Inleiding

Het RAADHUIS van Strijen is gebouwd in 1927 naar een ontwerp van de 's-Gravendeelse architect Diederik Visser, de latere gemeentearchitect en directeur gemeentewerken van de gemeente Schoonhoven. Het nieuwe raadhuis verving zijn zeventiende-eeuwse voorganger, die op dezelfde plek stond en een jaar eerder werd afgebroken. Het in samenwerking met de Strijense gemeentarchitect D.H. Lammers gebouwde raadhuis wordt gekenmerkt door een expressionistische Interbellumstijl die verwant is aan de Nieuwe Haagse School en tevens invloeden van Dudok vertoont. Bijzondere elementen in de voormalige raadzaal zijn de grote vensters met kleurrijke glas-in-loodramen, die zijn ontworpen door de bekende Stijlkunstenaar Vilmos Huszar. Omdat het gebouw is teruggerooid is een klein voorplein ontstaan. Het in 1998 verbouwde en gerenoveerde gebouw heeft tegenwoordig een kantoorfunctie.

Omschrijving

Vanuit een rechthoekige plattegrond, in schone baksteen met accenten van beton opgetrokken raadhuis met een middenpartij onder een met verbeterde Hollandse pannen gedekt mansardedak, een onder een plat dak staand rechter gedeelte met de raadzaal en links een rechthoekige hoektoren. Het gebouw heeft een vrij hoog opgaand trasraam (voorgevel) en onderbouw (rechter zijgevel en achtergevel) van gesinterde klinkers. Het gebouw is voorzien van rechtgesloten gevelopeningen. Het vooraanzicht wordt gedomineerd door een hoektoren, waarin zich ook de onder een betonnen latei staande entree bevindt. De entree staat boven een natuurstenen trap met een gemetselde borstwering aan weerszijden. De vertikaliteit van de toren wordt geaccentueerd door smalle, verdiepte velden en de vlaggenmast. Aan de bovenzijde contrasteren uitgemetselde horizontale banden hiermee. De gevelpartij rechts van de toren heeft door middel van een breed balkon een horizontale tweedeling gekregen. De drie vensters op de begane grond zijn voorzien van betonnen tussendorpels tussen de tweeruits boven- en onderramen. De onderramen waren oorspronkelijk met luiken behangen. Het op betonnen consoles rustende balkon heeft een eveneens betonnen basis en een gemetselde borstwering met accenten van uitgemetselde baksteen. In de gevelpartij achter het balkon staan twee vensters en een stel openslaande deuren (rechts). Deze gevelopeningen staan onder een houten overstek. De hoger opgaande rechter gevelpartij bevat drie hoge vensters, die zijn gevuld met glas-in-lood. Tegen het bovenste gevelveld zijn vier schieters en een schild met het gemeentewapen van Strijen bevestigd. De symmetrische rechter zijgevel bestaat uit twee brede hoekpenanten, waartussen het onderste dakschild van de kap is geklemd. Pal onder de uitkraging van het dak ligt een vensterpartij die is samengesteld uit drie ramen met middenstijl tussen houten penanten. De gevelpartij hieronder bevat drie enkelruits vensters, die van de ramen erboven wordt gescheiden door een betonnen waterlijst. Het linker deel van de achtergevel is identiek aan de rechter gevelpartij van de voorgevel. Het onder een houten overstek staande, rechter deel van de gevel is aan het einde van de jaren negentig in de oorspronkelijke staat hersteld, nadat een houten aanbouw was verwijderd. In de kap is een drietal op het dakoverstek staande vensters toegevoegd. Deze wijziging heeft echter het karakter van het gebouw niet noemenswaardig aangetast. Van de linker zijde is eigenlijk alleen de kap van belang. Het onderste deel van de linker zijde van de toren is deels ingeklemd door de kap. Deze wordt onder de knik horizontaal geaccentueerd door een over de voor- en de zijkant doorlopende, onder een houten overstek liggende vensterreeks.

In het verbouwde inwendige is de raadzaal van belang. Deze ongedeelde hoge ruimte wordt aan de noord- en de zuidzijde verlevendigd door drie hoge vensters met kleurrijk glas-in-lood naar ontwerp van Vilmos Huszar. De voormalige raadzaal heeft een balkenplafond met moerbalken die rusten op met lisenen verbonden schoren. Een eveneens bewaard gebleven tegeltableau in het toegangsportaal is vervaardigd door de Porceleyne Fles (Delft).

Waardering

Het voormalige raadhuis is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde, de ensemblewaarde en de architectuurhistorische waarde.

- Het raadhuis is van cultuurhistorisch belang als een goed voorbeeld van een raadhuis voor een kleinere gemeente met de stilistische kenmerken van de interbellumarchitectuur.

- Het raadhuis heeft ensemblewaarde als een beeldbepalend element in het oude deel van de dorpskom.

- Het raadhuis is van architectuurhistorisch en kunsthistorisch belang vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke vormgeving en detaillering en vanwege de aanwezigheid van het door een vooraanstaand kunstenaar ontworpen glas-in-lood.

- Het raadhuis is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van het exterieur.