Stugan, Wassenaar
Inleiding complexonderdeel 3
SPEELHUISJE 'Stugan' behorend bij de historische buitenplaats Ivicke, gelegen op een kunstmatige duinrug in de westhoek van het park, is in 1913 ontworpen door de architect/aannemer G.J. van der Mark in een Scandinavische houtwerk stijl. Tegen de helling van de heuvel liggen enkele basaltblokken. De luiken waren uitgevoerd met een hartvormige opening in het midden.
N.B. de luiken ontbreken en een deel van het glas-in-lood is beschadigd.
Omschrijving
Vrijstaand rechthoekig éénlaags houten speelhuisje onder een houten zadeldak met een noord-zuid oriëntatie in langsrichting. Het tegen inwatering met windveren beschermde zadeldak bestaat uit staande houten delen, waarvan de naden met latten zijn afgedekt. Door het noord-westelijke dakschild steekt een rode bakstenen schoorsteen.
Boven het uit grauwe baksteen opgetrokken trasraam zijn in ossekleur geschilderde delen geplaatst, die op de hoeken zijn afgewerkt met wit geschilderde staande planken. De houten deur- en vensteromlijstingen zijn wit geschilderd. Een deel van de duimen van luiken zijn nog aanwezig. Het glas-in-lood in Neo-Gotische trant is deels nog aanwezig.
De zuid-oostelijke langsgevel heeft in het midden een groen geschilderde houten beklampte deur, waarvoor als stoep een cirkelsegment van een molensteen ligt. Aan weerszijden van de deur bevindt zich een rechthoekig venster. De noordwestelijke langsgevel heeft in het midden een dubbel raam.
De noordoostelijke kopgevel is blind, de zuidwestelijke heeft in het midden een dubbel raam.
INTERIEUR In het interieur is de oorspronkelijke indeling en detaillering nog aanwezig. De vloer bestaat uit houten delen. In de westhoek bevindt zich een gemetselde schouw en in de noordhoek een ingebouwde vaste houten bank.
Waardering
Het speelhuisje is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde
- als karakteristiek voorbeeld van een speelhuisje in een Scandinavische houtwerk stijl uit het begin van de 20ste eeuw.
- als ruimtelijk en functioneel onderdeel van de buitenplaats Ivicke
Het speelhuisje bevindt zich in hoofdvorm en detaillering grotendeels in oorspronkelijke staat, zowel wat betreft het exterieur als het interieur.
Dergelijke karakteristiek speelhuisjes komen in deze uitvoering niet veel voor, waardoor er sprake is van een vrij hoge zeldzaamheidswaarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
HISTORISCHE BUITENPLAATS 'Ivecke', bestaat uit een WOONHUIS (1) van het type landhuis, een TOEGANGSHEK (2) in Neo-Lodewijk XVI-stijl uit 1913-1914 en een SPEELHUISJE (3). Het is gelegen in het oorsprong laat-18de eeuws HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (4) bestaande uit een park in Vroege Landschapsstijl - dat oorspronkelijk behoorde bij de aangrenzende historische buitenplaats Backershagen (monnr.38401)-, en parkonderdelen in Late Landschapsstijl uit het midden van de 19de eeuw, onderdeel uitmakend van de landgoederen van prins Frederik en een formele tuin.
Het terrein is omstreeks 1912 aangekocht door Adrianus Frederikus Johannes van Hattum van de toenmalige eigenares van Backershagen, prinses Marie van Wied, die het had geërfd van haar vader prins Frederik, zoon van koning Willem I. Als noord-oostelijke begrenzing van de nieuwe buitenplaats is de gebogen weg, die onderdeel uitmaakte van de 'Umfahrungsweg' langs de landgoederen van de prins, afgesneden door een rechte weg tussen de Korte Kerkdam en de Rijksstraatweg. De Menkenlaan, de zuidelijke begrenzing van Backershagen, was tevens de toegangsweg naar de toenmalige boerderij ''t Hofje van Hooge Linde'.
