Dreef 2, Ophemert

Omschrijving onderdeel 3:

KOETSHUIS. Het op het voorplein van kasteel Ophemert staande koetshuis (met voormalige tuinmanswoning en bovenwoning) dateert ongeveer uit het midden van de 19de eeuw. Vermoedelijk zijn tijdens de bouw oudere onderdelen gebruikt (ondermeer een 17de- of 18de-eeuwse delen van een gebintconstructie), wellicht afkomstig van een ouder gebouw dat vermoedelijk op deze plaats heeft gestaan. Het symmetrisch opgezette koetshuis op rechthoekige plattegrond, is één bouwlaag hoog onder met gesmoorde hollandse pannen gedekte schilddaken; de risalerende middenpartij is twee bouwlagen hoog, voorzien van een topgevel en wordt overkapt door een eveneens met gesmoorde hollandse pannen gedekt zadeldak. Op het zadeldak, dat voorzien is van een overstek op houten klossen, een houten dakruiter met luidklok. Langs de dakschilden houten bakgoten en op de nokeinden van de zijvleugels gepleisterde schoorstenen. Op de dakschilden van de zijvleugels een aantal dakkapellen uit hout en zink. De gevels van het koetshuis zijn wit gepleisterd, de eerste bouwlaag van de middenrisaliet is voorzien van een blokbepleistering. In de middenrisaliet een inrijpooort met dubbele deuren voorzien van een brede pilastervormige naald, boven de waterlijst twee stolpramen (6-ruits) en een solpvenster met half ronde beëindiging (6-ruits) en een frans balkon. De voor- en achtergevel van de zijvleugels hebben een symmetrische indeling (ondermeer entrees, meerruits vensters -in de voorgevel voorzien van persiennes-, meerruits vensters met half ronde afsluitingen en blindnissen). De rechter zijgevel is blind met drie gekoppelde rondboognissen. In de linkerzijgevel een entree en enkele vensters. INTERIEUR- In het interieur zijn ondermeer de volgende elementen van belang; in de voormlaige tuinmanswoning (linker zijvleugel) delen van een 17de- of 18de-eeuwse gebintconstructie, de klinkerbestrating in de oude koetsruimte, paneeldeuren en kozijnen in de bovenwoning boven de koetsruimte. Tijdens een verbouwing in de jaren '90 van de 20ste eeuw zijn in de rechterzijvleugel in de voormalige jachtkamer oude interieuronderdelen aangebracht (ondermeer eens schouw, kasten en moerbalken) en werd de indeling van de linkerzijvleugel gewijzigd.

Waardering KOETSHUIS van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de architectonische vormgeving;

- vanwege de markante ligging op één van de twee eilanden;

- vanwege de ensemblewaarde;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
511820
Complexnaam
Ophemert
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

HISTORISCHE BUITENPLAATS OPHEMERT

Omschrijving van het complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW MET VOORHOF, HOEKTORENS, VOORPLEIN, KEERMUREN EN TOEGANGSBRUGGEN (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), KOETSHUIS (3), SCHUUR (4), TUINMUUR MET KAS (5) en INRIJHEK (6). De historische buitenplaats Ophemert is gelegen ten noorden van het dorp Ophemert dat ten westen van de Waal ligt. Het omgrachte, op een kasteeleiland gelegen huis Ophemert dateert in oorsprong van voor 1403, wanneer ridder Sweder van Weerdenborch "den Huijse en gesete tot Ophemert met den Bongert" en andere goederen in erfleen ontvangt. Vanaf 1554 was het geslacht Van Haeften (later De Cock-Van Haeften) eigenaar van goed. In 1844 stierf dit geslacht uit en werd het Schotse geslacht Mackay eigenaar. Vermoedelijk werd na deze eigensdomswisseling het op het tweede omgrachte eiland gelegen koetshuis gebouwd en werd de thans nog aanwezige tuin- en parkaanleg in een landschappelijke stijl binnen de oudere formele hoofdstructuur gerealiseerd. Een opvallend onderdeel is het geometrische tuingedeelte dat gevormd wordt door de geschoren hagen in rechte en gebogen vormen. De eilanden zijn gedeeltelijk voorzien van bakstenen keermuren en zijn toegankelijk middels bakstenen bruggen. Op de muren en de bruggen staan ijzeren hekwerken. Binnen de aanleg vallen ondermeer een moestuin met kas en tuinmuur, schuur en een inrijhek. Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. Aan de zuidoostzijde wordt de buitenplaats begrensd door de Molenstraat en de bebouwing in deze straat, en aan de noordwestzijde door de Zijvelingsestraat. De zuidwestgrens wordt gevormd door de Dreef. De noordoostzijde wordt begrenst door weiden die oorspronkelijk deel uit maakten van het landgoed. Geheel in het noorden ligt een rechthoekig bos (toponiem 'Eimerik') dat ten opzichte van het omringende land oprijst. Waarschijnlijk maakte dit bos deel uit van de buitenplaats als wandelbos.

Voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn:

- de houten schutting aan de noordoostzijde van de tuinaanleg, wegens te geringe monumentale waarden;

- de broeibakken in de moestuin wegens te geringe monumnetale waarden;

- de tennisbaan wegens te geringe monumentale waarden;

- het hekje rechts van de hoofdentree, wegens te geringe ouderdom.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Koetshuis(L) Kastelen, landhuizen en parken Bijgebouwen kastelen enz. oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Dreef 2 4061 BL Ophemert BY Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Kastelen, landhuizen en parken Bijgebouwen kastelen enz.
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
G 1277 Ophemert
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1800 1900 vervaardiging
Naar boven