Inleiding

In twee fasen (1897;1921-1922) gebouwde DORPSSCHOOL met onderwijzerswoning, genaamd De Wegwijzer in ambachtelijk-traditionele bouwtrant.

NB.

De oorspronkelijke school uit 1897 bestond uit de nu nog bestaande dienstwoning en een daar onmiddellijk achtergelegen lager gebouw met onder meer twee klaslokalen. Op 28 november 1921 werd aan D. Honingh en D.G. Kruse van De Vereeniging voor Christelijk Schoolonderwijs op Gereformeerden Grondslag vergunning verleend tot uitbreiding. Op 23maart 1922 werd begonnen met de bouw en op 16 oktober 1922 wasde bouw gereed. Aannemer was Fa. J. Kaker uit Zaandam. In1985/1986 werd het middendeel - de oude leslokalen - vervangen door nieuwbouw. Het achterste deel - de aanbouw uit 1922 - werd gerenoveerd.

Verder werden nog twee kleinere gebouwen, een garage en eenberging ten behoeve van het buitenspeelmateriaal, verplaatst.

De bescherming richt zich op de onderwijzerswoning uit 1897 (nr.21) met opmerkelijke detaillering en de school-uitbreiding van 1922 (nr.19).

Omschrijving

Onderwijzerswoning In 1897 op een rechthoekig grondplan ontworpen onderwijzerswoning onder zadeldak met rode pannen en met één bouwlaag en kapverdieping en opgetrokken in hout. De gevels zijn voorzien van liggend beschot met afwisselend wit en smallere lichtgroen geschilderdedelen. In de licht uitkragende topgevels zijn de verticaal geplaatste delen te weerszijden van het middenveld van gelijke breedte. De oostgevel bevat in het midden de voormaligetoegangspartij (tegenwoordig een dubbel draairaam) met zesruits bovenlicht, omgeven door een rood geschilderde omlijsting met geprofileerde rand; in de klaverbladvormige zwikken drie oranje-rode radiaal groeven. De kapverdieping bevat in het midden een tweelicht in aan de onderzijde uitzwenkende omlijsting, voorzien van plaquette met tekst 'Chr. Nat. School De Wegwijzer'. Te weerszijden bevat het middenveld liggend beschot. Hierboven een driehoekig voorschot met in rood-oranje geschilderde zonnestralen en geschulpte middenstijl, bekroond door gesneden topmakelaar met ruitvormig oog. Aan weerszijden een gekoppeld venster met luiken met roodwitte zandloper met knoop en elk negenruits bovenlichten. In het midden van de zuidgevel een zelfde vensterpartij als in de voorgevel. Over de gehele breedte van deze zijgevel onder de overstekende gootlijst op klossen een gekarteld latten-fries. De oostgevel is vrijwel blind en bevat eveneens gekarteld latten-fries en goot op klossen; voorts later aangekapte aanbouw.

SchoolgebouwIn 1921 op een rechthoekig grondplan ontworpen schoolgebouw met één bouwlaag (voor twee klaslokalen, met toiletruimten en gang) opgetrokken in baksteen onder overstekend schilddak , gedekt met rode rechtsdekkende pannen. Vorsten op de hoekkepers. Op de NW-hoek van het dak bevindt zich een hoge gemetselde schoorsteen met trekstang en natuurstenen opzetstuk. De groen geschilderde gootlijst rust op wit geschilderde pseudo-gordingkoppen, waartussen cassetten. Driezijdig ornament tegen gevels. Gevel aan de noordzijde met drie hoge en meervoudig gelede schoolvensters. Delen van de oostgevel zijn gepleisterd.

Waardering

Vroeg-20ste-eeuwse dorpsschool met oudere onderwijzerswoning (1897) van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische, alsook typologische waarde. Tevens van belang wegens ensemblewaarde door de situering in de historische dorpskern van Ransdorp.