld
Omschrijving onderdeel 2: (bij Rijksstraatweg 127; op de bijbehorende kaart aangegeven met nr.2) HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de buitenplaats 't Velde.
Deels in structuur en deels in detail gaaf bewaarde aanleg in landschapsstijl uit het begin van de negentiende eeuw (zie opmetingskaart 1811) en in circa 1824 verder verfraaid naar een ontwerp toegeschreven aan tuinarchitect H. van Lunteren. In deze tijd is ook de gebogen oprijlaan vanaf de Rijksstraatweg aangelegd. De kern van de aanleg wordt in oorsprong gevormd door drie eilanden, bestaande uit het omgrachte huis geflankeerd door omgrachte, rechthoekige terreinen. In de negentiende eeuw zijn de eilanden in gebogen vormen vergraven en is het voorplein van het huis middels een dam aan het oostelijke eiland verbonden. Tevens worden de gemetselde keermuren rondom de huisplaats vervangen door een aarden talud. Het oostelijke eiland is beplant met enkele opvallende solitairen (rode beuk) en rhodondendrons, en heeft een rondlopende wandeling langs de waterkant. Het westelijke eiland was ingericht met nutstuinen, waarvan thans een klein deel van de boomgaard resteert en verder is aangelegd naar een modern ontwerp met een parkeerplaats; deze zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang. Buiten de omgrachting aan de oostzijde is een rondgaande aanleg in landschapsstijl gesitueerd rondom een sierweide met aan de zuidkant een rechte laan uitkomend op een uitzichtsheuveltje. Ten zuiden van de laan een loofbos met waterpartij. De rechte laan buigt naar het noorden af om te vervolgen in een gebogen laan rondom het centrale weiland met slingerende waterlopen, die met de rivier de Berkel in verbinding staan. Ten noorden van het huis ligt een weide gestoffeerd met boomgroepen. In ca. 1700 werd de weg naar Vorden aangelegd als een gezichtslaan in de as van het koetshuis, deze laan zet zich aan de achterzijde voort als één van de dwarsassen van de aanleg van de Voorst, waardoor 't Velde werd opgenomen in de aanleg van De Voorst.
Waardering
De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de buitenplaats 't Velde is van algemeen belang:
- vanwege het formele grachtenstelsel, dat in landschapsstijl vergraven is;
- vanwege de verfraaiing van het park in landschapsstijl naar een ontwerp toegeschreven aan H. van Lunteren (ca.1824);
- vanwege de functioneel-ruimtelijke samenhang met de andere onderdelen van de buitenplaats.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex
In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), twee TOEGANGSBRUGGEN (3 en 4), KADEMUUR (5), KOETSHUIS (6), VOLIERE (7) en twee HEKPIJLERS (8). Ten oosten van de dorpskern Warnsveld ligt de havezate 't Velde aan de noordzijde grenzend aan de buitenplaats De Voorst. Het in oorsprong middeleeuwse huis werd in de eerste helft van de zestiende eeuw met gebruik van het oude muurwerk opnieuw opgebouwd, terwijl in circa 1600 de trapgevels en de noordoostelijke zijvleugel met toren werden toegevoegd. Aan deze herbouw herinneren de renaissance-elementen in de voorgevel. In 1692 werd het goed aangekocht door Arnold Joost van Keppel ter uitbreiding van zijn naburige bezit De Voorst. Deze liet de havezate uitbreiden met een rechthoekig gedeelte aan de westzijde en tevens de voorgevel onder één bedaking brengen (zie tekening Jan de Beijer, 1743). De architect Daniël Marot, die bij de bouw van De Voorst een belangrijke rol speelde, was betrokken bij de werkzaamheden. Op de Hottingerkaart (1783) is te zien dat de aanleg bestond uit een geometrische structuur bepaald door het geheel omgrachte huis met aan weerszijden vierkante, eveneens omgrachte parterres. In het begin van de negentiende eeuw werd het voorplein middels een dam verbonden met het eiland ten oosten van het huis en werd de aanleg in landschapsstijl vergraven. In 1824 werd het goed verkocht aan J.A. van Dijk, die het huis van een pleisterlaag voorzag. Blijkens een ontwerp van de aanleg uit 1824, toegeschreven aan de tuinarchitect H. van Lunteren, werd het landschapspark toen verder verfraaid. Tussen 1962-1965 werd het goed door architect H.F. Rappange gerestaureerd in opdracht van Het Geldersch Landschap.
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De omgrenzing van de buitenplaats wordt bepaald door de rivier de Berkel (noord) en door de Rijksstraatweg (zuid).
Vanwege het recente bouwjaar is voor de bescherming van ondergeschikt belang: - de beheerderswoning op het westelijke eiland.
Waardering
De HISTORISCHE BUITENPLAATS 'T VELDE is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege het hoofdgebouw (XVI/XVII) met renaissance-elementen uit de bouwtijd;
- vanwege de bij de buitenplaats behorende tuin- en parkaanleg in landschapsstijl;
- vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Historische aanleg | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rijksstraatweg | 127 | – | 7231 AD | Warnsveld | – | BY | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | L | 1813 | – | Warnsveld |
– | L | 38 | – | Warnsveld |
– | L | 37 | – | Warnsveld |
– | L | 1812 | – | Warnsveld |
– | L | 2819 | – | Warnsveld |
– | L | 28 | – | Warnsveld |
– | L | 39 | – | Warnsveld |