De Zonne-wijzer, Amsterdam
Inleiding
In 1919 in verstrakte Amsterdamse School-stijl met invloeden van F.L. Wright op de hoek van Valeriusplein en De Lairessestraat opgetrokken RECTORSWONING, genaamd de 'Zonne-Wijzer' naar een ontwerp van H.A.J. en J. Baanders in opdracht van het bestuur van de Vereeniging 'Het Amsterdamsch Lyceum'.
Omschrijving
Op een in het zuiden geknikte vierkante plattegrond in een steeds wisselend metselverband opgetrokken donkerbruine bakstenen eengezinswoning bestaande uit twee verdiepingen: een bel-étage en een bovenverdieping met aan de zijde van het Valeriusplein, boven een overstekende houten geprofileerde daklijst, een terugliggende attiek. De gevel wordt uitwendig horizontaal verdeeld door middel van gemetselde cordonbanden.
De zijde aan het Valeriusplein bestaat uit twee traveeën. De linkertravee bevat de entree welke diep naar binnen is gelegen in een portiek en bereikbaar is via een uit drie treden bestaande gemetselde stoep. In het plafond van de portiek een authentieke lamp. De halfkolommen van de portiek worden gedragen door gemetselde sokkels. De gedecoreerde rechthoekige eikehouten panelendeur boven een hardstenen plint is boven in het middenpaneel voorzien van een diamantvormig venster met een bladvormige roedenverdeling. In dezelfde travee zowel beganegronds als op de verdieping rechthoekige en diepgelegen eenruitslichten. Op de verdieping loopt de vensterrij door naar de zijgevel. De bescheiden risalerende rechtertravee heeft beganegronds twee convexvormige zestienruits ramen met roedenverdeling.
De gevel aan de De Lairessestraat bestaat uit drie traveeën waarvan de middelste en de linkertravee risalerend zijn uitgevoerd. In de rechtertravee, beganegronds en op de verdieping, lopen de diepgelegen eenruitslichten door naar de voorgevel. In de middentravee beganegronds eveneens twee diepgelegen eenruitslichten. De middentravee is onderkelderd. Op de verdieping een, in het midden naar buiten zwenkend, zesruitsvenster met houten roeden verdeling. In de linkertravee beganegronds drie gekoppelde zesruitsramen met tweeruits bovenlichten.
De zuidgevel, welke is gelegen aan de aangrenzende tuin en waarvan de midden- en de rechtertravee zijn teruggerooid, is voorzien van door houten roeden onderverdeelde vensters met aan weerszijden houten zonweringen.
Waardering
Rectorswoning behorend bij het complex Amsterdam Lyceum van algemeen belang wegens architectuurhistorische waarde vanwege de in verstrakte Amsterdamse School-stijl met Wrightiaanse invloeden uitgevoerde vormgeving en detaillering. Tevens van belang vanwege de beeldbepalende situering op de hoek van Valeriusplein en De Lairessestraat.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
In 1918-1920 naar een ontwerp van H.A.J. en J. Baanders op en overhet zuidelijk deel van het Valeriusplein opgetrokken complex van gebouwen bestaande uit een LYCEUM, genaamd Amsterdams Lyceum, en RECTORSWONING.
Omschrijving
Op de hoek van Valeriusplein en De Lairessestraat in verstrakte Amsterdamse School-stijl in opdracht van het bestuur van de Vereeniging 'Het Amsterdamsch Lyceum' gerealiseerd lyceumcomplex, waarbij het hoofdgebouw als poortgebouw functioneert en de rectorswoning vrijstaand aan de NO-zijde is gesitueerd. De perceelafscheiding van zowel school als rectorswoning geschiedt door middel van een gemetselde opengewerkte ommmuring op een hoge gemetselde basement, waarvan de opengewerkte ommuring een latere vervanging is dat is aangegeven door het gebruik van een anders gekleurde baksteen, tussen oorspronkelijke bakstenen kolommen met zowel ter hoogte van het Valeriusplein als de Pieter Lastmankade een in Amsterdamse School-stijl gedetailleerde houten poort.
Waardering
Lyceumcomplex met bijbehorende school en rectorswoning van algemeen belang wegens cultuurhistorische en typologische waarde in verstrakte Amsterdamse School-stijl. Met name het lyceum is van stedebouwkundig belang wegens de poortfunctie als zuidelijke afsluiting van het Valeriusplein en als doorgang naar Nieuw-Zuid. De rectorswoning is van belang vanwege de beeldbepalende ligging op de hoek van Valeriusplein en De Lairessestraat.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Dienstwoning(K4) | Woningen en woningbouwcomplexen | Dienstwoning(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Valeriusplein | 13 | – | 1075 BJ | Amsterdam | Zuid | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | AC | 516 | – | Amsterdam |