Snel energie besparen
Energie besparen werkt aan twee kanten. U heeft namelijk minder energiekosten, maar u stoot ook minder uit. Daarmee bespaart u dus kosten en het milieu. Met deze kleine aanpassingen kunt u er vandaag al mee aan de slag!
Waarmee bereikt u de meeste winst?
Gebruik bestaande elementen
Maak gebruik van de elementen die er al zijn, de oorspronkelijke bouwers namen destijds al maatregelen die u ook vandaag helpen energie te besparen:
- Herstel de binnen- of buitenluiken en sluit ze ’s avonds.
- Herstel de ensuitedeuren en sluit ook deze ‘s avonds.
- Gebruik de oorspronkelijke natuurlijke ventilatievoorzieningen, zoals het open laten van historische ventilatieroosters in gevels of schoorsteenkanalen.
- Laat de leilinden staan, of plant nieuwe als ze er nog niet staan. In de zomer zorgen deze bomen voor schaduw en in de winter laten ze juist zonlicht door doordat de bomen dan geen bladeren hebben.
Zelf aan de slag
Energie besparen en uw monument duurzamer maken hoeft niet veel geld te kosten. Sommige tips zijn zelfs helemaal gratis, zoals het ontdooien van uw vriezer! Met deze tips en aanpassingen kunt u in veel gevallen vandaag al beginnen:
- Schakel de verwarming uit in ruimtes die u niet gebruikt en laat uw apparatuur niet stand-by staan.
- Ontdooi regelmatig uw diepvries; 2 mm ijs doet het verbruik al met 10% stijgen.
- Gebruik energiezuinige verlichting zoals LED-lampen.
- Installeer een waterbesparende douchekop.
- Plaatst tochtstrips.
Kleine investering, groot resultaat
Sommige maatregelen kosten iets meer, maar leveren u wel een grote besparing in energie op. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Hang dikke gordijnen op bij ramen met enkel glas en sluit ze op tijd. Dikke gordijnen verminderen het warmteverlies door het raam tot wel 40%.
- Plaats rolgordijnen met warmtereflecterende folie, dit is net zo effectief als het sluiten van de raamluiken.
- Plaats radiatorfolie achter uw radiatoren. Deze folie beperkt dat warmte via de muur naar buiten verdwijnt.
- Laat voor een optimale werking de bestaande cv-installatie ‘waterzijdig' inregelen. Dat zit zo: uit een CV-ketel komt warm water voor de radiatoren. Alleen, de eerste radiator krijgt véél meer warm water dan de radiator die als laatste in de rij zit. Oplossing: de eerste radiator een beetje 'knijpen', die krijgt dus minder water. En de laatste staat 'vol' open. Alleen een goed installatiebedrijf kan u hierbij helpen. Een goed ingeregeld CV systeem geeft tot 30% of meer warmte!
- Vervang op tijd – vaak al na 10 jaar – de cv-ketel door een meer energiezuinige versie zoals een hr-ketel of stap over op verwarming met hernieuwbare brandstof, zoals een houtgestookte cv-ketel (houtpelletkachel).
- Plaats achterzetramen. Er zijn schildersbedrijven die gebruikt 7mm glas aanbieden en op maat snijden. Plak er met siliconenkit een houten lijst omheen. In de zomer makkelijk te demonteren.
Duurzaamheidsadvies voor monumenten
Heeft u de tips op deze pagina al in de praktijk gebracht en wilt u weten wat er nog meer mogelijk is? Een Duurzaamheidsadvies geeft u meer inzicht in wat er voor uw monument mogelijk is op het gebied van energie besparen. Vraag de scan aan of bekijk één van de onderstaande energiebesparende maatregelen.
Zonne-energie
Ook voor monumenten is zonne-energie een mogelijkheid! Wel moet u met het plaatsen van de installaties rekening houden met de monumentale waarden van uw pand.
Glas verduurzamen
Er zijn meerdere manieren om uw glas en kozijnen te verduurzamen. Welke optie voor uw monument geschikt is, hangt af van of uw glas monumentaal of niet is.
Financieringsmogelijkheden
Er zijn verschillende mogelijkheden om uw (grote) verduurzamingswerkzaamheden te financieren. Denk hierbij aan de Duurzame Monumenten-Lening van het Restauratiefonds of een regionaal fonds. Welke mogelijkheid het best bij u past, ligt aan uw plannen en aan de regio waarin uw monument zich bevindt.
