Inleiding

Het WOONHUIS voor de molenaars van de nabij gelegen korenmolen Zeldenrust op het Baantjesbolwerk uit 1862 (beschermd monument, no. 13097) werd in 1891 gebouwd. Het bouwplan, gemonogrammeerd Q.O.G.N.V. v.d. M., waarachter wellicht de gemeentearchitect W.G. van der Meer schuilgaat, "van een nieuwe huising voor den Heer J. Bakker" werd op 2 juni 1891 ingediend door G.H. Vollmer, timmerman. Uit het plan blijkt dat het een ongedeeld dubbel woonhuis onder één kap (meergezinswoning) betrof voor F. en M. Bakker, door de afwezigheid van een deelmuur in de gang en de aanwezigheid van twee keukens. Het exterieur oogt daarentegen een statig woonhuis, verwant aan het type rentenierswoning in een sobere variant op het Neo-Classicisme. Links naast de linker ingang is een gekerfde baksteen ingemetseld met de inscriptie: M.J. BAKKER 1891. Het woonhuis is eerder vroeg dan laat gesplitst door een scheidingswand in de gang op te trekken, waarbij de porte brisee is vervangen door twee deuren aan weerszijden van een kozijnstijl. De aan de achterzijde toegevoegde aanbouwen zijn voor de bescherming van rijkswege van ondergeschikt belang.

Omschrijving

Het blokvormig woonhuis met graan- of meelzolder is opgetrokken in bruine bakstenen, aan de voorzijde en op een gepleisterde plint en afgesloten door een eenvoudige, vlakke gevellijst met gootlijst aan de voorgevel en aan de rechter zijgevel naar het bolwerk gewend, voor het overige met een eenvoudige bakgoot. Het bouwvolume bestaat uit anderhalve bouwlaag onder een afgeknot schilddak belegd met zwart geglazuurde gegolfde Friese pannen en op de vier hoeken schoorstenen, gedeeltelijk met dekborden. De voorgevel is vijf traveeën breed en symmetrisch ingedeeld met twee deuren in het midden en twee T-vensters aan weerszijden. De paneeldeuren hebben gietijzeren roosters met in het midden afbeeldingen van een landman en een landvrouw. Op de muurdammen smeedijzeren rozetankers. De tweede bouwlaag is halfhoog opgetrokken en heeft in het midden zolderdeuren en aan weerszijden twee halfhoge tweelichtvensters. Alle gevelopeningen zijn korfbogig gesloten en onder een getoogde streklaag. De rechter zijgevel is vijf traveeën diep en heeft drie korfbogig gesloten T-vensters. Op de verdieping, op regelmatige onderlinge afstand, vier korfbogig gesloten vensters en een blind venster. De rechter zijgevel wordt oversneden door het belendende pand. De achterzijde wordt oversneden door aanbouwen. Aan de achterzijde zijn op de verdieping drie rechthoekige, liggende tweelichtvensters.

Het INTERIEUR is als gevolg van de splitsing en ook daarna, structureel gewijzigd. Tot de noemenswaardige onderdelen behoren onder meer de houten schoorsteenmantels in de beide voorkamers.

Waardering

De voormalige molenaarswoning uit 1891 nabij het Baantjesbolwerk is van algemene, cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde:

- als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische situatie, te weten de welvarende positie van de molenaar in de stad,

- vanwege de redelijke mate van belang wegens de esthetische kwaliteit van het ontwerp van het exterieur,

- vanwege de bijzondere betekenis van het gebouw voor het aanzien van dit gedeelte van het beschermde stadsgezicht en als beeldbepalend element van de monumentale bebouwing aan de Vleesmarkt,

- vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing in relatie tot het bolwerk,

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur.