HISTORISCHE BUITENPLAATS HERTEVELD Straatweg 17, 17a, 19a en 19b te Maarssen

Omschrijving van het complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TOEGANGSHEK (3), HEK (4), SCHUURTJE (5), KOETSHUIS (6), TUINMANSWONING (7), ORANJERIE (8), LATTENTENT (9). Ten noordwesten van de dorpskern van Maarssen op de westelijke oever van de rivier de Vecht ligt de historische buitenplaats Herteveld, gesitueerd op een langwerpig perceel tussen de Vecht en het Amsterdam-Rijnkanaal. In 1630 kocht Dirck van Zennick een stuk grond, waarop deze vermoedelijk in de tweede kwart van de zeventiende eeuw het huis 'Harteveld' liet bouwen. De grondvorm en omvang van het huis, bestaande uit één bouwlaag met een hoog opgetrokken middenpartij van twee bouwlagen bekroond door een fronton (zie schilderijen Jan van der Heyden, 1666-1674), komen grotendeels met de huidige situatie overeen. Ook de rechthoekige omgrachting, zoals te zien is op de kaart van J. van Broekhuysen uit 1703 (naar een kaart uit 1670) is nog in vrij gave staat aanwezig. In 1804 vond een grote verbouwing aan het huis plaats, waarbij de vensters in de voorgevel werden vergroot. In deze tijd werd waarschijnlijk ook een begin gemaakt met de aanleg in landschapsstijl. De litho van Lutgers (1836) toont een cirkelvormige aanleg voor het huis met boomgroepen, die thans nog herkenbaar is. Rond 1880 werden de twee zijstukken van het huis met een bouwlaag verhoogd en werd het fronton verwijderd. In het midden van de twintigste eeuw werd het goed verkaveld. Van 1957 tot 1972 was in het hoofdgebouw een zeilmakerij gevestigd, waarna in 1975 het huis weer een woonbestemming kreeg.

Voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn (vanwege de ouderdom <50 jaar): - de houten opstallen terzijde van het huis Herteveld; - de met oude steen opgetrokken tuinmuur; - het atelier; - de bungalow; - de twee bruggetjes in het landschapspark.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De oost- en de westgrens van de historische buitenplaats Herteveld worden respectievelijk bepaald door de sloot parallel aan de Vecht/Straatweg en de sloot parallel aan het Amsterdam-Rijnkanaal/Oostkanaaldijk. De zuidgrens loopt langs de sloot aan de Zijlweg. De noordgrens volgt de sloot om het koetshuis en vervolgens langs de aanleg in landschapsstijl.

Waardering De HISTORISCHE BUITENPLAATS HERTEVELD is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang: - als een van de grootste nog bestaande buitenhuizen aan de Vecht; - vanwege het 17de-eeuwse hoofdgebouw, waarvan het huidige aanzien in de 19de eeuw tot stand gekomen is en de achtergevel in 17de-eeuwse vorm bewaard is gebleven; - vanwege de 17de-eeuwse slotenstructuur, die het rechthoekige perceel omsluiten; - vanwege de deels in structuur, deels in detail bewaard gebleven 19de-eeuwse aanleg in vroege landschapsstijl; - als representatief voorbeeld van een reeks historische buitenplaatsen aan de Vecht.