Het Huys ten Donck, Ridderkerk

HOOFDGEBOUW. Breed en ondiep bakstenen herenhuis met korte dwarsvleugels aan de achterzijde, bestaande uit een lage beganegrond, een hoofdverdieping en een lage topverdieping en gedekt door lage schilddaken met zakgoten en dakkapellen.

Van de door een lijst met gegroepeerde triglyfen en klossen bekroonde gevels bezitten de voor- en achtergevel, ieder negen vensterassen breed, elk een middenrisaliet van drie traveeën, waarvan die aan de voorzijde concave, met natuursteen beklede hoeken heeft en die aan de achterzijde in baksteen geblokte hoeklisenen. Beide risalieten hebben getoogde vensterkozijnen met snijwerk in de zwikken en in de as een dergelijk venster in omlijsting, toegang gevend tot een balcon, en dragen het bouwjaar MDCCXLVI in de lijst. Op deze laatste is aan de voorzijde een gesneden houten opzetstuk geplaatst, voorzien van een wijzerplaat en aan alliantiewapen Groeninx van Zoelen - van Welderen Rengers, bij de laatste, in 1970 voltooide restauratie gereconstrueerd naar een oude afbeelding; op de achtergevel staat op de overeenkomstige plaats een driehoekig houten fronton, eveneens met wijzerplaat (1e helft 19e eeuw). Tegen de voorgevel, die bij de restauraties in etappes weer de oorspronkelijke kleine roedenverdeling in de vensters kreeg en die op twee rechthoekige stenen het opschrift HET HUYS TEN DONCK draagt, een lage gebeeldhouwde natuurstenen stoep, overhuifd door het op vierkante pijlers rustende balkon met triglyfen in de onderrand; smeedijzeren hekken tussen genoemde pijlers en in de balkonbalustrade. Gesneden voordeur, deurkalf en snijraam waarin het combinatiewapen Groeninx van Zoelen - Noorthey. Voor deze gevel een bestratingsstrook van hardstenen platen, die ook om de stoep heen is gelegd. Tegen de achtergevel een terras (ter plaatse van de vroegere stoep), overhuifd door het op toscaanse zuilen rustende balkon met balusters in de leuning (laatste kwart 18e eeuw); achterdeur bekroond door een snijraam. In de achter- en zijgevels een roedenverdeling uit de eerste helft van de 19e eeuw.

Inwendig een opmerkelijke indeling met in het middengedeelte dwarsgangen op begane grond en hoofdverdieping, aan de zijde van de achterliggende vertrekken (resp. eetzaal en grote zaal) voorzien van houten binnenpuien waarin vensters als in de buitengevels. Een uitzonderlijk volledig en gaaf bewaard interieur, waarin betimmeringen, stucplafonds, dessus-de-porte in grisaille en stucrelief, schilderingen enz. uit de bouwtijd (stucwerk door Pietro Castoldi) en enkele latere.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
46816
Complexnaam
Het Huys ten Donck
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

BUITENPLAATS HET HUYS TEN DONCK. Buitenplaats, behorende tot de groep aanzienlijke Nederlandse buitens met zeer vroege aanzet tot omwerking en uitbreiding van de parkaanleg in landschapsstijl, bestaande uit een hoofdgebouw, terreinen met een parkaanleg begrensd volgens een stippellijn op de bijbehorende kadastrale kaart 8306/4 van december 1985, parkelementen en gebouwde objecten. Parkcompositie als aangegeven op de bijbehorende aanleg/structuurkaart 8306/5 van december 1985.

De historische buitenplaats Het Huys ten Donck heeft de volgende, samenstellende onderdelen:1. HOOFDGEBOUW, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46816.

2. PARKAANLEG, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46817.

3. INRIJHEK, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46818.

4. TOEGANGSBRUG, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46819.

5. TWEE BEELDEN, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46820.

6. TWEE BEELDENGROEPEN, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46821.

7. GEBOUW VAN DE TIENDVERPACHTING, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46822.

8. DIENSTWONINGEN MET KOETSHUIS, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46823.

9. SLANGEMUUR, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46824.

10. ZONNEWIJZER, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46825.

11. GEBOUWDE RUINE, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46826.

12. KINDERSPEELHUIS, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46827.

13. BEELDENGROEP, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 46828.

Ondanks het verloren gaan van het buitendijkse overbos en, op veel plaatsen, van de exacte lijnvoering van de historische parkaanleg en een enkele met deze aanleg weinig harmonierende ingreep in de 20e eeuw is het geheel, bestaande uit een hoofdgebouw, bijgebouwen en inrijhek en het park met zijn "ruine", "boerenwoning", "waterval", bruggen en tuinbeelden,

- wegens de zeer bijzondere architectuur en interieurs van het hoofdgebouw,

- wegens de zeer vroege aanvang van de aanleg in landschapsstijl,

- wegens de zeldzaamheid van sommige tot die aanleg behorende elementen als ruine, de waterval en de boerenwoning,

- wegens de knappe wijze waarop bij de omwerking in latere landschapsstijl de verschillende contrasterende onderdelen van het park tot een eenheid zijn verbonden,

- wegens het gevoel voor de essentiele waarden van de historische aanleg waarmee deze door Leonard Springer is gemoderniseerd,een voorname historische buitenplaats, voorzien van een originele parkaanleg van hoge kwaliteiten daarmede van algemeen belang op grond van zijn plaats in en betekenis voor de geschiedenis van de architectuur, de beeldende kunsten en de tuinkunst in Nederland.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Benedenrijweg 461 2983 LA Ridderkerk Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
A 8197 Ridderkerk
Naar boven