Inleiding

Historische buitenplaats "De Hoge Boekel" met LANDHUIS en TOEGANGSHEK in neo-classicistische trant met Lodewijk XIV-detaillering en TUINAANLEG. Het huis en het hek zijn tussen 1925 en 1927 gebouwd in opdracht van de textielfabrikant Herman van Heek naar een ontwerp van de gebroeders J.J., M.A. en J. Van Nieukerken uit Den Haag. Het landgoed kwam in de negentiende eeuw in bezit van de familie Van Heek en is in die tijd beplant met naald- en loofbos. Nadat omstreeks 1918 onder leiding van de tuinarchitect P.H. Wattez de tuin was aangelegd, kregen de architecten Van Nieukerken de opdracht om ter vervanging van de oude villa uit ca. 1900 een nieuw huis te ontwerpen. In overeenstemming met de wens van de opdrachtgever ontwierpen zij een symmetrisch huis met twee grote torens naar voorbeeld van kastelen als Weldam, Twickel en Almelo. Om economische redenen zijn in het gerealiseerde ontwerp de torens achterwege gelaten. Het terrein van de buitenplaats heeft ruwweg een driehoekige hoofdvorm en ligt ten noorden van de Hoge Boekelweg. Het huis is gelegen iets ten westen van het zwaartepunt van de driehoek. Het ligt aanmerkelijk hoger dan het omliggende terrein als een spin in een web van diagonale assen. De voorgevel van het huis is naar het zuidoosten georiënteerd, naar de Hoge Boekelerweg. Het toegangshek staat aan het begin van de oprijlaan aan de Hoge Boekelerweg.

Aan de Driehoeksweg bij de Oldenzaalsestraat bevindt zich een in onbruik geraakte tweede ingang tot het landgoed. De restanten van het eenvoudige houten hek tussen gemetselde pijlers en een gedeelte van de kilometerslange eikenlaan zijn nog aanwezig.

Aan de zuid- en oostzijde vormt een in- en uitzwenkend gemetseld keermuurtje met balustrade van gedraaide natuurstenen balusters de erfscheiding met de tuin.

Het beeldhouwwerk in en aan het huis en van het hek is vervaardigd door J. Vreugde uit Haarlem. Het smeedwerk van het hek is verzorgd door Dingelmans uit Amsterdam. Afgezien van de zolderverdieping verkeert het rijk uitgevoerde interieur in geheel originele staat.

Waardering

Buitenplaats met landhuis, tuinaanleg en toegangshek van cultuur-, architectuur-, tuinhistorisch en stedebouwkundig belang vanwege:

- de oorspronkelijke functie van permanent te bewonen buitenplaats, de laatste fase in de typologische ontwikkeling van de Twentse fabrikantenbuitenplaatsen

- de bijzondere op de vormgeving van Twentse kastelen geïnspireerde neo-classicistische bouwstijl met Lodewijk XIV-detaillering

- de hoge mate van gaafheid van de onderdelen van de buitenplaats

- de ensemblewaarde van de gebouwde omderdelen in samenhang met de tuinaanleg van P. Wattez, met name de zorgvuldige aansluiting van huis en tuin waarbij gestreefd is naar een eenheid in stijl van huis en tuin en gebruik is gemaakt van zichtlijnen en symmetrie-assen