Stationsplein 4, Deventer
Omschrijving
STATIONSGEBOUW in baksteen opgetrokken vanaf een U-vormige plattegrond over twee bouwlagen onder zadeldaken gedekt met Hollandse pannen. Binnen de U-vorm één bouwlaag onder plat dak. Lateien, consoles, aanzet- en sluitstenen, deklijsten enz. zijn uitgevoerd in roze graniet.
De risalerende entree bevindt zich in de afgesnoten zuidoosthoek. De deuren zijn gevat in een dubbele natuurstenen omlijsting met segmentboog. Boven de entree, voor het zesledige bovenlicht, een luifel op ijzeren consoles. Boven de entree een balkon met hardstenen balustrade waarin een klok is opgenomen. Op de verdieping balkondeuren geflankeerd door vensters met bovenlicht. In de geveltop een dubbel draairaam. De entreegevel wordt beëindigd door een tuitgevel.
De lange gevel op het zuiden heeft twee risalieten. Rechts van het risaliet overhoeks de entree. Hier op de begane grond links een driezijdig traptorentje met een deur onder een schilddak. Rechts twee kleine vensters. Op de verdieping rechts een schuifvenster en links drie kleine vensters. In het dakschild twee dakkapellen met gebogen fronton. Het linker risaliet is gelijkvormig aan de entreegevel. De uitgang op de begane grond is echter gewijzigd. Op de verdieping twee schuifvensters. In het tussen de risalieten liggende gevelvlak drie vensterassen, elk met op de begane grond een drielicht venster met hardstenen deelzuilen en op de verdieping twee schuifvensters. In het dakschild drie dakkapellen.
De linkerzijgevel (W) heeft een uitgebouwde traptoren over drie bouwlagen met afgesnoten hoeken onder een steekkap met piron. Op de begane grond in de toren een entree met stoep en vensters, op de verdiepingen vensters. De tweede verdieping kraagt uit, gesteund door een reeks rondbogen op natuurstenen consoles. Rechts van de traptoren een moderne uitgang onder een drielicht en de luifel die boven de oorspronkelijke uitgang hing. Links eveneens een drielicht. Op de verdieping rechts twee en links één schuifvenster. In het dakschild rechts een dakkapel.
De rechterzijgevel (O) wordt bijna geheel in beslag genomen door de aanbouw. Op de verdieping zes kleine vensters.
Aan de achterzijde, de perronkant, twee kopse tuitgevels met rechts twee en links drie schuifvensters. In beide geveltoppen een dubbel draairaam. In de gevel ertussen een reeks kruiskozijnen. Aan de binnenzijde van de U-vorm, op de verdieping, verschillende deuren en vensters. In het dakschild erboven dakkapellen.
Interieur Het interieur is in hoofdlijnen intact gebleven. In de hal vier scheibogen op natuurstenen kolommen. De wanden zijn betegeld. Kiosken zijn toegevoegd en loketten zijn gemoderniseerd.
Waardering
Stationsgebouw van architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang
- als fraai voorbeeld van een nagenoeg ongeschonden stationsgebouw
- vanwege de hoge kwaliteit van het ontwerp
- vanwege de beeldbepalende ligging
- vanwege de ruimtelijke en functionele relatie met andere onderdelen van het complex
- vanwege de gaafheid
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Het Deventer station van de Nederlandse Spoorwegen met bijgebouwen is in 1914 gebouwd naar ontwerp van H. Menalda van Schouwenburg, in Rationalistische stijl.
Het complex bestaat uit een HOOFDGEBOUW (mon.nr. 510716), een RIJWIELSTALLING en GOEDERENLOODS (mon.nr. 510717), een EILANDPERRON met bebouwing en overkapping (mon.nr. 510718) en een WATERTOREN MET KETELHUIS (mon.nr. 510719).
Het station is gebouwd als vervanging van de onderstations van de Staatsspoorwegen aan de lijn Zutphen-Deventer-Zwolle en van de Hollandse IJzeren Spoorwegmij, aan de lijn Apeldoorn-Deventer-Almelo. Aan de westzijde van het perron is te zien waar de twee doodlopende sporen van de Overijsselse Lokaal Spoorlijn Deventer-Ommen gelegen hebben. Met de bouw van het nieuwe station is de spoorlijn opgehoogd en zijn drie viaducten voor het wegverkeer aangelegd. De gladgesleten basaltkeibestrating voor het goederenstation, deel van de openbare weg, dateert van de bouwperiode van het station en is mede van belang.
Het stationsgebouw was oorspronkelijk op de verdieping behangen met luiken. De uitgang, identiek aan de ingang, is dichtgezet. In de zijgevel (W) is door verbouw van een raampartij een uitgang gemaakt, onder de originele verplaatste luifel. De spits van de uitgebouwde traptoren is na WO II verwijderd. De kaartcontrolekiosk in de doorgang naar de perrons is verdwenen.
Waardering
Stationscomplex van architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang
- als fraai en compleet voorbeeld van een station in een voor dit gebouwtype niet veel gebruikte architectonische stijl
- vanwege de kwaliteit van het ontwerp
- vanwege de beeldbepalende ligging, die de stadsontwikkeling van Deventer illustreert
- vanwege de gaafheid van interieur en exterieur
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Stationsgebouw | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Transport | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stationsplein | 4 | – | 7411 HB | Deventer | – | – | Ja |
Stationsplein | 5 | – | 7411 HB | Deventer | – | – | – |
Stationsplein | 6 | – | 7411 HB | Deventer | – | – | – |
Stationsplein | 7 | – | 7411 HB | Deventer | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | E | 13148 | – | Deventer |
– | E | 13150 | – | Deventer |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1914 | 1914 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Menalda van Schouwenburg, H. ; Overijssel | architect / bouwkundige / constructeur | – |