Inleiding

In opdracht van A.H. baron van Hardenbroek van Ammerstol gebouwde VILLA genaamd Uyt den Bosch, gelegen aan de zuidrand van de Haarlemmerhout. De villa werd gebouwd in de jaren 1911-1914 naar ontwerp van de Hillegomse architect H. Hendriks die zich bij de hoofdvorm liet inspireren door het classicisme uit de zeventiende en vroege achttiende eeuw. De villa is thans (1994) in gebruik als kantoor.

Omschrijving

Op grotendeels rechthoekig grondplan gebouwde villa bestaande uit twee bouwlagen onder omgaand en uitzwenkend schilddak. Centraal in de noordgevel staat een ten dele uit het bouwlichaam naar voren komende vierkante toren met een hoogte van vier bouwlagen onder tentdak. Het muurwerk is opgetrokken in witgepleisterde baksteen boven licht uitgemetselde plint in donkerder gepleisterde baksteen. De daken zijn alle aangekapt en hebben rondom een overstekende gootlijst op houten klossen. In de dakschilden bevinden zich dakkapellen van verschillende grootte en verschillende kapvorm (steekkap in vorm zadeldak, of vorm schilddak). De daken en dakkapellen zijn bedekt met lei in Maasdekking, de kapellen hebben veelal pirons. Het blokvormige en symmetrische hoofdvolume heeft een evenwijdig aan de Spanjaardslaan (noord) lopende gevelbreedte van negen vensterassen en een diepte van drie vensterassen. De toren heeft een breedte van drie vensterassen en bevat een via traptreden toegankelijk portiek over de gehele torenbreedte waarin zich de hoofdingang bevindt. De vensters in de gevelvlakken aan weerszijden zijn onregelmatig geplaatst en verschillend in formaat. In de overige gevels liggen de vensters per verdieping op gelijke hoogte en zijn er kleine verschillen in formaat. De westelijk zijgevel heeft in de middelste vensteras een houten serre met dakterras. De oostelijk zijgevel heeft een uitgemetselde middenpartij waarvan het afzonderlijk platte dak onder de hoogte van de gootlijst van de hoofdkap blijft. Het gevelvlak ten zuiden hiervan is blind, dat ten westen van de middenpartij bevat een venster en een deur (naar de brandtrap).

De zuidgevel heeft centraal op de parterre een royale vijfhoekige uitbouw met dakterras dat door toepassing van een terugliggende gevelvlak van de verdieping ten dele onder de kap valt. Boven de gootlijst is het muurwerk in de vorm van een grote dakkapel doorgetrokken die door een apart tentdak wordt afgesloten.

De vensters zijn alle van hout. De kozijnen variëren van eendelig tot zesdelig. De zesdelige kozijnen zijn overwegend aangebracht in de westgevel. De meerdelige kozijnen hebben vrijwel steeds een meerruits roedenverdeling in de bovenlichten.

Waardering

De overwegend gaaf bewaard gebleven villa Uyt den Bosch is van algemeen belang uit architectuurhistorisch, stedenbouwkundig en cultuurhistorisch oogpunt vanwege de goed geproportioneerde hoofdvorm en detaillering, de beeldbepalende situering aan de zuidzijde van de Haarlemmerhout en als representatief voorbeeld van een vroeg 20ste-eeuws woonhuis in een nieuw-Historiserende stijl voor een welgestelde opdrachtgever.