Inleiding

Uit verschillende bouwvolumes samengesteld BEDRIJFSPAND met KANTOOR, PAKHUIS, BOVENWONING en STOEP van de firma W. Kwakkelstein, hoofdonderdeel van het gelijknamige complex. Het samengestelde pand kent een lange geschiedenis die terugvoert naar 1737 toen Cornelis Langstraten het pahuis met woonhuis liet bouwen. Via diverse verervingen, verkopen en ruilen kwam het pakhuis annex woonhuis met erf en tuin in 1856 in handen van Corstiaan en Gerrit van Dusseldorp, die het pand in 1857 liet vernieuwen. In 1895 kochten de heren Willem en Machiel Kwakkelstein en de heer Hendrik Doelman het pand van Willem Jacobus van Dusseldorp. In 1896 werd het binnen metselwerk- en pleisterwerk van het pand door de Vlaardingse timmerlieden de Gebroeders Kijne vernieuwd en kreeg het zijn huidige eclectische voorkomen.

N.B. Het pand heeft in de loop der jaren een aantal verbouwingen ondergaan, waarbij met name in het interieur wijzigingen hebben plaatsgevonden. De vensters op de eerste verdieping waren eertijds voorzien van houten persiennes.

Omschrijving

Het op een samengestelde plattegrond grotendeels in IJsselsteen opgetrokken bedrijfspand, bevindt zich in de rooilijn van de Westhavenkade en heeft links een drie vensterassen brede tuitgevel en rechts een lijstgevel van twee vensterassen. Het pand is deels onderkelderd en telt twee bouwlagen en een hoge kapverdieping onder een schilddak links oplopend over de bouwmuur, die als puntgevel net iets boven het dak van het naastgelegen pand uitkomt. Achter de tuitgevel bevindt zich een zadeldak tot aan het voorschild. Het dak is gedekt met rode holle pannen. Aangezien het pand op het dijktalud is gebouwd is het aan de achterzijde iets hoger, waar het een extra souterrainverdieping heeft. De gevel is boven een hoge grijs geverfde plint voorzien van wit pleisterwerk met schijnvoegen. De kozijnen van de (schuif)vensters en deuren zijn van hout en voorzien van natuurstenen vensterbanken. De ingang, bereikbaar via een natuurstenen stoep, bevindt zich in het midden van het linker bouwvolume en bestaat uit een houten deur met zes cassettes en een tweeledig bovenlicht. De deur wordt geflankeerd door twee hoge schuifvensters met zesledige roedenverdeling. De verdiepingen hebben in het midden een hijstravee met dubbele laaddeuren voorzien van kruisvensters en houten cassettes. Deze worden geflankeerd door schuifvensters met kruisvormige roedenverdeling, op de eerste verdieping asymmetrisch geplaatst. In de nok bevindt zich een smeedijzeren roosvenster. De tuit van de gevel wordt afgedekt door een lijst die eindigt in een aedicula-achtige bekroning in de top. Het lagere rechter bouwvolume heeft geheel rechts een dubbele houten poort die met een onderdoorgang via een met rode klinkers bestrate hellingbaan toegang verleent tot het achterliggende bedrijfsterrein. Verder wordt de begane grond geheel ingenomen door een grote houten winkelpui bestaande uit een groot driedelig venster met dito bovenlichten voorzien van glas-in-lood waarop in blauwe kapitalen de firmanaam W. KWAKKELSTEIN, HARINGHANDEL is aangebracht en een smaller venster met dito bovenlicht. De vensters worden geflankeerd door gecanneleerde pilasters en worden bekroond door een geprofileerde kroonlijst met guttae. In de verdieping bevinden zich twee schuifvensters met kruisvormige roedenverdeling. De gevel van dit bouwvolume wordt beëindigd door een brede geprofileerde daklijst met bakgoot. Het bouwvolume met de tuitgevel loopt op het achterterrein door met een rechthoekig bouwvolume met een souterrain, twee bouwlagen en een kapverdeling onder een met pannen gedekt zadeldak. De hier vrij gesitueerde noordelijke gevel heeft drie vensterassen en op het einde een hijsas met houten laaddeuren op de eerste verdieping en, hoger opgetrokken, in de kapverdieping. Het souterrain heeft geheel rechts een kleine houten deur; de begane grond heeft drie hoge schuifvensters; de eerste verdieping drie kleine vensters. De geheel gepleisterde gevel is tussen de verdiepingen voorzien van ijzeren muurankers. De achtergevel is eveneens een tuitgevel en behalve de twee vensters in de kapverdieping en het ijzeren roosvenster in de nok, geheel blind uitgevoerd. Langs de daklijn bevinden zich muurankers. Het bouwvolume met de lijstgevel loopt minder diep door met een eveneens wit gepleisterde (tuit)gevel aan de achterzijde. Hierin bevindt zich rechts een deur die toegang verleent tot het souterrain en links twee gekoppelde vensters met bovenlichten. Op de eerste verdieping rechts een hoog tweeledig venster met bovenlicht en in de nok een venster met bovenlicht. Langs de daklijn bevinden zich ijzeren muurankers. In het interieur zijn met name van belang, voorzover nog oorspronkelijk, de houtenkapconstructie en de (eiken)houten binten en vloeren van de verschillende verdiepingen. In de kelder zijn de gemetselde troggewelven en de plavuizen vloer van belang. Voor de gevel bevond zich oorspronkelijk een natuurstenen stoep conform het naburige pand (nummer 69), waarvan hier alleen de natuurstenen zerken en voor de winkelpui twee achthoekige betonnen stoeppijlers resteren.

Waardering

Achttiende- en grotendeels negentiende-eeuws uit verschillende bouwvolumes samengesteld bedrijfspand van haringhandelaar W. Kwakkelstein, van algemeen belang vanwege typologische waarde als voorbeeld van een rederijkantoor/pakhuis en vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde als herinnering aan de Vlaardingse haringhandel, als hoofdonderdeel van het complex Kwakkelstein ook van belang vanwege ensemblewaarde met overige complexonderdelen en van belang wegens beeldbepalende waarde met de overige (pak)huisbebouwing aan de Westhavenkade en vanwege de situering aan de haven, verbonden met de ontwikkeling van de stad.