Inleiding

Blok van vijf WONINGEN, gebouwd in 1895 in opdracht van het Ministerie van Oorlog voor de huisvesting van officieren van de Johan Willem Frisokazerne. De woningen zijn gelijktijdig met de Emmakazerne gebouwd in naar de neo-renaissance verwijzende eclectische trant en zijn zeer mooi gelegen aan de rand van het Asscher bos, met de voorgevel georienteerd op de hertenkamp.

Omschrijving.

Het vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken blok telt vijf woningen met verdieping onder met Lucas IJsbrandspannen en geglazuurde en ongeglazuurde tuiles du nord gedekte, afgeknotte schild- en zadeldaken. De gevels worden verlevendigd door speklagen en accenten van pleisterwerk en donkerrode verblendsteen. Het blok heeft een risalerende asymmetrische middenpartij onder een met geglazuurde tuiles du nord gedekt, afgeknot zadeldak. Deze middenpartij is op de begane grond voorzien van gevelopeningen onder segmentboog met sluit- en aanzetstenen en baksteenmozaieken in de boogtrommels. De holle dagkanten zijn evenals de segmentbogen van verblendsteen. Het rechter venster op de verdieping is rechtgesloten binnen een verblendstenen omlijsting en onderdorpel met triglyven en metopen. Het grote samengestelde venster links hiervan is voorzien van kwartronde bovenramen aan weerszijden van een rechtgesloten bovenraam. Hierboven staat een opgemetselde dakkapel met voluten aan de aanzet, waartussen zich een gepleisterd spaarveld met jaartal bevindt. Het getoogde openslaande venster staat tussen in overstand en op kraagstukken staande bakstenen wangen en wordt beëindigd door een kapje met profiellijst en gebogen fronton met smeedijzeren windwijzer en bollen op de schouder. De gevel wordt beëindigd door een bakstenen lijst met onder andere een op een rand met muizetand steunende gootlijst. In het voorste dakschild staat een origineel zinken dakvenster met ovaal oeil de boeuf. De woningen aan weerszijden van de middenpartij (5 en 7) staan spiegelbeeldig ten opzichte van elkaar onder afgeknot zadeldak en zijn voorzien van getoogde gevelopeningen. In het ingangsrisaliet van nr. 7 staat een fraai bewerkte originele deur met smeedijzeren raamijzers. De vensters op de begane grond zijn met elkaar verbonden door een doorlopende waterdorpel. Hierboven bevindt zich een houten balkon op bewerkte korbelen, waarop een porte brisée met getoogd bovenlicht uitkomt. De gevelbeëindigingen zijn als die van de middelste woning. De dakschilden worden voor het grootste deel aan het oog onttrokken door brede, detonerende dakkapellen. De toppen van de brandmuren zijn voorzien van brede deklijsten. De gevels van de buitenste woningen (4 en 8) zijn spiegelbeeldig vrijwel identiek aan elkaar, iets hoger opgaand en staan onder met Lucas IJsbrandspannen gedekte afgeknotte schilddaken. De brede buitenste traveeën zijn risalerend en voorzien van een rechthoekige erker (r) en een erker met afgeschuinde zijden (l). De erkers worden beëindigd door een entablement, waarop een houten balustrade staat als bij de balkons (die van nr. 4 is verdwenen). Op het erkerplat komen tussen lisenen staande porte brisées uit met rechtgesloten bovenlichten en hanekammen. De iets terugliggende gevelpartijen bevatten een cordonlijst alsmede een venster en een deur met bovenlicht onder een smalle geprofileerde kroonlijst. Het kruisvenster op de verdieping is eveneens rechtgesloten met kroonlijst en staat eveneens onder een verblendstenen segmentboog. Deze gevels worden beeeindigd door een entablement met paneel boven de porte brisée en een geprofileerde gootlijst op klampen. In het voorste dakschild van nr.4 bevindt zich nog een origineel zinken dakvenster als die van de middenwoning. De kopgevels van het blok zijn voorzien van speklagen, lisenen en een uitgemetselde, verblendstenen gevelbeëindiging met geprofileerde gootlijst. Ook aan de achterzijde is de middelste gevel risalerend en voorzien van rechtgesloten gevelopeningen onder hanekammen. Nr.4 heeft een veranda, waarop een porte brisée uitkomt en evenals nr.8 een verdiepingloze aanbouw onder plat dak. De verdiepingen van nr. 5, 6 en 7 zijn voorzien van een oeil de boeuf en hebben ook aan deze zijde detonerende dakkapellen.

Waardering

Hoewel het karakteristieke blok niet meer geheel gaaf is heeft het desondanks architectuurhistorische waarde. Het grootste belang ligt echter in de relatie van het woningblok met de zo nauw met de ontwikkeling van Assen verbonden geschiedenis van de eveneens beschermde Johan Willem Frisokazerne. Als beeldbepalend deel van de laat negentiende en vroeg twintigste eeuwse bebouwing in de "paleizenbuurt"heeft het blok tevens ensemblewaarde. Het is bovendien gelegen in het beschermd stadsgezicht Assen.