Goslingastate, Hallum
Inleiding
De BOERDERIJ op het omgrachte terrein van de voormalige Goslingastate, waaraan de naam is ontleend, is ontworpen door gemeentearchitect J.K. van Dijk voor de heer J.L. Poortinga. De tekening is ongedateerd, maar gearchiveerd in februari 1905, zodat de boerderij met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid in 1905 is gebouwd. De boerderij van het dwarshuis-type is gebouwd onder Overgangsarchitectuur en beïnvloed door de Neo-Renaissance. Het voorhuis is ten opzichte van de lengte-as van de schuur enigszins verschoven. De achtergevel is kenmerkend voor een veeteeltbedrijf; de boerderij is thans woonboerderij en ligt binnen het beschermde dorpsgezicht. In vergelijking met de ontwerptekening is de boerderij in de ornamentiek en de detaillering enigszins verschraald, ondermeer door verwijdering van de vleugelstukken van de dakkapel, het balkon en de gebroken tympaan op de dakkapel, het sneeuwhek in de goot en de vervanging van de driedelige mendeuren. In de voortuin staan enkele solitaire bomen, waaronder een rode en een groene beuk; er is geen herkenbare tuinaanleg. Bij de toegang tot het terrein staat een gedeelte van het toegangshek: twee gietijzeren en twee betonnen hekstijlen en twee smeedijzeren draaihekken, met een ster uit het wapen van de gemeente Ferwerderadeel. De bijgebouwen op het terrein zijn voor de bescherming van rijkswege van ondergeschikt belang.
Omschrijving
Het dwarsgeplaatste voorhuis heeft globaal een rechthoekige plattegrond en bestaat uit één bouwlaag onder schilddak belegd met zwart geglazuurde Lucas IJsbrandspannen en met schoorstenen op de nokhoeken. De gevels zijn opgetrokken in bruine bakstenen met knipvoegen, op een natuurstenen plint. De gevelwanden worden geleed door omgaande gepleisterde banden ter hoogte van de onder-, wissel- en bovendorpels van de vensters. De gevels worden aan de bovenzijde afgesloten door een gemetselde gevellijst, die door een cordonlijst van de gevelwanden wordt gescheiden. De gevellijst is op eenvoudige wijze verlevendigd door vlakken met afwijkend metselverband in een omlijsting van rode strengpersbakstenen. Onder de bakgoot een classicistische tandlijst. Op de hoeken van het woonhuis zijn hoeklisenen. Alle openingen in de gevelwand zijn onder een getoogde streklaag met sluit- en aanzetstenen; de trommelvelden zijn verlevendigd met gekleurd siermetselwerk. De symmetrisch ingedeelde voorgevel heeft een risalerende middenpartij, met aan weerszijden twee getoogde H-vensters. De hoofdingang heeft een drietreeds hardstenen stoep en porte brisee met smeedwerk voor de glaspanelen. In de portiekwanden een paneel terrazzowerk. Het risaliet loopt door in een gemetselde dakkapel. De dakkapel wordt aan de bovenzijde afgesloten door een lijst van terrazzowerk-tegels. In de zuidelijke zijgevel van het woonhuis twee H-vensters en een provisiekelderraam met diefijzer. Aan de noordzijde één H-venster.
De hals heeft een afgeknot zadeldak; de dakschilden zijn belegd met zwart geglazuurde Friese pannen. In de zuidgevel zijn twee H-vensters en in de noordgevel een H-venster en een zij-ingang, alle onder een strekse hanekam. De schuur heeft een schilddak, met thans op drie dakschilden golfplaten en op het oostelijke dakschild zwarte gesmoorde pannen. In de korte gevels en in het verlengde van elkaar staan de grote mendeuren. In de zuidelijke langsgevel vijf negenruitsvensters van de deel; aan de noordgevel acht stalramen. De achtergevel van de schuur heeft drie stalramen en een staldeur met zijlicht.
Zowel het bedrijfs- als het woongedeelte van de boerderij zijn inpandig gewijzigd, maar structureel nog herkenbaar. De INDELING van het woonhuis is symmetrisch. Tot de waardevolle INTERIEUR-onderdelen behoren onder meer de dubbelhard gebakken patroontegels in de gang. In het gestucadoorde plafond is een paneel van vazen met rozen. In een der woonkamers zijn gebogen vensterbanken, een marmeren schoosteenmantel met gestucadoorde boezem met zuilen en composietkapitelen en een gestucadoord en beschilderd plafond. De decoratie van het middenpaneel en de hoekstukken bestaat uit Neo-Renaissance-ornamenten.
Waardering
De boerderij met dwarsgeplaatst voorhuis uit 1905 naar ontwerp van gemeentearchitect J.K. van Dijk is van algemene cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde:
- vanwege de visuele gaafheid en de fraaie ligging ter plaatse van een voormalige state,
- vanwege de redelijke mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp,
- vanwege de redelijke mate architectonische gaafheid van het interieur,
- vanwege de redelijke mate van belang wegens de gaafheid van de detaillering, in het bijzonder van één van de begin twintigste-eeuwse voorkamers van het voorhuis,
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Langebuorren | 1 | – | 9074 CE | Hallum | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Dwarshuisboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 2818 | – | Hallum |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1905 | 1905 | – | vervaardiging |