De opdrachtgever, getrouwd met Leoni Hubertina Anna Maria van Zweden liet een huis bouwen dat grote gelijkenis zou vertonen met het huis L'Hermitage, een Zweeds koninklijk buitenverblijf. In het bestek wordt voor verschillende interieuronderdelen als schouwen ed., gebruik gemaakt van een niet nader te traceren buitenplaats 'Marienburg', waarvan enkele schouwen bewaard zijn gebleven. Als architect/aannemer trad op G.J. van der Mark uit Wassenaar.
In 1963 is het huis overgedragen aan Jonkvrouwe G.E.G. van der Wijck, de echtgenote van P.A. Huet. Sinds de jaren '80 heeft het pand een kantoorfunctie. Hiervoor hebben verschillende aanpassingen plaatsgevonden, waarbij de oorspronkelijke plattegrondindeling grotendeels is gehandhaafd.
De laat-18de eeuwse parkaanleg maakte oorspronkelijk deel uit van Backershagen, dat de toenmalige eigenaar Cornelis Backer omstreeks 1775-1780, vermoedelijk door de tuinarchitect J.G. Michael heeft laten aanleggen. Nadat prins Frederik, in bezit was gekomen van Backershagen, heeft de Duitse landschapsarchitect C.E.A. Petzold omstreeks 1854 een 'Umfahrungsweg' aangelegd langs de diverse landgoederen van de prins. Deze weg, waardoor een eenheid gelegd tussen de verschillende landgoederen, liep met een bocht over Ivecke en ging langs nog aanwezige waterpartij en een inmiddels verdwenen boerderij. Deze weg is bij de afsplitsing van Backershagen in 1912 doorsneden door de tegenwoordige Rust en Vreugdlaan, welke nu de noord-oostelijke begrenzing van Ivecke is. Omstreeks 1913-1914 is voor het huidige landhuis, in aansluiting op de toen gangbare Gemengde tuinstijl een formele tuin aangelegd, die een vrij besloten karakter heeft.
Omschrijving
Op het zuidelijk deel van het landschappelijk aangelegde bos van voormalige buitenplaats Backershagen is een vrijwel rechthoekig terrein afgekaveld dat, aan de zuid-oostzijde wordt begrensd door een parallel aan de Rijksstraatweg gelegen (vaar)sloot; aan de noord-oostzijde de Rust en Vreugdlaan; aan de noord-westzijde en zuid-westzijde eveneens door een parallel aan de Menkenlaan gelegen sloot.
Het terrein is toegankelijk via een hekwerk aan de Rust en Vreugdlaan, op de hoek met de Rijksstraatweg. Een oprijlaan parallel aan de Rijksstraatweg leidt naar een voorplein met keerlus, waaraan het huis is gelegen. Voor de situering van het huis is rekening gehouden met een reeds bestaande open ruimte in het bos, waarbij de monumentale voorgevel gericht is naar de Rijksstraatweg. Het terrein wordt, met uitzondering van de Rust en Vreugdlaan, omgeven door een kunstmatige duinruggen, waarbij op de uiterste westhoek het tuinhuisje staat.
Waardering
De buitenplaats Ivecke met bijbehorende onderdelen is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde
- als gaaf en karakteristiek voorbeeld van een vroeg 20ste-eeuw landhuis in Neo-Lodewijk XVI-stijl, dat geïnspireerd is op een Scandinavische buitenplaats.
- als representatief voorbeeld van een monumentaal landhuis met bijbehorende onderdelen, naar analogie van historische buitenplaatsen, kenmerkend voor de eerste fase in de ontwikkeling van Wassenaar tot villadorp.
De verschillen de onderdelen zijn zeer gaafheid in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering, zowel wat betreft het exterieur als het interieur;
De verschillende onderdelen zijn tevens van belang vanwege hun ruimtelijke, functionele en stilistische samenhang.
De buitenplaats is stedebouwkundig van algemeen belang als onderdeel van een waardevolle en omvangrijke landgoederenzone aan weerszijden van de Rijksstraatweg in het algemeen en in relatie tot de aangrenzende buitenplaats Backershagen in het bijzonder.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Speelgebouw | Sport, recreatie, vereniging en horeca | Sport en recreatie | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rust en Vreugdlaan | 2 | – | 2243 AS | Wassenaar | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | F | 9635 | – | Wassenaar |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1913 | 1913 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Mark, G.J. van der ; Zuid-Holland | aannemer / uitvoerder | – |