Oude Mars, Zwolle
Inleiding
BOERDERIJ VAN HET GESLOTEN HOEVE TYPE, "De Oude Mars", in 1938 voltooid naar ontwerp van P.A. Lankhorst in opdracht van mevrouw Van Naamen van Eemnes. De boerderij is van een type dat in Nederland buiten Zuid-Limburg weinig voorkomt. De onderdelen van de boerderij zijn hierbij rond een binnenplaats gegroepeerd, waardoor een gesloten hoeve ontstaat. De boerderij staat tegenwoordig net buiten de bebouwde kom van Zwolle, maar ten tijde van de bouw ver in het buitengebied.
Omschrijving
De boerderij is opgetrokken in rode baksteen onder een samengesteld rietgedekt zadel-/schilddak met rode vorstpannen, wolfeinden en uileborden. Rondom een rechthoekige binnenplaats vormen vier vleugels een aaneengesloten bouwvolume. De vleugels zijn één bouwlaag hoog, maar er zijn wel hoogteverschillen tussen verschillende onderdelen. Aan de noordkant geeft een poort toegang tot de geheel omsloten binnenplaats. In de oostelijke vleugel een doorrit. Het woongedeelte bevindt zich aan de westkant van de binnenplaats. Schuin achter de poort, maakt een grote silo deel uit van de zuidelijke vleugel. Verder omvat de boerderij een melkopslagruimte, berging, spoelplaats en stallen voor paarden, stieren, (jong-)vee en kalveren.
Het woonhuis steekt uit en is voorzien van twee-, drie- en vierdelige rechtgesloten vensters met roeden, behangen met witte luiken met een donkergroene rand. De deur is in een portiek onder een rondboog geplaatst in de kopgevel onder een plaquette van zandsteen met daarin het jaartal 1938. Een klein trapje geflankeerd door twee lage muurtjes leidt naar de ingang. In het dak van het woonhuis zijn rechtgesloten, dakkapellen geplaatst. Boven de kopgevel en in de dakvlakken van de bedrijfsonderdelen zijn ooglidvensters in het dak aangebracht.
De buitengevels en de gevels aan de binnenplaats zijn voor een groot deel geleed door gietijzeren vierruits roosvensters met daaronder zandstenen spuwers. Verder zijn er rechtgesloten staldeuren en deuren onder rondbogen in de gevels geplaatst. De buitengevel van de oostelijke vleugel bestaat grotendeels uit gepotdekseld hout. De gevels van de silo uit horizontaal schuin neergeklapte houten lamellen, die ruimte bieden voor ventilatie. Tegen de silo ook steunberen, in de westelijke gevel oculi boven spuwers, hoog in de gevel aan de binnenplaats luiken in een steekkap. In de westelijke vleugel aan de binnenplaats twee dakkapellen met luiken onder rondbogen.
De risalerende poort die toegang geeft tot de binnenplaats bestaat uit een rondboogvormige opening met zandstenen stoot- en sierblokken onder een steekkap met wolfeind en uilebord. Boven de poort een zandstenen plaquette met het opschrift "De Oude Mars". Op de binnenplaats is een muurtje gemetseld rond de mestopslag.
De indeling van het bedrijfsgedeelte verkeert voor een groot deel nog in de oorspronkelijke staat.
Waardering
De boerderij van het gesloten hoevetype is van algemeen architectuurhistorisch belang:
- vanwege de typologie die buiten Zuid-Limburg zeldzaam is
- vanwege het harmonieuze bouwvolume
- vanwege de zorgvuldige architectonische vormgeving en detaillering
- als hoogtepunt in het oeuvre van Lankhorst
- vanwege de gaafheid van het exterieur en het interieur van het bedrijfsgedeelte
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
De Mars | 19 | – | 8014 BJ | Zwolle | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Gesloten hoeve |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | L | 5888 | – | Zwolle |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1938 | 1938 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Lankhorst, P.A. ; Overijssel | architect / bouwkundige / constructeur | – |