Inleiding

KANTOORGEBOUW en FABRIEKSGEBOUW van De Porceleijne Fles, gebouwd in 1930 naar een ontwerp van de architect en T.H. lector A. van der Lee in een stijl waarin invloeden van de Late Amsterdamse School en de Nieuwe Zakelijkheid zijn verwerkt. Dit gebouw was een vervanging van en toevoeging aan het reeds bestaande complex dat in het tweede decennium van de twintigste eeuw is gebouwd. Het pand is aan de achtergevel (noordzijde) verbouwd. Een luifel markeert de vernieuwde entree van het bedrijf.

Het interieur van het gebouw bevat een bijzonder trappenhuis, dat geheel versierd is met door fabriek zelf vervaardigde keramische tegels. Op de begane grond zijn delen van het overige interieur gewijzigd als gevolg van de herinrichting en uitbreiding van de tentoonstellingsruimten.

Omschrijving

Het kantoor is met haar van oorsprong rechter zijgevel aan een ventweg langs de Rotterdamseweg gesitueerd. De oorspronkelijke voorgevel, die thans niet meer als zodanig in gebruik is, is gelegen aan een smalle zijweg. Het gebouw bestaat uit drie aan elkaar gekoppelde rechthoekige volumes met plat dak, verschillend in lengte, breedte en hoogte. Het hoofdvolume telt drie bouwlagen. De overige volumes tellen twee bouwlagen en zijn geplaatst aan de noordzijde van het hoofdvolume.

De gevels zijn opgetrokken in een grauwe baksteen in kruisverband. In de gevels is decoratief metselwerk toegepast. De bovenzijden van de gevels zijn afgedekt met bouwkeramische tegels. De rechthoekige vensters bestaan uit enkele en samengestelde raampartijen met stalen roeden en bovenlichten.

De symmetrische voorgevel (zuidzijde) heeft een rechthoekig gevelvlak met hoekpenanten. De negen traveeen tellende gevel is voorzien van een middenrisaliet ter breedte van een travee. de middenrisaliet is tevens voorzien van twee hoekpenanten. De dubbele deuren van de entree zijn omlijst door bouwkeramiek. Deze keramiek kent een expressionistische vormgeving. De teruggelegen gevelvlakken hebben elk vier venstertraveeen.De vensters in de eerste en tweede bouwlaag zijn geplaatst in iets teruggelegen velden. Lisenen scheiden de velden van elkaar. De vensters in de derde bouwlaag zijn voorzien van hardstenen middendorpels.

De asymmetrische achterzijde is samengesteld uit de achtergevel van het hoofdvolume en de twee achtergevels van de volumes, die ten opzichte van dit hoofdvolume risaleren. In de gevel van de linker risaliet bevindt zich de toegang tot de tentoonstellingsruimtes.

De asymmetrische linker zijgevel is aanmerkelijk soberder vormgegeven. Het drie bouwlagen hoge hoofdvolume is van het twee bouwlagen hoge volume onderscheiden door een brede hoekpenant. In de eerste bouwlaag van het hoofdvolume bevinden zich twee brede rechthoekige vensters waartussen een met bouwkeramiek versierd toegang is geplaatst. In de tweede en derde bouwlaag bevinden zich vensters, die door bakstenen muurdammen van elkaar zijn gescheiden.

De asymmetrische rechter zijgevel bestaat van links naar rechts uit drie onderdelen. Ten eerste het op eenzelfde wijze gelede hoofdvolume, bestaande uit drie bouwlagen en elf traveeën breed, voorzien van hoekpenanten en de naam 'DE PORCELEYNE FLES' op het muurvlak onder de reeks vensters van de derde bouwlaag. Ten tweede een twee bouwlagen hoog en vier traveeën tellende vleugel, eveneens vooorzien van een hoekpenant. Ter derde de teruggelegen toegang tot de fabriek en de daarboven gelegen alteliers.

De centrale trappartij met vide is geheel bekleed met flesgroene bouwkeramiek en is daarmee het belangrijkste representatieve element in het interieur. In de tentoonstellingsruimten, die vele malen zijn aangepast, en zich thans uitstrekken tot aan de fabriekshallen, zijn onder meer vele bijzondere voorbeelden van bouwkeramiek geplaatst van vóór 1940 bewaard gebleven.

Waardering

Het kantoor- en fabrieksgebouw is als onderdeel van het complex De Porceleyne Fles van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de ensemblewaarde.

Het complexonderdeel heeft cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van een specifieke bedrijfstak, die van groot belang was en is voor de ontwikkeling van de voor de regio Delft kenmerkende keramische industrie. Het complexonderdeel heeft architectuurhistorische waarde vanwege de veelvuldig toegepaste, door het bedrijf zelf vervaardigde bouwkeramiek, een bouwmateriaal dat in de eerste decennia van de twintigste eeuw van grote invloed was op de ontwikkeling van de architectuur. Daarnaast heeft het complexonderdeel architectuurhistorische waarde als regionaal voorbeeld van de ontwikkeling van een bouwstijl, alsmede vanwege de belangrijke plaats van het complexonderdeel in het oeuvre van de architect A. Van der Lee. Het complexonderdeel heeft ensemblewaarde vanwege de ruimtelijk-functionele relatie met de overige onderdelen van het complex .

Het complexonderdeel is tevens van belang vanwege de redelijke mate van gaafheid.