Inleiding

Het 'Hofstedehuis' is in 1783-1784 gebouwd door timmerman/architect Abraham Martinus Sorg. Deze verkocht het WOONHUIS nog in hetzelfde jaar aan F.O. van Dornberg Heiden, die het op de voormalige zwaaikom van de Hoofdvaart georiënteerde pand op zijn beurt in 1804 verkocht aan mr. W. de Lille. In 1816 kwam het huis in bezit van mr. Coenraad Wolter Ellents Hofstede, wiens naam sindsdien aan het pand is verbonden. In 1927 verloor het huis zijn woonfunctie en werd het onder meer bekend als Hotel-cafe-restaurant 'Royal'.

Het in een sobere Classicistische stijl gebouwde huis is meerdere malen verbouwd, waardoor alleen de op de Collardslaan gerichte voorgevel nog representatief is voor het oorspronkelijke aanzien van het 'Hofstedehuis'.

Omschrijving.

Het vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken pand heeft twee bouwlagen onder met geglazuurde Hollandse pannen gedekte schilddaken met houten dakkapellen met profiellijst, schoorsteenschachten op alle vier nokhoeken (waarvan de twee voorste onder concaaf gewelfd zinken spitsje) en een entablement met geprofileerde gootlijst op klossen. De symmetrische voorgevel is vijf-assig met licht getoogde zesruits schuifvensters met persiennes onder strekken. Het pand had in deze gevel oorspronkelijk geen entree. Deze is waarschijnlijk omstreeks 1900 ingebouwd ter vervanging van een der vensters. De vrij nieuwe deur heeft een bovenlicht en een omlijsting van op hardstenen basementen staande pilasters met casementen en een kroonlijst. De linker zijgevel is eveneens vijf-assig, maar het is te zien dat de gevelpartij links van de twee rechter traveeën is vernieuwd. De gevel is links van de bouwnaad waarschijnlijk van negentiende eeuwse oorsprong en heeft op de verdieping een gepleisterde middentravee met openslaande deuren, waarvoor zich waarschijnlijk een balkon bevond. De vensters in het oudste, rechter deel van deze gevel zijn gelijk aan de vensters in de voorgevel, de vensters in het linker geveldeel zijn smaller en niet met persiennes behangen. De pui hierin detoneert met de rest van het pand en is gevat in een twintigste eeuws gevelveld. Het voorste deel van de rechter zijgevel telt per bouwlaag twee vensters met persiennes gelijk aan die in de voorgevel. De rest van de gevel en de achtergevel zijn weggewerkt achter de gevels van de belendende panden.

Waardering

Het karakteristieke huis heeft zowel historische als architectuur- historische waarde als een van de zeldzame overblijfselen van de achttiende eeuwse bebouwing van Assen. Het beeldbepalende pand staat op een bijzondere locatie en heeft als afsluitend onderdeel van de waardevolle negentiende en vroeg-twintigste eeuwse bebouwing aan de Vaart grote stedenbouwkundige en ensemblewaarde. Het huis maakt tevens deel uit van het beschermd stadsgezicht Assen.