Arnhem
Gemeente Arnhem
Team Welstand en Erfgoed
Eusebiusbuitensingel 53
6828 HZ Arnhem
Postbus 90296
6800 EL ARNHEM
T. 0800-1809
www.arnhem.nl
Monumentenkaart
Bij monumenten wordt vaak gedacht aan bijzondere gebouwen. Maar ook bruggen, begraafplaatsen, hekwerken en andere objecten kunnen een beschermd monument zijn. Binnen monumenten kan een onderscheid gemaakt worden tussen twee soorten objecten: rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten. Daarnaast kent Arnhem beschermde stads- en dorpsgezichten.
Beschermde Stadsgezichten
Beschermde stads- en dorpsgezichten zijn bijzonder en zeer waardevol vanwege hun ontwikkelingsgeschiedenis die terug te vinden is in onder meer de stedenbouwkundige opzet, de bebouwing, de wegenstructuur en het groen. Voor een beschermd stadsgezicht wordt een speciaal beschermend bestemmingsplan opgesteld. Arnhem kent 7 rijksbeschermde stadsgezichten en 2 gemeentelijk beschermde stadsgezichten:
- Geitenkamp
- Mussenberg
- Patrimoniumbuurt-Vogelwijk
- Sonsbeekkwartier-noord
- Sonsbeekpark en omgeving (inclusief Transvaalbuurt en Burgemeesterswijk)
- Spijkerkwartier-Boulevardkwartier
- Van Verschuerwijk
- Historische binnenstad van Arnhem
Team Welstand & Monumenten
Het Team Welstand & Monumenten zet zich in om het erfgoed binnen de gemeente op duurzame wijze te behouden voor de toekomst. De adviseurs stellen beleid op met betrekking tot monumenten en erfgoed in de gemeente en vormen het bevoegd gezag. In Arnhem wordt cultuurhistorie ingezet als een kans en niet als een belemmering. De gemeente wil dat cultuurhistorie op een vroeg moment een actieve rol gaat spelen in veranderingen en ontwerpkeuzen. Woningeigenaren, projectontwikkelaars en andere bedrijven worden actief betrokken bij de ontwikkeling van het beleid.
Duurzaam Monument
Historische gebouwen bewaren voor de toekomst, maar ook aanpassen aan de moderne tijd. Het komt in een stroomversnelling, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Het nieuwe boek 'Een warme jas' inspireert eigenaren van oude huizen, aannemers, restaurateurs, maar ook gemeenten en omgevingsdiensten in wat de mogelijkheden zijn.
Duurzaamheidsadvies
Een specifiek duurzaamheidsadvies van een Duurzame Monumenten (DuMo) adviseur zorgt ervoor dat uw monument verduurzaamd wordt met oog voor de monumentale waarden.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Funderingsloket Arnhem
Het verzakken van woningen en de schade die aan de fundering kan ontstaan, is een probleem dat in Nederland steeds meer voorkomt door toenemende droogte. Ook in de wijk Malburgen lijkt dit een probleem te worden.
Om meer te weten te komen over de oorzaak van de funderingsschade in Malburgen, heeft de gemeente besloten om, als de eigenaren dat willen, de koopwoningen uit de periode 1947-1955 in Malburgen te laten onderzoeken. Bewoners die hiervoor in aanmerking komen, hebben een brief van ons gekregen. Bewoners die zich hebben aangemeld, weten dat het onderzoek is gestart en in mei 2024 wordt afgerond.
Om u zo goed mogelijk te helpen, hebben we een digitaal loket geopend. Vragen kunt u mailen naar fundering@arnhem.nl.
Vanaf 16 mei 2024 wordt er ook een fysiek loket geopend in de wijkpost Malburgen (adres: Middelgraaflaan 8a). Dit loket is in het winkelcentrum Malburgen. Bij beide loketten kunt u terecht met vragen over funderingsproblemen.
Welke regeling past bij mij?
Met ‘Alle monumentenregelingen op een rij’ biedt het Restauratiefonds een overzicht van de mogelijkheden voor uw monument met gunstige financieringen, subsidies en overige vergoedingsacties.
Wilt u weten voor welke regelingen u in aanmerking komt?
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Een monument mag je niet zomaar verbouwen, restaureren of slopen. Raadpleeg altijd vooraf de gemeente. De Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA) helpt u graag met de aanvraag van een omgevingsvergunning. Voor alle bouwkundige wijzigingen aan een monument heeft u een vergunning nodig, evenals voor kleurwijziging. Zie ook de veel gestelde vragen. Daarnaast geeft de gemeente graag advies over alle zaken rond onderhoud, restauratie en het ontwikkelen van een verbouwplan.
Wilt u weten welke regels en beleid gelden voor uw monument? Bekijk de documenten van alle overheden zoals de omgevingsvisie van de provincie of het omgevingsplan van uw gemeente via Regels op de kaart.
Een vergunning aanvragen, melding doen of checken of u een vergunning nodig heeft kan via het Omgevingsloket.
Groene leges bij duurzame maatregelen
De gemeente Arnhem wil duurzame initiatieven stimuleren. Daarom betaalt u bij verschillende duurzaamheidsmaatregelen geen of minder kosten (leges) om een vergunning te krijgen. Gaat u verduurzamen en wilt u hier meer informatie over?
Geschiedenis Arnhem
Archeologische vondsten wijzen erop dat zo'n 70.000 jaar geleden al menselijke bewoning was in het gebied waar nu de stad Arnhem ligt. De stad wordt in de Middeleeuwen voor het eerst genoemd als Arneym in een register van de bezittingen van de Abdij van Prüm in de Eifel. De stad ontstond op de plek waar de weg tussen Nijmegen en Utrecht/Zutphen zich splitste. In 1233 kreeg Arnhem stadsrechten en groeide de stad verder waardoor de vestingwallen rondom de stad meerdere keren moesten worden aangepast. Arnhem werd in het Habsburgse Rijk, een van de vier hoofdsteden in Gelre.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de stad het toneel van de Slag om Arnhem, een historische luchtlanding en veldslag die van 17 tot 25 september 1944 plaatsvond, als onderdeel van Operatie Market Garden. Het is de grootste operatie op Nederlands grondgebied tijdens de Tweede Wereldoorlog. Helaas had kon de laatste brug (bij Arnhem) niet worden ingenomen en werd het westen van Nederland mede hierdoor niet bevrijd. Door bombardementen, zowel door de Duitsers als de geallieerden, werd de stad grotendeels verwoest.
Meer monumenten informatie
- Arnhems historisch genootschap Podesse Conamur
- Historische Kring Elden
- ‘t Gilde stadswandeling Arnhem
- Erfgoed Gelderland
- Collectie Gelderland
- Gelders Landschap en Kasteelen
- De Monumentenwacht Gelderland helpt monumenteneigenaren met het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Gelders Restauratie Centrum
- Provincie Gelderland
- AWN – Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie, afdeling Zuid Veluwe en Oost Gelderland
- Museum Arnhem
- Eusebiuskerk
- Airborn Museum
- Nederlands Openluchtmuseum
- Gelders Arcadië