Schouwweg 81, Wassenaar
Inleiding complexonderdeel 4
De bij het WAVO-park behorende TUINAANLEG in Decoratieve Tuinstijl is in 1927 ontworpen door de Haagse architect S. de Clerq, die tevens optrad als huisarchitect van de opdrachtgevers, het echtpaar Van Ommeren-de Voogt. Het ontwerp is aangegeven op de bouwtekening van de woningen. Langs de voorgevel staan ijzeren LANTAARNS uit de bouwtijd. De toegangsweg leidt over twee BRUGGEN uit 1927 met gemetselde balustrades. De rand tegen de achtergevel van het gebouw was oorspronkelijk met rotstuintjes ingericht, zodat een vloeiende overgang van steen naar groen werd verkregen. Achter het gebouwencomplex vrije zichten over de weilanden die aan de oostzijde worden beëindigd door een rechte bomenrand, waarachter het park van de buitenplaats Rust en Vreugd ligt.
Omschrijving
Voor het gebouwencomplex gelegen tuin bestaande uit een (iets hoekige) halvemaanvormige waterpartij en daar omheen een eveneens halvemaanvormige toegangsweg. Tussen de trappen naar de bovenwoningen bevinden zich kleine voortuintjes, waarlangs ijzeren straatlantaarns zijn geplaatst. De waterpartij heeft graskanten, afgeronde oevers en een steil talud met op de middenas een trapje naar het water. Aan de straatzijde staan boomgroepen en heesters, coniferen en rododendrons. De waterpartij staat via duikers met daarover twee bruggen in verbinding met een sloot. De bruggen zijn herkenbaar aan gemetselde balustrades in de stijl van de Nieuwe Haagse School met verspringende delen. Het talud aan de achterzijde van het gebouw is - voorzien van trappen - opgenomen in de achtertuintjes, die van het omlopende halvemaanvormige pad worden gescheiden door een haag. De aanleg wordt begrensd door een halvemaanvormige sloot.
Waardering
De tuinaanleg bij het WAVO-park is van algemeen belang vanwege cultuurhistorische, architectuurhistorische waarde en vanwege de ensemblewaarde:
- vanwege het ruimtelijke concept en de eenheid tussen het gebouw en de groenaanleg;
- vanwege de aanleg in decoratieve tuinstijl;
- als tuin behorend bij de woningen met winkel van het WAVO-park;
- voor het oeuvre van de architect S. de Clerq;
- vanwege de functioneel ruimtelijke samenhang tussen de verschillende onderdelen van het complex.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Het bij de historische buitenplaats Rust en Vreugd behorende WAVOpark bestaat uit BEJAARDENWONINGEN met WINKEL (1), twee TOEGANGSHEKKEN (2), een TRANSFORMATORHUISJE of oeconomiegebouw (3), een TUINAANLEG (4) met waterpartij, bijbehorende lantaarns en brug, welke in de periode 1927-1929 naar een ontwerp van de Haagse architect S. de Clerq in een Engelse landhuisstijl met elementen van de Nieuwe Haags School tot stand is gekomen. Aangezien het tuinontwerp ook voorkomt op het bouwtekening van het door S. de Clerq ontworpen gebouw is deze waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor de tuinaanleg in een Decoratieve tuinstijl. De tuinaanleg vertoont grote overeenkomsten met het eveneens door De Clerq ontworpen nabijgelegen Johannahuis. Als verantwoordelijke voor de tuin wordt dhr. Drenth genoemd en het ligt voor de hand dat ook hij beplanting bij het Johannahuis voor zijn rekening heeft genomen.
WAVO is de afkorting voor Wilhelmina Alida van Ommeren, die samen met haar man de heer van Ommeren eeuw aan het begin van de 20ste eeuw de buitenplaats Rust en Vreugd kocht. De charitatieve werkzaamheden van het echtpaar leidde er toe dat zij aan de rand van de buitenplaats in 1927 het WAVO-park lieten bouwen. Hier konden 28 families, die buiten hun schuld om hun vroegere levenswijze niet konden volhouden, kosteloos een woning krijgen. De heer en mevrouw Van Ommeren-de Voogt hadden S. de Clerq als huisarchitect in dienst. Opdrachtgevers voor het complex waren de regenten der Wilhelmina-Alida-Stichting.
Omschrijving
Het WAVO-park ligt op de historische buitenplaats Rust en Vreugd langs de Schouwweg. Het grenst aan de voorzijde aan de bosrijke begroeiing van de Schouwweg en aan de achterzijde aan de weilanden van de buitenplaats.
Het cresentvormige gebouw is geplaatst tegen een schuinoplopend terrein, dat aan straatzijde het hoogste is. Hierdoor is het gebouw aan de voorzijde (noordwestzijde) twee bouwlagen en heeft het aan de andere een schuin aflopend talud, die zijn opgenomen in de achtertuinen. Tussen de trappen naar de bovenwoningen bevinden zich kleine voortuintjes, waarlangs ijzeren straatlantaarns zijn geplaatst.
Aan weerszijden van het terrein bevindt zich een toegangshek met een gebogen oprijlaan, bestaande uit een rijweg en een wandelpad. Binnen deze keerlus bevindt zich een grote rechthoekige waterpartij met aan de noordwestzijde de tuinaanleg. Voor beide hoekpaviljoens loopt een pad achterlangs de achtertuinen van het complex.
Aan de noordoostzijde bevindt zich het transformatorhuisje.
Waardering
Het WAVO-park is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde
- als karakteristiek en vroeg voorbeeld van de typologische ontwikkeling van bejaardenwoningen in een niet stedelijk gebied uit de jaren '20 van de 20ste eeuw.
- als voorbeeld van bejaardenwoningen in Engelse Landhuisstijl uit de jaren '20 van de 20ste eeuw.
- als bijzondere uitdrukking van een sociale-culturele ontwikkeling, waarbij particulieren stichting woningen staat voor bepaalde groepen uit de samenleving.
- doordat het complex van belang is voor de oeuvre van de Haagse architect S. de Clerq.
Het WAVO-park is van algemeen belang vanwege de ensemblewaarde:
- als essentieel onderdeel van een groter geheel met bijzondere sociaal-culturele waarden.
- vanwege de bijzondere situering in een landschappelijk gebied, waarbij het gebouw qua bouwstijl en hoofdvorm aan bij het landelijk karakter ervan.
Het complex is vrij gaaf in hoofdvorm en wat betreft materiaalgebruik en detaillering. Het interieur heeft verschillende oorspronkelijke interieuronderdelen. Het complex is van belang vanwege de architectonische kwaliteit en de ruimtelijke, functionele en deels ook stilistische samenhang met de overige samenstellende onderdelen van zowel dit complex als het hoofdcomplex.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Tuin | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Schouwweg | 81 | – | 2243 BL | Wassenaar | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | F | 11142 | – | Wassenaar |
– | F | 11143 | – | Wassenaar |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1927 | 1927 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Clerq, S. de ; Zuid-Holland | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Ommeren-de Voogt ; Zuid-Holland | opdrachtgever | – |