Stationsstraat 11, Assen
Inleiding
Een van de grootste als WOONHUIS gebouwde panden in Assen is het in de jaren 1873-1875, in opdracht van de gepensioneerde kapitein ter zee G. F. Servatius gebouwde huis dat bekend stond als Huize Ebbenerve. Waarschijnlijk telde het met art nouveau details verlevendigde, in eclectische stijl opgetrokken huis oorspronkelijk slechts een bouwlaag. Het huidige aanzien van het huis is het resultaat van een grote, in 1906-1907 naar een ontwerp van architect J. Smallenbroek uitgevoerde verbouwing voor de toenmalige bezitter van het huis de advocaat- procureur Jhr. mr. H.G. van Holthe tot Echten. Achter het huis lag oorspronkelijk een grote tuin met vijverpartij, die waarschijnlijk is aangelegd naar een ontwerp van de bekende tuinarchitect L.P. Roodbaard. Hiervan is echter weinig overgebleven. In de jaren 1918-1945 werd het huis bewoond door notaris Warmold L. Tonckens. Vanaf 1946 wordt het gebruikt door de Stichting Opbouw Drenthe. De bescherming heeft betrekking op het exterieur van de negentiende eeuwse en vroeg-twintigste eeuwse hoofdvorm, de erfscheiding en een enkel interieur-onderdeel.
Omschrijving
Het huis is oorspronkelijk opgetrokken vanuit een rechthoekige plattegrond. Het heeft gepleisterde gevels met schijnvoegen in de eerste bouwlaag en het avant-corps, een grijze plint, hoeklisenen en een verdieping onder met kunstofplaatjes gedekt afgeknot schilddak met houten vorstkammen. De symmetrische voorgevel met hoog opgaande middenpartij wordt gedomineerd door een breed avant-corps met schuine zijden. Alle gevelopeningen op de begane grond zijn getoogd onder kroonlijst en voorzien van persiennes en doorgetrokken onderdorpels. In het midden van de risalerende middenpartij staat een porte brisée onder een op consoles rustend balkon met smeedijzeren art nouveau hekwerk. De porte brisée die op het balkon uitkomt en de vensters aan weerszijden ervan zijn rechtgesloten en eveneens met persiennes behangen. De voorsprong wordt beëindigd door een rondboogfries en een geprofileerde gootlijst rond een concaaf gewelfd, met zink bedekt afgeknot tentdak met profiellijst en smeedijzeren art nouveau hekwerk om het plat. De rechtgesloten verdiepingsvensters zijn een gekoppeld tweelicht en voorzien van een bovenlichtomlijsting met kroonlijst en gecanneleerde pilasters aan de smalle penanten. Deze geveldelen worden beëindigd door een entablement met een fries van geglazuurde tegels met art nouveau decor en een gootlijst op klampen. De voorste dakschilden zijn voorzien van originele houten dakkapelletjes, bekleed en gedekt met zinken imitatieschubben en voorzien van een spitsje met pironbekroning. De middenpartij wordt bekroond door een grote, uit gepleisterde baksteen met schijnvoegen opgetrokken dakkapel met attiekbalustrade aan weerszijden, geprofileerde kroonlijsten op klampen, tegelfriesjes aan weerszijden van het voorste van de drie rondboogvenster met profiellijst en een met geschubde zinken platen gedekt koepeldak. Hierop staat een octogonale lantaarn met open rondbogen, een pironbekroning en windwijzer op een eveneens met zink gedekt koepeldakje. De linker zijgevel bevat de hoofdentree, die bestaat uit een hardstenen stoepje en een in een getoogde portiek staande paneel-vleugeldeur met gietijzeren raamijzers onder bewerkt kalf met eierlijst en getoogd bovenlicht. De portiekomlijsting is voorzien van gecanneleerde pilasters. Boven de entree bevindt zich een op houten consoles rustend balkon met geprofileerde voetplaat en art nouveau hekwerk. Op het balkon komt een rechtgesloten porte brisée uit die gelijk is aan die in de voorgevel. De porte brisée heeft een bovenlichtomlijsting en persiennes als het venster links ervan. Het hieronder staande parterrevenster is breed en heeft een bovenlichtomlijsting met kroonlijst. De bouwdelen onder plat dak aan de achterzijde van het pand zijn na 1945 toegevoegd. De oorspronkelijke achtergevel heeft op de verdieping getoogde vensters en een groot rondboog traplicht met een gebrandschilderde glas-in-lood vensterpartij uit het atelier van de Haagse glazenier J.W. Gips. Op dit wapenglas met schilddragende leeuwen (met de wapens van de families Van Holthe tot Echten en Van der Feltz?) staat de tekst "Deus Vincenti dat Coronam". Tegen de rechter zijgevel staat een houten serre met stijlen met bewerkte klampen onder een geprofileerde daklijst en getoogde bovenramen boven geprofileerde kalven. De verdieping is hier voorzien van een rechtgesloten, met persiennes behangen venster met bovenlichtomlijsting en een getoogd venster zonder omlijsting. De dakkapellen met plat dak aan deze zijde zijn later toegevoegd. Delen van het INTERIEUR zijn ondanks de diverse verbouwingen en moderniseringen nog in oorspronkelijke, 19e-eeuwse en vroeg 20e-eeuwse staat. Met name het gebrandschilderde glas en de trapleuningen met de zware trappalen zijn in deze het noemen waard. Aan straatzijde bevindt zich nog de originele, vroeg 20e-eeuwse erfscheiding in de vorm van HEKKEN van smeed- en gietijzer.
Waardering
Het zeer karakteristieke pand is van architectuurhistorische waarde als een mooi en gaaf voorbeeld van een geslaagde samensmelting van negentiende eeuwse en vroeg 20e-eeuwse bouwdelen. Het beeldbepalende huis is een van de vele 'paleizen', die in het laatste kwart van de negentiende werden gebouwd voor de Asser notabelen en ook nu nog van groot belang zijn voor het aanzien van de oude Asser binnenstad. Het pand heeft derhalve naast architectuurhistorische waarde ook grote ensemblewaarde. Het maakt tevens deel uit van het beschermd stadsgezicht Assen.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stationsstraat | 11 | – | 9401 KV | Assen | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | S | 828 | – | Assen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1873 | 1875 | – | vervaardiging |