Rika Zathe, Nieuweschoot
Inleiding
Deze BOERDERIJ van het kop-hals-romptype c.a., thans woonboerderij, is in Ambachtelijk-traditionele trant gebouwd in het derde kwart van de 19de eeuw, enige tijd na de aanleg van de Van Engelenvaart ten westen van de boerderij (ca. 1850). De boerderij ligt parallel aan de genoemde vaart en ruim teruggelegd van de weg op een ruim eigen erf met een eikeboom en kastanjeboom aan weerszijden van het voorhuis. De boerderij heet Rika-zathe naar de huidige eigenaresse. Het afdak aan de oostgevel van het voorhuis en de bijschuur met houten aanbouwen aan de achterzijde van de boerderij zijn voor bescherming van rijkswege van ondergeschikt belang wegens geringe architectonische waarde.
Omschrijving
Het onderkelderde voorhuis met hals staat terzijde van het midden van het schuurgedeelte. De boerderij is geheel opgetrokken in bruine bakstenen. Het voorhuis heeft een kelderverdieping en een opkamer onder zadeldak tussen topgevels, belegd met zwart geglazuurde gegolfde friese pannen, en twee nokschoorstenen met dekborden. De hals heeft één bouwlaag onder een zadeldak dat is belegd met zwart gesmoorde Hollandse pannen. De schuur heeft één bouwlaag onder een schilddak, belegd met verschillende pantypes: zwart gesmoorde Hollandse pannen op het noordelijk dakschild en voor het overige meest rode ongeglazuurde Hollandse pannen. Het voorhuis heeft in de oostgevel een toegang tot de kelder en de gang achter de trap naar de opkamer met erboven een klein gangvenster; in de kelderverdieping zijn twee getoogde keldervensters onder getoogde strek met luiken; in het muurvlak luchtroosters en florale muurankers en erboven twee getoogde zesruitsvensters. In de noordgevel zijn twee getoogde keldervensters met bovenlicht en roedeverdeling onder getoogde strek; in het muurvlak zijn florale ankers en erboven twee zesruitsvensters. In de topgevel zijn twee kleine getoogde zoldervensters onder getoogde strek. De gemetselde gevellijst, verlevendigd door florale ankers, rust op een aanzetsteen met in de top een boog op gemetselde klossen. De oostelijke zijgevel heeft twee keldervensters met luiken; het overige muurvlak heeft enkel nog luchtroosters en florale ankers maar is overigens blind. Links in de gevel van het voorhuis is een toegang ingebroken onder een afdak. Aan de westzijde van de hals is een getoogd H-venster; aan de oostzijde zijn twee getoogde H-vensters direct onder de dakvoet en nog een rechtgesloten venster. Het opgaand muurwerk van het schuurgedeelte rust op een basement van zes lagen baksteen dat klimmend is opgemetseld. Het voorste gedeelte van de schuur, in de oksel met de hals, heeft een woonfunctie: hier bevindt zich de toegang en een woonvertrek. De houten voordeur met gietijzeren roosters heeft een ijzeren koe in het getoogde bovenlicht. Ernaast is een negenruits ijzeren stalraam en een enigszins in de gevel teruggelegde halfronde dubbele mendeur. In de westgevel van de schuur zijn dubbele staldeuren met een achtruits zijlicht en grote negenruits ramen; in de oostgevel zijn zesruits getoogde stalramen met tralieijzers aan de binnenzijde; in de zuidgevel is eem staldeur met een achtruits zijlicht met zesruits getoogde stalramen. De uileborden op de schuur hebben ijzeren zwanen.
Waardering
De boerderij is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:
- als typerend voorbeeld van dit boerderijtype in Friesland,
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur,
- vanwege de hoge mate van belang van de hoogwaardige visuele gaafheid in relatie tot de landschappelijke omgeving,
- omdat het een hoogwaardige esthetische en architectonische kwaliteit bezit,
- vanwege de eenvoudige, maar verzorgde vormgeving van het traditionele boerderijtype.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rotstergaastweg | 95 | – | 8452 LC | Nieuweschoot | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Kop-hals-rompboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 2047 | – | Knijpe |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1850 | 1870 | – | vervaardiging |