Pepergaweg 47, Steggerda
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Inleiding
De PASTORIE behorende bij de katholieke kerk te Steggerda is in 1920 in Neo-gotische trant ontworpen door Wolter te Riele en in 1921, met enige wijzigingen ten opzichte van het ontwerp, gebouwd door de aannemers-parochianen Lambert ten Kampe en J. van der Vegt.
De bijkeuken annex doorgang naar de sacristie met aangebouwde garage maken deel uit van het oorspronkelijke ontwerp maar zijn, wegens aanpassingen voor de bescherming van ondergeschikt belang. Het recentelijk aangebouwde portaal aan de achterzijde evenals de gebouwtjes op het erf vallen buiten de bescherming.
Omschrijving
Een blokvormig pand op vierkante grondslag van drie raamtraveeën breedte. Het gebouw bestaat uit twee bouwlagen onder schilddak, thans zonder schoorstenen. De structuur van het gebouw is tamelijk symmetrisch en bestaat uit een raamtravee aan weerszijden van een enigszins risalerende middentravee met de entree en die wordt afgesloten met een bakstenen dakkapel onder zadeldak. De gevels, ingesloten door hoeklisenen, zijn opgetrokken in bruine bakstenen op een trasraam met een rollaag. De gevels zijn verticaal geleed door een lijst langs de bovendorpels van de vensters en worden beëindigd door een gevellijst met gemetselde tand- en muizetandprofielen.
De zuidgevel heeft een ondiep portiek in het middenrisaliet met een stoep en een paneeldeur met siersmeedwerk in de vorm van een Davidster voor het deurruitje. In de boven- en zijlichten gekleurde glas-in-loodramen. In het bovenlicht van de deur een gebrandschilderd glaspaneel met een haan en een uil. Links van het middenrisaliet een tweelichtvenster; rechts ervan een vijfzijdige erker waarop een balkon met houten balustrade. In de bovenlichten van de erker gekleurde glas-in-loodramen en ruitvormige, gebrandschilderde middenpanelen met voorstellingen van denne-appels, korenaren, lelies van dalen en een druiventros. Op de verdieping twee H-vensters en een balkondeur. In de geveltop van de dakkapel is een drielichtvenster met oorspronkelijke roedeverdeling.
De westgevel wordt gedeeltelijk oversneden door de doorgang naar de sacristie en heeft verder een tweelichtvenster; in de tweede bouwlaag twee H-vensters en een T-venster.
De noordgevel heeft in het midden een achteringang, die in het verlengde ligt van het middenrisaliet aan de zuidgevel. De traphal wordt verlicht door een kruisvenster met glas-in-loodramen. In de ramen bij het eerste bordes zijn gebrandschilderde portretbustes van de H. Bonifatius en de H. Fredericus. De traphal loopt door tot in het dak en is recht afgesloten. In de gevel een twee- en een drielichtvenster en op de verdieping twee T-vensters en een WC-raampje. In het bovenlicht van het tweelichtvenster zijn ronde middenpaneeltjes met een gebrandschilderde voorstelling van bloemen.
In de oostgevel is een dubbele tuindeur met bovenlichten waarin ronde middenpanelen met gebrandschilderde voorstellingen van bloemen (o.a. vaas met drie lelies), een T-venster met tweeruits bovenlicht en geelgekleurd matglas. Op de verdieping drie T-vensters met tweeruits bovenlichten en geel gekleurd matglas.
De structuur van het interieur is herkenbaar en heeft enkele oorspronkelijke elementen behouden waaronder de granitovloeren in de gang en de keuken en het keukenmeubilair.
