Inleiding

Grote BOERDERIJ (1875) van het Oldambtster type met hoofdschuur, twee dwars aangebouwde bijschuren (XIXd en ca. 1893) en gesmeed HEK voor de oprit naar het land. De boerderij is opgetrokken in ambachtelijk-traditionele stijl met eclectische elementen, op de locatie van een kleinere voorganger. Fraai gelegen in het lint van Wildervank op een goed bewaard erf met leilinden, tuin met tuinhuisje, waterreservoirs onder de voormalige bleek en bij de keuken, oprijlaan naar achtererf, aan de zuidzijde een restant van een dwarskanaal uit de ontginningstijd (wijk). De boerderij is de laatste gave vertegenwoordiger van het type aan het Oosterdiep.

De indeling van de hoofdschuur is in 2009 gewijzigd ten behoeve van een gedeeltelijke woonfunctie; de achtergevel is vernieuwd met in het midden een reconstructie van de toegang tot de paardenstal/kleinveestal met bovenlicht. Het metselwerk van de voorgevel van de tweede bijschuur is vernieuwd; het interieur deels verwijderd. Tegen de achtergevel van de schuur is in 1918 een lage veulenschuur bijgebouwd, met een bloktand verbonden met het metselwerk van de zijgevel. Deze vertegenwoordigt geen monumentale waarden. De windwijzers in rookpluimvorm, zijn verdwenen. De erf- en tuininrichting valt niet onder de bescherming.

Omschrijving

In roodbruin schoon metselwerk opgetrokken Oldambtster BOERDERIJ met aan de linkerzijde twee krimpen en rechts één naar de hoofdschuur. Voorhuis met wolfeind en gedekt met zwart geglazuurde platte Friese pannen. Aan de voorzijde een verhoogde lijstgevel met brede, maar sobere kroonlijst boven vijf zaadzoldervensters. Ingang in het midden met natuurstenen stoep en twee treden, houten deuromlijsting, natuurstenen dorpel en neuten (opschrift "1875" en "K.J.B." (reder en houthandelaar Kier Jan Bos), paneeldeur en bovenlicht. Ingang met deuromlijsting in de linkerzijgevel; zijgevels van het woongedeelte afgewerkt met een kroonlijst. Interieur met oorspronkelijke indeling van centrale gang met flankerende voorkamers (alles onderkelderd), woonkamer, kantoor, keuken, meidenkamer, onder het voorhuis een voorraadkelder, kolenkelder en stookkelder. Met een verbouwing van 1906 werd de zaadzolder ingericht met slaapvertrekken. Veel oorspronkelijke interieuronderdelen in voorhuis en achter/zijhuis, waaronder: paneeldeuren met hang- en sluitwerk, gehoute kozijnen, houten vloeren met sjabloonschilderwerk (noordelijke kamer), plavuizen- en granito(tegel)vloeren, Bremer zandsteenplavuizen, stucplafonds, sjabloon beschilderd Jugendstilplafond (dagelijkse woonkamer), schouwen, schoorsteenmantels, beschilderde haardplaten, bakelieten lichtschakelaars. Voorkamers met houten lambrisering, vensterbanken en vouwblinden, bedstedenwand, halfronde op maat gemaakte radiatoren van de Fa. Duintjer uit 1930, schoorsteenmantels met gestucte schoorsteenboezems. In het achterhuis keukeninrichting van 1918 met schouw, granito aanrecht, servieskastenwand en betegelde wanden (Makkum en mogelijk Harlingen). Onder een doorlopende nok met het woongedeelte volgt de hoofdschuur. In de krimp rechts een korfbogig gesloten zijbaanderpoort. Schuur gedekt met gesmoorde vlakke muldenpannen, aan de achterzijde een wolfeind; in achter en zijgevels gietijzeren stalramen. Haaks op de hoofdschuur een bakstenen bijschuur met zijbaander, steunberen en duivengaten met aan de voorgevel aanvliegstenen, rozetankers en gietijzeren ramen; Hollandse gesmoorde pannen dekken de houten sporenkap met gebinten tussen topgevels. In het interieur delen ingericht als paardenstal, koestal en korendrogerij. Parallel daaraan de tweede bijschuur eveneens met gietijzeren ramen, gesmoorde muldenpannen dekken de houten sporenkap met gebinten. Smeedijzeren hek met twee hekdeuren en zijstukken, waaronder aan de wijkzijde een voluut.

Waardering

Oldambtster BOERDERIJ met SCHUREN en HEKWERK van algemeen belang vanwege:

- cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een Oldambtster boerderij gelegen in de Oude Veenkoloniën aan dubbel kanalenstelsel.

- cultuurhistorische waarde door het gave interieur dat nog goed indeling en functioneren van de boerderij weerspiegelt.

- architectuurhistorische waarde door de gave verschijningsvorm in een ambachtelijk-traditionele vormgeving met eclectische kenmerken.

- ensemblewaarde van boerderij, schuren en hekwerk.

- situationele waarde door de authentieke ligging op het erf in het lint langs het Oosterdiep van Wildervank.