Inleiding

Het WOONHUIS, rond 1910 in Heerenveen gerealiseerd, is toegeschreven aan de architect H.H. Kramer. Het in Overgangsstijl gebouwde pand is oorspronkelijk gebouwd als woonhuis met praktijk. Het royale huis ligt verhoogd en teruggerooid van de weg op een ruim perceel. Aan de achterzijde is een ruime tuin omgeven door bomen, o.a. rode beuken. Een ijzeren hekwerk scheidt de voortuin van de openbare weg en van de oprijlaan aan de oostzijde. Het belendende pand grenst direct aan de oprijlaan. Een tegelpad leidt naar de entree aan de voorgevel. De schuurtjes in de achtertuin komen niet in aanmerking voor de bescherming van rijkswege wegens geringe architectonische waarde.

Omschrijving

Het woonhuis van twee bouwlagen is opgetrokken op een rechthoekige grondslag. Het pand heeft een afgeplat schilddak met drie topgevels onder zadel- en wolfdakjes en is belegd met bruine tuile-du-nord pannen. Drie gemetselde schoorstenen bevinden zich in de dakvlakken; op het wolfeind aan de voorzijde is een zinken piron. De deels gepleisterde gevels zijn opgetrokken in bruine bakstenen. De rechthoekige H- en meerruitsvensters en de deuren op beide bouwlagen zijn grotendeels voorzien van gele matglazen bovenlichten met roedeverdeling onder strek, rollaag of segmentboog. De voorgevel bestaat ogenschijnlijk uit twee bouwvolumes: ten eerste de topgevel met erker op de begane grond, daarnaast een teruggelegd gevelvlak waarin zich de entree bevindt en waarvoor een veranda is geplaatst. Erker en veranda zijn op de verdieping voorzien van een balkon met houten hekwerkje. De gevel bij de veranda is geheel bepleisterd en heeft een afgesnoten hoek met vensters. De veranda zet zich gedeeltelijk aan de zijgevel voort. De houten gebiljoende pilaartjes rond de veranda rusten op een gemetseld muurtje; aan de bovenzijde van de open veranda is een vensterstrook met roedeverdeling en geel matglas. Twee van de ranke pilaartjes zetten zich voort op de verdieping als ondersteuning van het doorgetrokken geknikte dakvlak boven het balkon. De entree onder lessenaardak bevindt zich in een taps toelopend bepleisterd portiekje, waarvoor een drietreeds gemetselde stoep ligt, en wordt afgedekt door natuurstenen platen. De geverniste voordeur met een negenruitsvenster en vierruits zijlichten wordt afgesloten door een segmentboog. Boven de entree is een klein inpandig balkonnetje met een glazen balkondeur; onder de dakrand een getoogd venster met roedeverdeling. De erker, met een groot drielichtvenster en twee smalle H-vensters, is deels bepleisterd. De geveltop erboven is trapsgewijs bepleisterd en voorzien van een sierlijke in- en uitzwenkende bakstenen rollaag tussen het bovenlicht van de balkondeur en het tweelichtvenster onder de dakrand. De achter- en zijgevels zijn soberder vormgegeven en hebben twee gepleisterde banden tussen de bouwlagen en onder de dakrand. De beide zijgevels zijn voorzien van topgevels en worden ingedeeld door vensters met dezelfde detaillering als aan voorgevel. Aan de oostgevel is een nieuw venster ingebroken. De hier aangebouwde bijkeuken heeft een platte dakafsluiting. Aan de westelijke zijgevel is een rechthoekige serre op een gemetseld trasraam; de grote vensters hebben bovenlichten met roedeverdeling. Erboven is een droogplat met houten balustrade. Voor de schuifdeur van de erker is een drietreeds gemetselde stoep. Voor de deur aan de achtergevel, met zesruits venster en glas-in-lood bovenlicht onder glazen luifel, bevindt zich een vijftreeds gemetselde stoep; in de gevel erboven is een H-venster met glas-in-lood bovenlicht. De overige gevelindeling bestaat hier uit twee H-vensters met getoogd bovenlicht en meerruitsvensters met roedeverdeling in de bovenlichten.

Het interieur is grotendeels oorspronkelijk wat betreft indeling en detaillering. Zo zijn ondermeer de glas-in-lood vensters in het tochtportaal, de marmeren vloer, de keukenbetegeling en de stucplafonds nog aanwezig.

Waardering

Het woonhuis, rond 1910 in Heerenveen gerealiseerd en toegeschreven aan H.H. Kramer, is van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:

- vanwege de toegepaste bouwstijl: de Overgangsstijl,

- vanwege de hoge mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp,

- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek,

- vanwege de hoge mate van architectonische gaafheid van het exterieur en het interieur,

- vanwege de visuele gaafheid van woonhuis met ruime tuin rondom.