Berg en Dal, Baarn
De VILLA Berg en Dal werd in 1890 gebouwd naar een ontwerp uit 1888 van J.P.F. van Rossem en W.J. Vuyk (de ontwerpers van onder meer theater Carré in Amsterdam) in opdracht van het Amsterdamse bankiersechtpaar H. Luden-Bloemen. Op de plaats van de villa stond eerder een villa uit 1841. De villa is opgetrokken in neo renaissance stijl en bezit nog vele oorspronkelijke detailleringen. Het interieur is vormgegeven in eenzelfde stijl met een architectonisch zwaartepunt bij het trappenhuis. Thans is de villa in gebruik als kantoor.
Het huis is verhoogd gelegen en wordt omringd door landschappelijk aangelegde TUIN, die aan de zuidzijde verdiept is en een vijver bevat. Aan de zijde van de Van Lenneplaan wordt het terrein begrensd door een smeedijzeren HEKWERK. Het voormalige koetshuis aan de Jacob van Lenneplaan 33 valt buiten de bescherming.
Omschrijving
De VILLA is gelegen op een perceel dat wordt begrensd door de Jacob van Lenneplaan en de Amsterdamsestraatweg. Het enigszins verhoogd gelegen pand is opgetrokken op een L-vormige plattegrond en telt twee bouwlagen onder een samengesteld afgeplat schilddak, dat gedekt is met leien. De bakstenen gevels zijn voorzien van speklagen. Het gebouw wordt geaccentueerd door een overhoeks geplaatste toren op de zuidoosthoek. Deze toren op vierkante grondslag telt drie bouwlagen met daarop een opengewerkte houten lantaarn met een uivormige bekroning voorzien van vier miniatuur dakkapellen en een windvaan. De derde bouwlaag wordt gekenmerkt door geblokte lisenen.
De voorgevel aan de Van Lenneplaan (zuidoost) is symmetrisch en telt drie traveëen. In het midden is voor de entree een portaal geplaatst. Dit portaal is uitgevoerd in hardsteen met decoraties en rust op twee ionische zuilen. De tweede bouwlaag doet dienst als balkon. De tweede bouwlaag bevat in het midden stolpende deuren. Ter weerszijde is in beide bouwlagen een venster gezet. In de gevel zijn gevelstenen geplaatst met de teksten: 'Anno', '1890' en 'Berg en Dal'. De gevel wordt bekroond door een trapgevel met een venster. Links van de voorgevel bevindt zich de toren, die rondom in elke bouwlaag is voorzien van vensters. De tuingevel aan de Amsterdamsestraatweg (zuidwest) wordt gekenmerkt door een vooruitstekend middendeel met trapgevel waartegen een driezijdige erkerachtige uitbouw is geplaatst over twee bouwlagen. Deze wordt tegen de trapgevel bekroond door een klokvormig dakschild. Tussen dit bouwdeel en de toren rechts is tegen de eerste bouwlaag van de gevel een uitbouw gezet waarvan het dak tevens dienst doet als balusterbalkon. Links van de uitbouw is tegen de eerste bouwlaag een dichtgezette veranda geplaatst. Deze is voorzien van gietijzeren colonetten met Korintische kapitelen, waarboven smeedijzeren krulwerk als versiering. Het gebogen leien dak heeft een overstek, afgewerkt met een kroonlijst waaronder een rijkelijk bewerkte gietijzeren daklijst. Het interieur van de veranda heeft ijzeren trekstangen en een houten gewelf. De vloer bestaat uit zeshoekige tegels met een blokkenpatroon. De noordwestgevel is asymmetrisch met rechts een trapgevel voorzien van gevelstenen met het jaartal `anno 1890'. In de gevel zijn een aantal vensters aangebracht. In de tweede bouwlaag is een bewerkte gevelsteen aangebracht met de naam van het huis: 'Berg en dal'.
De noordoostgevel heeft een risalerend bouwdeel rechts, waaruit de L-vormige opzet van de plattegrond blijkt. De gevels worden slechts gesierd door één cordonlijst. Tegen het linker bouwdeel is een erker geplaatst onder een leien dak. Rechts daarvan bevindt zich een halfronde uitbouw van twee bouwlagen die onderdeel uitmaakt van het trappenhuis.
De interieurindeling is grotendeels oorspronkelijk. De plattegrond van de begane grond bestaat uit een gang met aan weerszijden vertrekken en halverwege ter rechterzijde het trappenhuis. Aan het einde van de gang is een deur naar de huidige vergaderzaal. Rechts is een doorgang naar de voormalige dienstvertrekken. De hal is geleed door gecanneleerde pilasters met Korinthische kapitelen boven een gemarmerde lambrizering. De deuren zijn voorzien van omlijstingen in neo renaissance stijl. De vloer is van terrazzowerk met sierpatronen. De bordestrap heeft een smeedijzeren balustrade. Onder het bordes is, achter de trapopgang, een dienstingang gesitueerd. Het trappenhuis is ter hoogte van het bordes halfrond en heeft een bekleding van imitatie-marmerblokken waarboven enkele en dubbele pilasters. Hiertussen zijn grote gekleurde glas-in-lood vensters geplaatst. De plafondschildering is niet oorspronkelijk. De vergaderzaal is uitgevoerd in neo renaissance stijl met een grote marmeren schouw met zuilen. De deuren, plafonds, omlijstingen en lambrizeringen zijn van hout. Daartussen is de wand bespannen met velours. Een aantal van de overige kamers zijn voorzien van verschillende soorten stucwerkplafonds.
De TUINAANLEG rond de verhoogd gelegen villa bestaat uit een langgerekte vijver met een grasveld waarin een rode beuk. De wandeling voert via een slingerpad om de vijver heen. Rondom het grasveld en de villa staan verschillende soorten bomen en heesters. Bij het huis staat een moerascypres. Aan de zijde van de Van Lenneplaan staat een ijzeren HEKWERK met bakstenen pijlers met cordonlijsten. Op de pijlers staan lantaarns.
Waardering
De VILLA MET TUIN EN HEKWERK is van algemeen belang vanwege architectuurhistorische waarde vanwege het bouwtype dat hier compleet met tuin en hek bewaard is. Voorts vanwege de rijke bouwstijl en detailleringen alsmede vanwege de plaats binnen het oeuvre van de architecten. Het geheel is tevens van ensemblewaarde vanwege de ligging in zijn omgeving met de overige buitenplaatsen aan de Amsterdamsestraatweg.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Hek | Voorwerpen op pleinen en dergelijke | Erfscheiding(D) | oorspronkelijke functie | – |
Hekpijler | Voorwerpen op pleinen en dergelijke | Erfscheiding(D) | oorspronkelijke functie | – |
Tuin | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | – |
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Jacob van Lenneplaan | 12 | – | 3743 AR | Baarn | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | K | 1741 | – | Baarn |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1890 | 1890 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Rossem, J.P.F. van ; Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Vuyk, W.J. ; Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Luden-Bloemen, Heer en mevrouw H. ; Utrecht | opdrachtgever | – |
Doornik, Van ; Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |