Cuneraweg 420, Rhenen
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG.
De huidige historische tuin- en parkaanleg van de buitenplaats Prattenburg gaat in oorsprong terug naar de 17de eeuw. In de late 16de of vroeg 17de eeuw werd het huis Prattenburg ver- of herbouwd met gescheiden woonruimten voor de boer en de heer. Op de vroegst bekende afbeelding van het huis en omgeving op een kaart uit 1705 door Justus van Broeckhuijsen, is rondom het huis een eenvoudige laanaanleg te herkennen. Deze aanleg zou uit de tijd van de voornoemde (ver)bouw(ing) kunnen dateren. Geheel in het zuiden van de aanleg lag het, thans nog bij de buitenplaats behorende, glooiende en bosrijke gebied; het 'Prattenburgsche Bosch'. In de 18de en deels 19de eeuw bleef deze eenvoudige aanleg gehandhaafd. Op de topografische kaart uit 1847 worden enkele lanen weergegeven die in het laatste kwart van de 19de eeuw in de parkaanleg worden opgenomen. Tijdens de verbouwing van het huis in 1887, onderging de tuin- en parkaanleg van Prattenburg ook grote veranderingen. Ten zuiden van het huis Prattenburg werd omstreeks 1888, in het tot die tijd in vakken verdeelde Prattenburgse Bos, het thans nog bestaande wandelbos -toponiem Engelse Werk- met slingerpaden aangelegd. In 1890 werd hier het familiegraf gebouwd. Omstreeks 1900 vonden wederom veranderingen binnen de aanleg plaats, waarvoor Otto Schultz de plannen leverde; binnen het oudere lanenstelsel werd een landgoedstructuur geschapen, waarbij gestreefd werd naar een integratie tussen architectuur en aanleg. Direct ten zuiden van het huis werd het gazon met boomgroepen aangelegd en vanuit het huis werden diverse nog bestaande gezichten ontworpen waaronder een op de oprijlaan in het zuiden, een via de nieuw aangelegde rozenparterre op de Cunerahoeve en een in zuid-oostelijke richting op het park. Ook de nog bestaande zichtas ten zuid-oosten van het huis naar het Prattenburgsche Bosch werd in deze periode aangelegd, evenals twee kleine slingervijvers met rondgaande wandelpaden in het oosten van het park die op de topografische kaarten van 1906-7 en 1918 staan weergegeven. Omstreeks 1925 werden beide waterpartijen vergraven tot één grote, diep gelegen slingervijver die omgeven wordt door rododendrons en waarvan Henri Copijn de ontwerper moet zijn geweest. Tevens heeft Leonard Springer in deze tijd aan de aanleg meegewerkt; wat precies van zijn hand afkomstig is ten oosten van het huis is niet duidelijk. Wel werd door hem de aanleg rondom het huis verfraaid met bloeiende heesters. Tijdens de verbouwing van het huis in 1956 werd ten westen van het huis voor de nieuwe voorgevel een rond plein met oprijlaan aangelegd, de zuidelijke oprijlaan verviel. Tevens werd het terrein rondom het huis met ca. één meter verhoogd. In 1962 werd het tracee van de Cuneraweg naar het zuiden verlegd en doorsnijdt sedertdien het Engelse werk, dat hierdoor verkleind werd. In 1985 werd ten noorden van het huis een tennisbaan aangelegd en in de jaren '90 werd op de plaats van het rosarium dat in de loop der tijd een gazon was geworden, een nieuw rosarium ingericht.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
De buitenplaats Prattenburg dateert in zijn huidige opzet voor een belangrijk deel uit de 19de eeuw, waarbij in de aanleg gebruik is gemaakt van oudere 18de-eeuwse en vroeg 19de-eeuwse laanstructuren. Het huis Prattenburg werd in 1887-88 gebouwd op de plaats van een in oorsprong waarschijnlijk uit de late 16de of vroeg 17de eeuw daterend huis dat deels omgracht was. In het midden van de 19de eeuw bezat dit huis de functie van boerderij. De thans nog bestaande historische tuin- en parkaanleg in landschapsstijl kwam in enkele fasen aan het einde van de 19de eeuw (vanaf 1888) en het begin van de 20ste eeuw tot stand, naar ontwerpen van Otto Schulz, Henri Copijn en Leonard Springer. Op de buitenplaats bevinden zich tevens een langhuisboerderij (de Cunerahoeve) uit 1887, waarbij twee schuren uit het einde van de 19de eeuw, een tuinmanswoning met muurkas, koude bak en een kas uit ca. 1890. Ten westen hiervan ligt een langhuisboerderij uit ca. 1900. Het koetshuis dateert uit 1887. In het zuiden van de aanleg ligt de familiekapel uit 1890. Op het terrein bevinden zich tevens een in 1907 gebouwde zondagsschool en een laat 19de-eeuws schuurtje, een 18de-eeuws natuurstenen voetstuk, twee 18de-eeuwse voetstukken waarop stenen leeuwen uit ca. 1850, een laat 19de-eeuwse gietijzeren tuinvaas en een 19de-eeuwse natuurstenen tuinvaas. Tussen de Cuneraweg en Prattenburg staat een 19de-eeuws smeedijzeren hekwerk. Genoemde onderdelen zijn gezien hun situering en/of vormgeving belangrijke karakteristieke elementen van het complex van de buitenplaats. De omgrenzing van de historische buitenplaats is aangegeven op de bij de registeromschrijving bijbehorende kaart.
De buitenplaats Prattenburg bestaat uit de volgende samenstellende onderdelen:
1. Hoofdgebouw (Huis Prattenburg), zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 506994;
2. Historische tuin- en parkaanleg, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 506996;
3. Koetshuis, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 506997;
4. Cunerahoeve, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 506998;
5. Schuur, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 506999;
6. Schuur, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507000;
7. Tuinmanswoning met muurkas, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507001;
8. Kas, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507002;
9. Koude bak, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507003;
10. Tuinschuur, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507004;
11. Boerderij, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507005;
12. Zondagsschool, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507006;
13. Familiekapel, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507007;
14. Schuurtje, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507008;
15. Toegangshek, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507009;
16. Voetstuk met zonnewijzer, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507010;
17. Gietijzeren tuinvaas, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507011;
18. Tuinvaas, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507012;
19. Twee voetstukken met wapendragende leeuwen, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 507013;
De historische buitenplaats Prattenburg is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang vanwege:
- het in een eclectische stijl opgetrokken kasteelachtige hoofdgebouw, dat samen met de overige gebouwde opstallen een gaaf bewaard, karakteristiek en zeldzaam ensemble van laat 19de-eeuwse buitenplaats-architectuur vormt
- de aanleg in landschapsstijl rond 1900 van Otto Schulz
- de ornamentele waarde van de complexonderdelen
- de visuele samenhang van de complexonderdelen
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Historische aanleg | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Cuneraweg | 420 | – | 3911 RW | Rhenen | – | BY | Ja |
| Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
|---|---|---|---|
| Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | – | Landschapspark |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | A | 968 | – | Rhenen |
| – | A | 1281 | – | Rhenen |
| – | A | 493 | – | Rhenen |
| – | A | 279 | – | Rhenen |
| – | A | 1282 | – | Rhenen |
| – | A | 516 | – | Rhenen |
| – | A | 492 | – | Rhenen |
| – | A | 204 | – | Rhenen |
| – | A | 1115 | – | Rhenen |
| – | A | 456 | – | Rhenen |
| – | A | 1422 | – | Rhenen |
| – | A | 1432 | – | Rhenen |
| – | A | 245 | – | Rhenen |
| – | A | 1280 | – | Rhenen |
| – | A | 1420 | – | Rhenen |
| – | A | 958 | – | Rhenen |
| – | A | 1431 | – | Rhenen |
| – | A | 1116 | – | Rhenen |
| – | A | 1114 | – | Rhenen |
| – | A | 1113 | – | Rhenen |
| – | A | 1418 | – | Rhenen |
| – | A | 967 | – | Rhenen |
| – | H | 2004 | – | Rhenen |
| – | H | 3697 | – | Rhenen |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1600 | 1700 | – | vervaardiging |