Inleiding

Rooms Katholieke kerk "St. Gerardus Majella", gebouwd in 1906 naar ontwerp van de Amersfoortse architect Herman Kroes in traditionalistische stijl met neogotische elementen.

Glas-in-lood in het koor van H.J. de Vos, glasschilder te Utrecht.

In 1922 is de kerk uitgebreid naar ontwerp van Jos. Cuypers (Roermond), ook diens zoon Pierre was betrokken bij de bouw. In 1923 is de Mariakapel gebouwd en de begraafplaats met kruis ingericht, afkomstig uit het atelier van Cuypers en Zn. De dakruiter is in 1922 verwijderd.

In 1937 vond de tweede uitbreiding plaats naar ontwerp van H.J. Bakx uit Groningen, waarbij ook de pastorie werd uitgebreid. Tegen de westgevel is bij deze ingreep een (orgel)balkon aangebracht.

De veranderingen van de jaren '60 zijn in deze kerk terughoudend uitgevoerd.

In 1996 is een nieuwe dakruiter naar oorspronkelijk ontwerp teruggeplaatst.

De bescherming betreft het hoofdvolume, detaillering van gevels en het interieur, met name de altaren en de muurschilderingen (o.a. de statiën).

Oorspronkelijke klok uit 1906, gegoten door de firma Peht und Gebrüder te Gescher/Westfalen, is geschonken door een dame uit Utrecht. De ingegoten namen Arnoldus-Helena verwijzen naar haar ouders. Verder luidt de tekst: "Oosterveld en Emmerveen/Roep ik tot gebed bijeen".

Omschrijving

RK zaalkerk van drie traveeën, met gekoppelde dwarsbeuken. Opgetrokken in baksteen op een basement van zwerfkeien, het schip en narthex onder een zadeldak, de dwarsbeuken onder afgewolfde schilddaken met pironnen, alle gedekt met geglazuurde OH pannen. Op de overgang van koor naar schip op de nok een dakruiter waarin een klokkenstoel met luidklok en bekroond door een smeedijzeren kruis met vergulde weerhaan.

Entree in uitbouw met korfboogvormige archivolten. Erboven een drielicht venster. In de zijgevels van de uitbouw aan de noordzijde een spitsboogvenster en een opgeklampte deur met segmentboogvormige bovendorpel, aan de zuidzijde twee spitsboogvensters.

De absis is 5/8 gesloten. Op de hoeken hoog opgaande steunberen. Per gevel een hoog spitsboogvenster.

De kopgevels van de dwarsbeuken bepalen het zijaanzicht van de kerk. De beuken zijn met steunberen in drie maal twee traveeën verdeeld. Per travee een drielicht venster. Boven de centrale steunbeer per kapel één roosvenster. In de zijgevels van de buitenste beuken drie spitsboogvensters. In de kopgevel van de zuidoostelijke dwarsbeuk een opgeklampte deur met boogvormige bovenzijde.

Het complex bevat aan de noord- en zuidzijde uitgebouwde biechtstoelen, afgedekt met platte daken.

In de noordoosthoek de Mariakapel.

De sacristie-ruimte bevindt zich in een rechthoekig tussenlid onder zadeldak met wolfeind, dat pastorie en kerk verbindt.

Interieur

Open houten dakstoel. Spitsbogen op ronde kolommen scheiden het schip van de dwarsbeuken. Dwarsbeuken eveneens met open dakstoel en spitsbogen op de scheidingen. Koor met straalgewelf met bakstenen ribben. In de spitsboogvensters glas-in-lood. Neogotisch hoofdaltaar. Geschilderde statien. Muurschilderingen op de wanden van schip en zijbeuken. Mariakapel met neogotisch altaar en dito muurschilderingen met episodes uit het leven van Maria.

Oorspronkelijke banken en bankenplan.

Waardering

RK kerk en kapel van cultuur-, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang vanwege:

- de beeldbepalende ligging

- de typologie

- de rijke detaillering

- de gaafheid