Kerkstraat 3, Burgh-Haamstede
Inleiding
Voormalige openbare lagere school zonder verdieping op L-vormige plattegrond onder een omgezet, met pannen gedekt schilddak; oorspronkelijk in 1845 gebouwd aan de rand van de bebouwing van het dorp Burgh, in 1916 naar plannen van architectenbureau Hoogenboom & Heule uit Renesse verbouwd tot een 3-klassige school. Het traditionele, 7-vensterassen brede pand is onderdeel van een betrekkelijk gave gevelwand met traditionele bebouwing die de noordelijke begrenzing van de 9e eeuwse burg volgt.
Omschrijving
De school bezit 2 lokalen aan de straat en 1 lokaal aan de achterzijde, met elkaar verbonden door een haaks omgezette gang in de linker achterhoek waarin o.a. de toiletten zijn opgenomen; tegen de oostelijke gangbeëindiging bevindt zich een vierkante entree-uitbouw onder een apart tentdakje.
De voorgevel en de entree-uitbouw zijn opgetrokken uit machinale gele baksteen in kruisverband, de zijgevel van de hoofdbouw (uit de eerste bouwperiode) uit gele handvorm baksteen (ijsselsteen), de achtergevels uit rode machinale baksteen. Geprofileerde ijzeren goten, aan voor- en zijgevel op houten klossen, aan de achtergevel bij het lokaal op gietijzeren steunen. De goten van de entree-uitbouw zijn recent vervangen en uitgevoerd als houten bakgoten op klossen, langs de ganguitbouw op ijzeren steunen.
Het L-vormig omgezette schilddak boven de lokalen bezit een aankapping boven de gang. Het voorschild en het tentdak van de entree-uitbouw zijn gedekt met gesmoorde hollandse pannen, overigens met een mengeling van rode en gesmoorde hollandse pannen. Op het tentdakje een restant van een keramische nokpiron.
De lokalen zijn voorzien van forse 3x5 ruits schuiframen, waarvan er in de voorgevel 3 en in de achtergevel 1 verbouwd zijn tot stolpramen in de ondervlakken en valramen in de bovenvlakken. Boven de achterdeur een rond venster; in de gangaanbouw een reeks rechthoekige vensters waarvan een gedeelte t.b.v. de toiletten. De entree-uitbouw is voorzien van 6-ruits vensters en een sobere houten deur in de oostelijke gevel.
In de voorgevel, tussen de lokalen, bevindt zich een gedenkplaat voor de eerste steenlegging; in de linker-benedenhoek van de voorgevel zijn de architectnaam en de verbouwdatum ingehakt in baksteen.
De lokalen zijn ondermeer voorzien van oker geschilderde houten plafonds met gebogen aanzetten waardoor het effect van koepelplafonds is ontstaan. In de lokalen aan de voorzijde is een deel van de kapconstructie als samengestelde trekbalk in het zicht, in het lokaal aan de achterzijde zijn kruiselings aangebrachte ijzeren trekstangen voor de kapconstruktie zichtbaar. Op de plafonds van de lokalen zijn in zwart geschilderde windrozen aangebracht. Alle deuren in het interieur zijn als sobere paneeldeuren uitgevoerd.
In de entree in het uitbouwtje bevindt zich een gietijzeren waterpomp in een door oranje, geglazuurde bakstenen omlijste nis boven een, in dito baksteen uitgevoerde, opvangbak. Op de houten kapconstruktie van dit bouwdeel staat boven de doorgang naar de gang geschilderd:"Als kleine burghers hier geleid tot goede burgers voorbereid"In de hierop aansluitende, iets hoger gelegen gang een reeks toiletten. Dicht bij de achteruitgang bevindt zich in de gang een waterput, afgedekt door een hardstenen plaat voorzien van een rond, ijzeren deksel.
Waardering
Gave en zeer herkenbare, in oorsprong 19e eeuwse dorpsschool, met nog enkele interessante interieurdelen, als zodanig van typologische en cultuurhistorische waarde en met visuele waarde voor het historische dorpsbeeld, met name in samenhang met de aangrenzende bebouwing aan de Kerkstraat. De school bezit een historisch-functionele relatie met de aangrenzende, voormalige meesterswoning.
Verhoudingen, detaillering en materiaalgebruik zijn daarbij van belang voor de architectuur.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Voormalige openbare lagere school en hoofdmeesterswoning. Schoolgebouw oorspronkelijk in 1845 gebouwd aan de dorpsrand en in 1916 verbouwd. De woning is vermoedelijk 19e eeuws en aan het begin van de 20ste eeuw verbouwd. Beide panden zijn in traditionele stijl uitgevoerd. Het schoolgebouw is een halfvrijstaand hoekpand en de aan de rechterzijde hiervan aangrenzende meesterswoning is in de gevelwand opgenomen.
Waardering
Complex van cultuurhistorische waarde. Van belang vanwege zeldzaamheid van de combinatie van school en meesterswoning in een dergelijke gave toestand. Van waarde voor het historische dorpsbeeld, als onderdeel van de gevelwand van de Kerkstraat.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Schoolgebouw | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Onderwijs en wetenschap | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kerkstraat | 3 | – | 4328 LH | Burgh-Haamstede | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Cultuur, gezondheid en wetenschap | Onderwijs en wetenschap | MRS-aanv. | Lagere school |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 3154 | – | Westerschouwen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1845 | 1845 | MRS-aanv. | vervaardiging |
1916 | 1916 | MRS-aanv. | verbouwing |