Dorpsweg 153, Twisk
Inleiding
STOLPBOERDERIJ van het gekeerde WestFriese type, gesitueerd aan de noordzijde van de Dorpsweg en hiervan door een ijzeren hek gescheiden. Het exterieur dat invloeden van het eclecticisme toont naast de streek-eigen bouwtrant dateert uit het vierde kwart van de 19de eeuw, maar de boerderij is mogelijk in kern ouder. De boerderij heeft enkele wijzigingen ondergaan, echter zonder de monumentale waarde te schaden.
Omschrijving
Op vrijwel vierkant grondplan gebouwde stolpboerderij onder schilddak met zwarte muldenpan voorzien van centrale ruitvorm. Aan de voorzijde (Z) wordt het schilddak doorbroken door een risalerende middenpartij met overstekend zadeldak en met identieke pan als op het schilddak. Aan de achterzijde (N) wordt het schilddak doorbroken door een ronde schoorsteen op vierkante basis. De schoorsteen is opgetrokken in rode baksteen met gele baksteen ter decoratie. De noklijnen van zadel- en schilddak staan vrijwel haaks op de Dorpsweg. Op de overgang van zadel- naar schilddak bevindt zich nog een vierkante basis van een schoorsteen. De inwendige houten vierkantsconstructie bestaat uit vier pijlers met dekbalkgebint zonder overstek. De constructie vertoont sporen van wijziging, vermoedelijk ontstaan door een aanpassing van de oudere vierkantsconstructie aan het 19de-eeuwse muurwerk van de stolpboerderij. Het interieur bevat onder meer de darsvloer van rode klinkers. Het muurwerk van de stolpboerderij is opgebouwd in rode baksteen, die aan de voorzijde wordt afgewisseld met speklagen en andere decoratie in witte en roze kalkzandsteen. De symmetrische voorzijde (Z) heeft een gebosseerde plint in pleister. De eerder genoemde vooruitspringende middenpartij heeft op de parterre twee schuifvensters, op de verdieping één schuifvenster en in de geveltop een rond ijzeren venster. De beide zijden van de middenpartij hebben op de parterre en de verdieping een smal schuifvenster, waarvan het exemplaar op de verdieping getoogd is. Het overstekende zadeldak van de middenpartij heeft gesneden windveren met afhangende verticale siermotieven en gesneden gootlijsten. De gevelvlakken die de middenpartij flankeren hebben elk een pilaster op de buitenhoeken, worden elk door een hoofdgestel afgesloten en hebben elk twee vensterassen. De as direct rechts van de middenpartij bevat een paneeldeur met sierlijk in bloemvorm gesmede deurijzers en getoogd bovenlicht, de overige assen hebben schuifvensters die net als de vensters op de parterre in de middenpartij zijn voorzien van getoogde schuifvenster met T-profiel en gesneden bord waarachter in oorsprong de zonwering werd opgetrokken. De linkerzijde (W) bevat nog twee getoogde zesruits schuifvensters en een kleiner vierruits venster. De terugliggende darsdeur bevindt zich geheel links. De rechterzijde (O) is de oorspronkelijk stalwand die thans is voorzien van zesruits schuifvensters. De achterzijde (N) heeft nog een aantal getoogde ijzeren stalvensters.
Waardering
De op eclectische wijze gedecoreerde stolpboerderij met bijbehorend hek is van algemeen belang uit architectuur- en cultuurhistorisch oogpunt als grotendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van landelijke bouwkunst uit de 19de eeuw. De prominent gesitueerde stolpboerderij heeft ensemblewaarde als onderdeel van het beschermde dorpsgezicht Twisk.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Dorpsweg | 153 | – | 1676 GK | Twisk | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Stolpboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | P | 706 | – | Noorder-Koggenland |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1850 | 1850 | – | vervaardiging |