d' Ae-Steen, Veendam
Omschrijving
De één verdieping hoge, deels onderkelderde DIRECTEURSWONING (1918, Engelse landhuisstijl) op nagenoeg rechthoekige plattegrond is opgetrokken in bruine baksteen op een trasraam van gesinterde baksteen en wordt gedekt door een samengestelde kap met rietdekking en oranje nokvorsten; twee gemetselde nokschoorstenen; deels niet-originele goten; vier halfronde dakkapellen met halfrond vierruits venster, één aan de voorzijde, twee aan de westzijde, één aan de achterzijde. De gevels worden geleed door staande vensters met roedenverdeling en H-vensters met roedenverdeling in de bovenlichten, alle onder rollaag of strek.
In de symmetrische voorgevel (zuidzijde) twee driezijdige erkers, met aan weerszijden een houten luik, waarin vijf H-vensters met vierruits bovenlichten. Boven beide erkers een balkon met gemetselde borstwering waarachter een houten balkondeur met roedenverdeling en zijlichten met roedenverdeling; in de borstwering van het linker balkon een gevelsteen waarin `D'AE', in de borstwering van het rechter balkon een gevelsteen waarin `STEEN'.
De entree bevindt zich in de risalerende topgevel links van de westgevel en bestaat uit een houten paneeldeur met roedenverdeling en bovenlicht met decoratieve roedenverdeling waarvoor een twee treden hoge gemetselde stoep afgedekt met hardsteen. Rechts van de entree een samengesteld driedelig achttienruits venster. De deur en het venster worden omlijst met houten pilasters bekroond met een houten kroonlijst. In de top een ovaal venster met roedenverdeling. Aan de rechterzijde van de topgevel een staand achttienruits venster. In het rechter geveldeel een staand halfrond venster met roedenverdeling en een samengesteld tweedelig H-venster met zesruits bovenlicht en aan weerszijden een houten luik.
Tegen de achtergevel (noordzijde) is een plat volume met houten gootlijst aangebouwd. Links in de achtergevel van dit volume een houten paneeldeur waarin een vierruits venster met bovenlicht en zijlicht met roedenverdeling; centraal een gemetseld muurtje; rechts twee vierruits vensters (waarvan één dichtgezet) onder strek en een houten deur met roedenverdeling waarvoor een twee treden hoge stoep. Aan de linkerzijde van dit volume een samengesteld driedelig achttienruits venster; aan de rechterzijde een twaalfruits venster en een niet-origineel gemetseld muurtje, dat de werkplaats met de woning verbindt. In de achtergevel van de woning boven de platte aanbouw een houten deur met roedenverdeling met zijlichten met roedenverdeling, twee dichtgezette deuren met bovenlicht en een vierruits venster.
Links van de oostgevel een twaalfruits venster met aan weerszijden een houten luik, een niet-originele paneeldeur (oorspronkelijk twaalfruits venster) en een samengesteld tweedelig twaalfruits venster dat in de kap is doorgetrokken. Rechts van de oostgevel een driezijdige erker onder plat dak met aan de voorzijde twee openslaande houten deuren met roedenverdeling waarvoor een twee treden hoge stoep; in de schuine zijden een H-venster met zesruits bovenlicht. Boven de erker twee houten deuren met roedenverdeling die in de kap zijn doorgetrokken.
Het INTERIEUR komt wegens verbouw niet voor bescherming in aanmerking.
Waardering
Directeurswoning van algemeen belang vanwege architectuur-, cultuurhistorische en stedenbouwkundige waarde:
- als voorbeeld van een directeurswoning behorende bij een Dienst Gemeentewerken uit 1918 in de provincie Groningen in Engelse landhuisstijl
- vanwege de opvallende vormgeving en detaillering
- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het exterieur
- als goed voorbeeld van het oeuvre van gemeente-architect E. Brader
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de andere complexonderdelen
- vanwege de opvallende ligging aan de rand van het gebied Tusschendiepen, dat zal worden voorgedragen als beschermd gezicht
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
COMPLEX van de Dienst Gemeentewerken van Veendam bestaande uit een DIRECTEURSWONING, een WERKPLAATS en een KANTOORGEBOUW. Het complex is gebouwd in 1918 in opdracht van de gemeente Veendam onder architectuur van gemeente-architect E. Brader in een Engelse landhuisstijl. De directeurswoning, genaamd `d'Ae Steen', is vernoemd naar het riviertje Oude Ae dat hier ooit heeft gelopen. In 1952 werd het pand verbouwd tot twee woningen. In de loop der tijd zijn aan de achterzijde twee deuren en een raam dichtgezet en is de indeling gewijzigd. In het middenrisaliet van de werkplaats is in 1969 een poort aangebracht. De klok die in de dakruiter heeft gehangen is nu niet meer aanwezig. Het schuurtje onder lessenaarsdak aangebouwd aan de oostzijde van de werkplaats is later aangebouwd en komt wegens te geringe ouderdom niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. Het kantoorgebouw, genaamd `'t Bouwhuis', heeft in de loop der tijd een nieuwe indeling gekregen. In 1961 is aan de rechterzijde een nieuw volume in overeenkomstige stijl aangebouwd. Dit volume komt wegens te geringe ouderdom niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. Bijzonder in het interieur is het gebrandschilderde raam in het bovenlicht van de tochtdeur ontworpen door Bouvy Dordt en de gebrandschilderde ramen waarop de vier afdelingen van gemeentewerken zijn afgebeeld (plantsoenendienst, tekenafdeling, weg- en waterbouw, bouwafdeling).
Het complex is gelegen aan de rand van het gebied Tusschendiepen, dat zal worden voorgedragen als beschermd gezicht. Alle onderdelen vormen tezamen een U-vorm. Doordat de centraal gelegen werkplaats is teruggerooid, wordt aan de voorzijde een plein gecreëerd, afgescheiden van de openbare weg door een beukenhaag. Het bouwhuis is gelegen aan de linkerzijde van de werkplaats, de directeurswoning aan de rechterzijde.
Waardering
Complex van de Dienst Gemeentewerken bestaande uit een directeurswoning, een werkplaats en een kantoorgebouw van algemeen belang vanwege architectuur-, cultuurhistorische en stedenbouwkundige waarde:
- als voorbeeld van een complex van een Dienst Gemeentewerken uit 1918 in de provincie Groningen in Engelse landhuisstijl
- vanwege de opvallende vormgeving en detaillering
- vanwege de afgewogen compositie van het complex in een U-vorm
- vanwege de redelijk hoge mate van gaafheid van zowel het complex als de samenstellende onderdelen
- als goed voorbeeld van het oeuvre van gemeente-architect E. Brader
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie tussen de samenstellende onderdelen
- vanwege de opvallende ligging aan de rand van het gebied Tusschendiepen, dat zal worden voorgedragen als beschermd gezicht
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Direkteurswoning | Woningen en woningbouwcomplexen | Dienstwoning(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Jakob Bruggemalaan | 70 | – | 9641 EX | Veendam | – | – | Ja |
Jakob Bruggemalaan | 70 | A | 9641 EX | Veendam | – | – | – |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | L | 1665 | – | Veendam |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1918 | 1918 | – | vervaardiging |
1952 | 1952 | twee woningen | verbouwing |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Brader, E. ; Groningen II | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Gemeente Veendam ; Groningen II | opdrachtgever | – |