Waardering
De katholieke pastorie uit 1921 van Wolter te Riele (ontwerp 1920) is van algemeen cultuurhistorisch belang;
- als exemplarisch voorbeeld van de doorwerking van de neogotische traditie in het werk van de architect W. te Riele,
- als essentieel onderdeel van een groter geheel dat vanwege de cultuurhistorische waarde van bovengemeentelijke belang is,
- vanwege de redelijke mate van architectonische gaafheid.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Het kerkelijk complex bestaande uit de rooms-katholieke KERK gewijd aan de H. Fredericus, PASTORIE en CALVARIEBERG is gebouwd naar ontwerp van Wolter te Riele. De voorbereidingen voor het ontwerpen van een nieuwe kerk begonnen in 1920. De architect ervan, Wolter te Riele, was een traditionalist die tot zijn overlijden in 1937 een aanhanger bleef van de neogotische bouwtrant. Om budgettaire redenen werden een aantal bezuinigingen in het plan aangebracht, waarvan het reduceren van het aantal zitplaatsen in de kerk, van 600 naar 425, in architectonisch opzicht de belangrijkste was. Het complex is gebouwd op een rechthoekig perceel. Op het terrein zijn gerealiseerd: de kerk, de pastorie een nieuwe begraafplaats. Kerk en pastorie liggen ruim teruggerooid van de weg en worden daarvan gescheiden door een hekwerk, met bakstenen hekpijlers. Rond de gebouwen en binnen het hek werd een processiepark ingericht, waarvan het padenbeloop is verdwenen, maar de beplanting gedeeltelijk is bewaard. De begraafplaats is ten noorden van de kerk aangelegd. Toen de huidige Neo-gotische kerk te Steggerda in 1921 was voltooid werd de Waterstaatskerk op de historische lokatie aan de Overburen verlaten. Na de Reformatie in 1580 consolideerden de missie-activiteiten van de katholieken zich in de provincie Friesland globaal ten zuidwesten van de lijn Harlingen-Leeuwarden-Wolvega. In het uiterste zuiden van de provincie, op de grens met Overijssel ontstond tussen 1657-1693 een afsplitsing van de statie Steenwijkerwold te Overburen, een buurschap nabij Steggerda. De schuilkerk in een schuur werd in 1839 vervangen door een Waterstaatskerk. Die kerk is thans gesloopt; op de plaats van de oude statie staat nog wel de voormalige pastorie en ligt in het struweel de oude begraafplaats (1839).
Omschrijving
Hoofdobject van het kerkelijk complex is de Katholieke KERK, gewijd aan de H. Fredericus. De kerk werd in 1921 gebouwd naar ontwerp van architect Wolter te Riele in een stijlvariant van de Neo-gotiek. De gevels van de kerk zijn opgetrokken in donkerbruine bakstenen. Inwendig is het een laat voorbeeld van de vermenging van stucadoors- en baksteenneo-gotiek, waarbij een lichtere kleur baksteen is toegepast. De kerk is gebouwd door het aannemersbedrijf Gebroeders Koenders uit Enschede.
Het INTERIEUR van de kerk werd opnieuw geschilderd in de periode 1976-1981. In 1993 is de leibedekking van de kerk vervangen door schubleien in Maasdekking; vermoedelijk zijn bij het herbeleggen van het dak enkele houten dakkapellen op de pseudotransepten verwijderd.
De PASTORIE behorende bij de Katholieke kerk te Steggerda is in 1920 ontworpen door Wolter te Riele en in 1921, met enige wijzigingen ten opzichte van het ontwerp uit 1920, gebouwd door de aannemers-parochianen Lambert ten Kampe en J. van der Vegt. Het exterieur werd in dezelfde bakstenen opgetrokken als de kerk.
Aan de oostzijde van de niet beschermde begraafplaats ten noorden van de Katholieke kerk ligt een opgeworpen aardhoop met daarop een beeldengroep, een zogeheten CALVARIEBERG. Een dergelijke beeldengroep is typerend voor een katholieke begraafplaats. De beelden zijn vervaardigd in 1926 door H. Moors te Kevelaer (Duitsland).
Waardering
Het complex van de parochie gewijd aan de H. Fredericus werd in 1920 ontworpen door Wolter te Riele. Met enige wijzigingen in het oorspronkelijke ontwerp werd het in 1921 gebouwd. Het bestaat uit de kerk en de pastorie met hekwerk en is in 1926 aangevuld met een Calvarieberg op de begraafplaats. Het complex vormt een eenheid die van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang is:
- als bijzondere uitdrukking van een historische ontwikkeling, in het bijzonder de kerkgeschiedenis van dit gebied,
- als laat voorbeeld van de doorwerking van de neo-gotische traditie,
- als exemplarisch voorbeeld van deze traditionalistische uitwerking van de late Neo-gotiek van de architect Wolter te Riele,
- als sober uitgevoerde variant van de voormalige kerk te Montfort en de Sint Jan op Pathmos in Hengelo,
- vanwege de redelijke mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp als geheel en van de onderdelen ervan,
- vanwege de bijzondere betekenis van de kerk als markant herkenningspunt in de omgeving,
- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur van kerk en pastorie,
- vanwege de zeer hoge mate van gaafheid van het interieur van kerk,
- als exemplarische voorbeeld van een Calvariegroep op een Friese katholieke begraafplaats,
- vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van een Calvariegroep op regionaal niveau.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Pastorie(F) | Religieuze gebouwen | Kerkelijke dienstwoning | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pepergaweg | 47 | A | 8395 PB | Steggerda | – | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | D | 739 | – | Blesdijke |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1921 | 1921 | – | vervaardiging |