Een duurzaam monument in 10 stappen
Een monument verduurzamen is een geweldige puzzel. Waar begint u mee en waar moet u op letten? Met bouwfysicus Marc Stappers van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed maakten we een handig stappenplan.
Veelgestelde vragen
-
‘Wat is een goed moment om te gaan verduurzamen?’
Wij legden de vraag voor aan Felix Kusters verduurzamingsadviseur voor de stichting ERM (stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg).
‘Wij zeggen altijd: laat verduurzaming zoveel mogelijk parallel lopen met restauratie- of verbouwingsplannen. Als je verduurzaming integreert in deze plannen, dan kunnen de maatregelen ingepast worden in de werkzaamheden die toch al uitgevoerd gaan worden, dat levert dus een ander kostenplaatje op. De DuMo-adviseur kan een overzicht maken van wat wij noemen de ‘natuurlijke momenten’ waarop je het best kunt gaan verduurzamen. En ook de Monumentenwachten kunnen bij een schouw een overzicht maken van verduurzamingsmogelijkheden en -momenten. Heb je geen verbouwingsplannen dan is verduurzamen natuurlijk toch aan te bevelen, alleen zijn dan de terugverdientijden vaak wat langer dan op een natuurlijk moment.’ -
Hoe financier ik als particuliere eigenaar van een rijksmonumentaal woonhuis de instandhoudingskosten en de verduurzamingskosten?
We bevragen Grietje Hofstede, accountmanager bij het Restauratiefonds en deskundig op het gebied van financieringen.
‘Dan heb je twee opties: je kunt via het Restauratiefonds een laagrentende lening aanvragen. Laag betekent ongeveer 3 procent beneden de tarieven van reguliere banken. En de tweede optie is 38% subsidie aanvragen over de werkzaamheden. Let wel op, deze subsidie geldt alléén voor instandhoudingskosten, verduurzamingsmaatregelen kunnen tegen een laagrentende lening worden gefinancierd.’ -
Kan ik ook subsidie aanvragen voor de verduurzaming van mijn monument?
We bevragen Grietje Hofstede, accountmanager bij het Restauratiefonds en deskundig op het gebied van financieringen.
‘Verduurzamingskosten vallen buiten de woonhuissubsidie voor rijksmonumenten. Maar gelukkig is er wel Duurzame Monumenten-Lening.De duurzame monumentenlening is een hypothecaire lening met gunstige voorwaarden voor eigenaren van rijksmonumenten die hun pand willen verduurzamen.’
-
'Wat is er mogelijk qua glas?'
Huub van de Ven van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en zelfstandig adviseur Martijn Haitink vertellen erover.
Martijn: ‘Momenteel zijn er technische ontwikkelingen gaande, waardoor er glas voorhanden komt met een bijna gelijke isolatiewaarde als HR++ en toch van een dikte van maar ongeveer 10 mm. Dat past dan vaak wel in een monumentaal raam of kozijn. Wij passen dat tegenwoordig wel vaker toe. Dit glas is ook in een ‘getrokken’ uitvoering verkrijgbaar, waardoor het een monumentale uitstraling krijgt. Hierbij gebruik je stopverf vervangende kit, waardoor er geen glaslatten nodig zijn. Ook dat zorgt voor behoud van het monumentale karakter. Daarnaast is er nu vacuümglas van 6 mm dikte met een zeer goede isolatiewaarde beschikbaar. Belangrijk hierbij is wel dat er een rasterpatroon in zit, zeer minimaal, maar toch. Ik adviseer mensen om dit glas wel eerst te bekijken, voor ze het bestellen.’ Huub beaamt dat het verstandig is om van dit en ander glas vooraf goed het uiterlijk te bekijken. -
'Isoleren, daar hoor je veel waarschuwingen over. Hoe doe je dat verantwoord?'
Wij legden de vraag voor aan Felix Kusters verduurzamingsadviseur voor de stichting ERM (stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg).
‘Isoleren van monumenten levert veel bouwfysische vragen op. Verantwoord isoleren betekent vooral dat je vochtproblemen voorkomt. Je wilt niet een vochtprobleem creëren waardoor de constructie wordt aangetast. Op www.verduurzamingsrichtlijnen.nl van de stichting ERM staat veel informatie over dit thema. Deze informatie is eigenlijk bedoeld voor professionals, maar is ook zeker voor eigenaren die zich al een beetje in de materie hebben verdiept interessant. Verder hebben we uitvoeringsrichtlijnen opgesteld voor bedrijven werkzaam in de monumentensector waarin ook verduurzaming veel aandacht krijgt. Deze zijn te raadplegen op de website.’