Inleiding

Bouwvolume met PASTORIE en CATECHISATIELOKAAL in een eclectische bouwstijl met gotische en Hollandse neo-renaissancistische elementen ontworpen in 1887 door architect G. te Riele uit Deventer, in opdracht van het kerkbestuur van de roomskatholieke St. Pancratiuskerk (apart monumentnummer 18873). Gelegen aan de westzijde van de Markt, recht tegenover de voorgevel van de vrijstaande Pancratiuskerk. Achter het catechisatielokaal is nieuwbouw toegevoegd, voor de bescherming van ondergeschikt belang. Smeedijzeren hekwerk rond voortuin.

Omschrijving

Het twee bouwlagen hoge gedeelte van de pastorie, onder een afgeknot schilddak, is opgetrokken op een plattegrond die bestaat uit een winkelhaak. In de oksel van de winkelhaak is later een eveneens twee bouwlagen hoog gedeelte onder een plat toegevoegd. Aan de korte zuidkant van het hoge deel is een catechisatielokaaltje van één bouwlaag gebouwd, dat voorzien is van een zadeldak met een steekkap. De kappen zijn gedekt met leien in maasdekking en hebben twee dakkapellen met wolfeind, sierspant en piron; één boven de achtergevel (W) en één in het zuidelijke dakvlak van het schilddak. De gevels van donkerbruine baksteen zijn geleed door zesruits vensters. Op de verdieping, in de aanbouw en in het catechisatielokaal zijn de vensters onder driepasboogvelden geplaatst. De topgevel en trapgevel zijn voorzien van een spitsboogvenster.

Tussen de bouwlagen zorgen een waterlijst en decoratieve uitsparingen voor de horizontale geleding van de gevels. Sierankers in alle gevels. Het twee bouwlagen hoge hoofdvolume van het gebouw is aan de voorzijde (O) voorzien van een vijf traveeën brede symmetrische gevel met een trapgevel boven de middelste risalerende travee, waarin de hoofdingang geplaatst is. De trapgevel wordt bekroond door drie pironnen. Links daarvan in het catechisatielokaal bevinden zich twee venstertraveeën en op de hoek een topgevel waaronder een tweede ingang. De achtergevel (W) van de pastorie bestaat door de toevoeging nu uit drie (i.p.v. twee) traveeën, waarvan de middelste voorzien is van een deur. Rechts daarvan is de gevel verdwenen achter de nieuwbouw.

Waardering

Het bouwvolume met de pastorie en het catechisatielokaal is van cultuur-, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

- vanwege de eclectische bouwstijl met gotische en Hollandse neo-renaissancistische elementen

- als exponent van de bouwexplosie van katholieke kerken en pastorieën na het herstel van de Bisschoppelijke hiërarchie in 1853, die vooral in Twente decennia lang merkbaar was

- vanwege de beeldbepalende ligging tegenover de Pancratiuskerk waar de pastorie bij hoort