Heerbaard, Delden
Inleiding
BOERDERIJ VAN HET HALLEHUISTYPE MET BOVENKAMER waarvan het woonhuis-gedeelte uit 1829 en het bedrijfsgedeelte uit 1857 dateert. Het erf is "Heerbaard" genoemd naar één van de vroegste bewoners en behoort tot het landgoed Weldam in Goor. Omdat Weldam van 1751 tot 1877 bij Twickel hoorde, komt de vormgeving van de boerderijen die in deze periode op beide landgoederen zijn gebouwd sterk overeen. Een groot deel van de pachtboerderijen op beide landgoederen is van een standaardtype datis gebaseerd op het traditionele Twentse hallehuis, maar zich daarvan onderscheidt door de toepassing van wolfeinden in plaats van houten topgevels. Dit is het gevolg van de instructie die Unico Willem van Wassenaer, de toenmalige heer van Twickel, in 1760 instelde met betrekking tot de boerderijbouw op het landgoed. Volgens deze instructiemoesten de boerderijen en schuren voortaan bij ver- of nieuwbouw worden voorzien van wolfeinden in plaats van houten topgevels. De boerderij staat dicht langs de spoorlijn Zutphen-Hengelo. De schuren op het erf zijn zodanig verbouwd of vernieuwd dat ze voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn.
Omschrijving
De boerderij van het hallehuistype en de bovenkamer zijn boven een plint van Bentheimer steen opgetrokken in bruine baksteen. Het aan de achterzijde afgewolfde zadeldak van de boerderij en het zadeldak van de bovenkamer zijn met rode Hollandse pannen gedekt.
De voorgevel (Z) van de boerderij heeft een beschoten geveltop met gevelteken. Een opgeklampte deur onder vijftienruits bovenlicht geeft toegang tot het woonhuisgedeelte.
Aan weerszijden van deze entree bevinden zich rechts een tienruits- en links twee achttienruits schuifvensters. De topgevel (Z) van de bovenkamer is voorzien van een natuurstenen dekplaat en dito aanzet- en sluitstenen. De opgeklampte deur in de oostgevel van de bovenkamer heeft een achtruits bovenlicht tussen twee dertigruits schuifvensters. De vensters zijn, behalve de drie achttienruits vensters in de westgevelvan de bovenkamer, afgehangen met luiken in de kleuren van Weldam: okergele rechthoekige velden met een eenvoudige zwarte rand. De vensters en deuren in de zijgevels (O en W) van de boerderij zijn grotendeels vernieuwd. Op de sluitsteen van de segmentboog boven de iets terugliggende baander in de achtergevel (N) is het jaartal 1857 geschilderd. Aan weerszijden van de baander gietijzeren vensters met roedenverdeling onder rondbogen en twee staldeuren onder segmentbogen. Onder het wolfeind een hooiluik. Inwendig is een bijzonder gave tegelkamer bewaard gebleven. In de tot aan de balkenzoldering met "bloempot"tegels betegelde oost- en westwand de oorspronkelijke kasten en paneeldeuren. Bovenin de oostwand tegeltableaus met afbeeldingen van "de geboorte" en "het avondmaal". De haardpartij tegen de noordwand heeft een zwarte gemarmerde schoorsteenmantel en een originele gietijzeren haardplaat met opschriftWeldam.
Waardering
Boerderij van het hallehuistype met bovenkamer van cultuur- en architectuurhistorisch belang vanwege:
- de voor Weldam karakteristieke typologie en vormgeving
- de bijzonder gave en rijk gedecoreerde tegelkamer in het interieur - de historisch-functionele relatie met het landgoed Weldam
- de redelijke mate van gaafheid van het exterieur
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rijksweg | 4 | – | 7495 RJ | Ambt Delden | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Hallehuisboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | E | 6380 | – | Ambt-Delden |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1829 | 1829 | – | vervaardiging |
1857 | 1857 | – | verbouwing |